Bomba patlayıcı maddenin istenilen zaman,şekil ve yerde patlamasını sağlamak amacıyla bir kısım unsurların birleştirilmesi ile hazırlanan düzenek veya kurgudur. Tarihte terör amaçlı pek çok bomba çeşidi kullanılmıştır. Günümüzde klasik bombaların tesbiti elektronik cihazlar, görüntüleme aygıtları ve K-9 köpekleri sayesinde rahatlıkla gerçekleştirilebilmektedir.
Bu durum , teröristlerin daha gizli yöntemlere yönelmelerine yol açmaktadır.
Kullanılması muhtemel saldırı araçlarından biri de tespit edilmesi zor olan “sıvı patlayıcılar” ya da “Sıvı Bombalar” dır.
Konduğu kabın şeklini alan ve dikkat çekmeyen bir şekilde saklanabilen sıvı patlayıcıların tespiti klasik patlayıcılara göre daha pahalı ve zor olmaktadır Röntgen cihazları sıvı patlayıcıları belirleyememektedir.
Sıvı patlayıcıların tesbitinde şimdilik karmaşık ve pahalı cihazlar olan gaz dedektörlerinden yararlanılmaktadır.
Sıvı patlayıcılar ev içinde günlük hayatta kullanılan maddelerden de yapılabildiği için yapımı katı patlayıcılara göre çok daha kolaydır. Saç açıcılarda bulunan Hidrojen peroksit, diğer adıyla oksijenli su, yoğunlaştırıp etanol, aseton, karabiber veya şekerli içecek tozları gibi maddelerle karıştırıldığında sıvı bombalara dönüştürülebilmektedir
Uçaklara yönelik terör saldırılarında sıvı bombaların seçilmesinin temel nedeni kabinlere kabul edilen içecekler, şampuan ve lens solüsyonlarından ayırt edilmesinin çok zor olmasıdır.
Teorik olarak Sıvı patlayıcılar giysilere emdirilip kurutularak hem daha kolay taşınabilir hem de daha az dikkat çekebilir .
(3). 2005 yılında Londra Metro’sunda gerçekleşen 700 kişiyi yaralayan ve 56 kişiyi öldüren patlamanın olay yeri incelemesinden patlamamış iki bomba düzeneği bulunmuştur. Düzenekler incelendiğinde ana maddenin saç açıcılarda bulunan hidrojen peroksit ve antiseptikten yapıldığı bildirilmiştir (5).
Bu maddelerin karışımıyla yoğun, renksiz ya da soluk sarı sıvı çok kolay bir şekilde şampuan ile karıştırılabilir. Hidrojen peroksitler gıda boyası ile boyanıp sporcu içeceği süsü verilerek uçaklara sokulmak istenebilir.
Peroksit içeren bombalar patlamadan sonra geride kalıntı bırakmadığı gibi hem kolayca yapılabilmekte hem de basit yapılarına rağmen oldukça etkili olabilmektedir. Ortalama bir şişeyi dolduran sıvı bomba havadaki uçağın gövdesinde delik açacak kadar güçlü olabilir.
Bunlar metal, ısı, sarsıntı gibi etkenlerle etkileşime girerek yapım aşamasından itibaren de patlayabilirler. Bu özelliklerinden dolayı teröristlerin klasik bombalardaki patlamayı başlatacak güçlü fünyeleri değil sigara boyutunda, kolay taşınır ve dikkat çekmeyen fünyelerle sıvı bombaları patlatmaları olasıdır.
Sıvı patlayıcılar için genellikle hidrojen peroksit, saç boyası, aseton, etanol, nitrometan, sülfürik asit, sitrik asit, heksamin maddeleri kullanılır. Bir ev veya çevresinde duyulan veya görülen kötü kokular, yakıcı dumanlar, boyaların solması, metal korozyonu, yapısal hasar, dış giderlerden veya kanalizasyondan gelen ağır kimyasal kokular, pencerelerde çok sayıda vantilatörler, ölü bitkiler ve normalden fazla buzdolabı veya soğutucular o evde merdiven altı sıvı patlayıcı üretimi yapıldığına işaret edebilir.
Bu durum yapılması gereken tek şey o evden uzak durup konunun uzmanları olan polis veya jandarmaya haber verilmelidir.
Her terör olayında olduğu gibi sıvı bombaların neden olabileceği facialarda da vatandaşların farkındalıkları ve farkındalıklarıyla birlikte gelişen şüpheleri kolluk kuvvetlerinin alacağı önlemler kadar önemlidir.
Gereken her türlü önlemi alan kolluk kuvvetlerine ek olarak vatandaşları bilgilendirmek ve bu konuda araştırmalar yaparak yeni önlem metotları bulmak da biz adli bilimcilerin görevleri arasında yer almalıdır.
Hava Meydanında Kişi Beraberinde Ve El Bagajında Taşınması Yasaklı Maddeler
§ Sıvı Madde Yasakları
Taşınacak sıvılar, jöleler ve spreyler en fazla 100 ml. hacimli kutu,
şişe veya benzeri bir kap içinde olmalıdır.
Sıvı, jöle ve sprey ihtiva eden kaplar 1 litre hacimli şeffaf ve ağzı
kolayca kapanabilir bir plastik torbanın içine konmalıdır.
Bu şekilde taşınacak sıvı, jöle ve spreylerin miktarı, içine konan 1
litrelik şeffaf ve plastik torbanın alacağı kadar olmalıdır.
Her yolcu ancak bir adet bu şekilde hazırlanmış plastik torba taşımalıdır.
Aşağıda belirlenen maddeler bu ek’te yer alan sıvı madde, jöle veya
sprey kapsamında yer alır.
“Su, şurup, içki dahil her türlü sıvı, Kremler, losyonlar, yağlar
(Kozmetik yağlar dahil), parfümler, maskara dahil her türlü makyaj
malzemesi (katı halde olan rujlar hariç), Traş köpükleri,
deodorantlar, Diş macunu dahil her türlü macun kıvamındaki maddeler,
Reçel, bal, yoğurt, pekmez ve salça gibi tam katı halinde olmayan
yiyecekler, Kontak lens sıvıları, Şampuanlar, Yukarıda sayılan
maddelere benzeyen diğer maddeler.”
Prof.Dr.İ.Hamit Hancı Adli Bilimciler Derneği Başkanı
Ayberk Furkan Öztürk. Adli Bilimciler Derneği.