Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Dağ, sindirim sisteminin bir parçası olan safra kesesinin karaciğerden gelen safrayı depolandığını söyledi.
Özellikle yağlı gıdaların sindiriminde kullanılan safranın bulunduğu kesede zamanla taş oluşabildiğine dikkati çeken Dağ, şu bilgileri verdi:
“Taş oluşumu, safranın içerisindeki su ve yağ oranıyla ilgili. Su azaldığı zaman taş oluşumu artıyor. Sıvı oranı azalır, yağ oranı artarsa taş gelişebiliyor. Risk, 40’lı yaşlarda, beyaz tenli ve özellikle kilolularda, doğum yapmış kadınlarda daha fazla. Bunun dışında safranın koyulaşmasına, akışkanlığının azalmasına neden olan her şey taş oluşumuna zemin hazırlar. Bir takım kan hastalıkları, uzun süre hastanede yatan hastalar, hızlı kilo verenler, gebeler yine risk altındadır. Burada en büyük şikayet, karın ağrısı olur. Sağ tarafta yemeklerden sonra karın ağrısı başlar, sağ omuza veya kulunç bölgesine, mideye yayılabilir. Beraberinde hazımsızlık da ortaya çıkar.”
Ramazanda safra kesesine bağlı rahatsızlıklara daha sık rastlandığına dikkati çeken Dağ, şu uyarılarda bulundu:
“15-16 saat aç kalan birinin ağır yemekten sonra safra kesesi gerildiği için taş oluşum riski söz konusu. Taşı olan hastada ise safra kesesi iltihabı oluşabilir. İltihap gelişince hasta şiddetli karın ağrısı duyar. Bulantı, kusma şikayeti buna eklenebilir. Taş yerinden oynadıysa, safra kanalına düştüyse sarılık yapabilir. En korkulan kısmı ise sarılıkla birlikte pankreas bezi iltihaplanmasının ortaya çıkması. O yüzden safra kesesi olanlar daha çok dikkat etmeli. Oruç tutuluyorsa iftardan sonra bol su tüketmek, yağlı gıdalardan, kızartmadan uzak durmak gerekir. Safra kesesi için en tehlikeli gıdaların başında yumurta gelir. Yumurta, safra kesesini kastığı için karın ağrısı, mide ağrısı ve hazımsızlığı artırabilir. Sahurda yumurta yiyen kişi gün içinde sıvı alamadığı için safra kesesindeki sıvı koyulaşır. Bu da safranın kasılmasına neden olur. Önerimiz yumurtaya daha temkinli yaklaşılması. Bunun yanı sıra sebze ve meyve tüketilecekse soyarak yenilmeli. Gaz yapan kuru fasulye, nohut gibi gıdalardan uzak durulmalı. Kırmızı et yerine beyaz et tüketilmeli. Gazlı içecekler, katkı maddesi bulunan cips, çerez gibi gıdalar tüketilmemeli.”
Safra kesesi taşının tek tedavisinin cerrahi müdahale olduğunu dile getiren Dağ, ultrasonik dalgalar ya da ilacın yetersiz kaldığını belirtti.
AA