İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi’nin yürüttüğü, İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteklediği Mahallem İstanbul Projesi’nin sonuçlarına göre, İstanbul’da nüfusu binden az olan mahalleler dışarıda bırakıldığında, yaşlı nüfusun yoğunlaştığı mahalleler Kadıköy’den Caddebostan, Suadiye, Fenerbahçe, Göztepe ve Feneryolu oldu. Söz konusu mahallelerde ortalama yaş 45’in üstünde seyrediyor.
Esenyurt, Arnavutköy ve Sultanbeyli ilçeleri ise en genç nüfusa sahip mahallelerden oluşuyor. Söz konusu mahallelerde yaş ortalaması 25’lere kadar düşüyor.
Mahallelerde evlilik ve boşanma oranları
Proje sonuçlarına göre, 15 yaş üstü nüfusu 5 binin üzerinde olan mahalleler arasında Kadıköy’den Osmanağa, Caferağa, Zühtüpaşa, Fenerbahçe ve Suadiye, Şişli’den Teşvikiye, Merkez ve Meşrutiyet, Fatih’ten ise Aksaray boşanmış bireylerin yoğunlukta olduğu mahalleler olarak öne çıktı.
Nüfusunun yüzde 10’undan fazlası boşanmış bireylerden oluşan mahalleler içinde Kadıköy’den 9, Şişli’den 5, Beşiktaş’tan 4, Bakırköy ve Maltepe’den 3, Fatih’ten ise 2 mahalle bulunuyor.
Evli olma oranının en yüksek olduğu mahalleler ise Esenyurt’tan Osmangazi ve Akçaburgaz, Başakşehir’den Kayabaşı, Sancaktepe’den Safa, Avcılar’dan Tahtakale ve Ümraniye’den Mehmet Akif olarak sıralandı.
Nüfusunun 3’te 2’sinden fazlasının evli olduğu mahalleler arasında Esenyurt’tan 19, Sancaktepe’den 14, Pendik’ten 12, Sultanbeyli’den 11, Arnavutköy ve Çekmeköy’den 10 mahalle yer aldı.
En fazla üniversite mezunu bulunduran mahalleler Ümraniye ve Beşiktaş’tan
İstanbul’da üniversite mezunu oranının en yüksek olduğu mahalleler Ümraniye’den Saray, Beşiktaş’tan Konaklar, Levazım, Levent ve Ataşehir’den Atatürk oldu.
Levent, İstanbul’da doktora mezunu en yüksek olan mahallelerin başında geldi. Doktora mezuniyeti açısından Levent’i, Şişli’den Teşvikiye, Sarıyer’den Uskumruköy, Beyoğlu’dan Ömer Avni ve Üsküdar’dan Kandilli mahalleri izledi.
Okuryazar nüfusun en fazla olduğu mahalleler Şile, Beyoğlu ve Pendik’te
İstanbul’da okuryazar olmayan nüfusun en yüksek orana sahip olduğu mahalleler ise Şile’den Çelebi ve Geredeli, Beyoğlu’dan Çukur ve Pendik’ten Göçbeyli olarak sıralandı.
Nüfusu 10 binin altında olan mahalleler dışarıda bırakıldığında, Şişli’den Kuştepe, Ataşehir’den Mustafa Kemal, Maltepe’den Gülensu okuryazar olmayan nüfusun yoğunlaştığı mahalleler arasında yer aldı.
‘Online ve mobil ortamdan erişilebilecek’
Projeyi yürüten İÜ İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Murat Şeker, yaptığı değerlendirmede, proje kapsamında İstanbul’da mahalle ölçeğinde geniş bir veri tabanı ve harita tabanlı bir bilgi edinme sistemi kurgulayacaklarını bildirdi.
Projede oluşturulacak bilgi sistemine yakın zamanda online ve mobil ortamda tüm kullanıcıların erişebileceğini ifade eden Şeker, ‘İstanbul’da yaşayanlar mahalleleriyle ilgili demografik yapıdan eğitime, sağlıktan sosyal ve siyasal ortama, ekonomik yapıdan altyapı ve çevreye birçok bilgiye anında ulaşabilecek.’ dedi.
Projenin yerel yönetimlere de faydalı hizmetler üreteceğini, aynı zamanda yatırımcılar için mahalle ölçeğinde geniş bir veri tabanının hazırlandığını belirten Şeker, İstanbul gibi metropol bir kentte mahalle ölçeğinde yapılacak analizlerin önem taşıdığını, bu verilerin bir rehber niteliğinde olduğunu kaydetti.