Engin Dinç’in haberi
Son günlerde, metro ve otobüs duraklarında görülen ‘İddaa’ reklamlarının sizin de dikkatinizi çekmiştir. Her ne kadar +18 uyarısı olsa da ‘İddaa’ reklamlarının bu şekilde sergilenmesinin ne derece doğru olduğu kafalarda soru işareti oluşturuyor. Bu da tabi ki, durup dururken ortaya çıkan bir soru değil. Çünkü kentin pek çok noktasında açılan İddaa bayilerine baktığınızda genellikle lise çağındaki gençlerin bu bayilerden çıkmadıklarını görüyoruz. Gençler, kolay para kazanma yöntemi olarak İddaa’yı çoktan keşfetmiş durumda. Az bir parayla bile oynanabilen oyunlar nedeniyle gençlerin küçük yaşta kumar alışkanlığı kazandığını söylememiz gerekiyor. İşte tam da bu noktada İddaa olaylarının neden tartışma konusu olduğu ya da olması gerektiğinin cevabı veriliyor. Türk sporunda bahis oyunları konusunda en yetkili isimlerden biri olan Talip Doğan Karlıbel, özellikle Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım’ın da adının geçtiği şike davası sürecinde önemli açıklamalar yapmıştı. İddaa reklamlarının hiç sorgulanmadan kentin en işlek yerlerinde yer almasının nasıl sonuçları olabileceğini Talip Doğan Karlıbel’le konuştuk.
İDDİA REKLAMI, SİGARA REKLAMI GİBİ
İddaa reklamlarının, tıpkı sigara ya da alkol reklamı gibi düşünülmesi gerektiğini belirten Talip Doğan Karlıbel, şunları söyledi:
“Ben kesinlikle yaşı küçük olanların İddaa oynamalarının engellenmesi gerektiğini düşünmüyorum. İddaa bayilerinin reklamlarının bu kadar yapılmasının sebebini de anlayamıyorum. Çünkü bu bir sigara reklamı gibi… Nasıl onların reklamlarının yapılması yasaksa İddaa reklamlarının da yasaklanması gerektiğini düşünüyorum.”
İDDİA PASTASI 5-7 MİLYAR DOLAR
İddaa reklamlarının sonuçta bir kumar olduğunu kaydeden Talip Doğan Karlıbel, özellikle futboldaki bahis oyunlarıyla ilgili ilginç bilgiler vererek şöyle konuştu:
“Bahis denilen olay çok rahatlıkla manipüle yapılan bir kumar sistemidir. Ben de konuyla ilgili çok güzel veriler var. Türkiye’de oynanan spor maçları ile ilgili Türkiye sınırları dışında toplam 5-7 milyar dolar arası bahis ve İddaa oynanıyor. Türkiye içindeki bahis ve İddaa oranları 2-3 milyar dolarken yurtdışında, genellikle Uzakdoğu ve Avrupa ülkelerinde, Türkiye’de oynanan birçok spor müsabakasıyla ilgili 5-7 milyar dolar arası bir İddaa pastası var. Bunun dışında illegal İddaacılar dediğimiz ayaklı yazıcıların yaptığı bahisler var. İddaa 2002 yılında Türkiye’ye gelmeye başladı. Ama mesela daha İddaa Türkiye’ye gelmeden evvel, 98, 99 ve 2000’li yıllarda Bochoum dosyasının baş aktörü olan Tuna Akbulut adlı şahıs, Türkiye’de tanınmış kumarhaneler patronları Ali Fevzi Bir ve Sami Hoştan ile birlikte İstanbul’da 6-7 tane illegal bahis bürosu açmışlardı. O zamanlar Türkiye’de daha İddaa diye bir şey yoktu. Yani Türkiye’deki İddaa ve bahis pastası dünya çapında oynanan oyunlarla birlikte ortalama 10 milyar ile 15 milyar dolarlık bir pasta. Eskiden çeteler ne yapıyordu, adam kaldırıyordu, uyuşturucu, silah kaçakçılığı yapıyor, haraç alıyordu… Bunlar hep 30 senenin üzerinde olan cezalar olduğu için birçok çıkar amaçlı suç örgütü liderleri İddaa ve bahis konusuna dönmeye başladı. Maç manipülasyonları, illegal bahis oynamalar gibi. Mesela düşünün, X bir maça adam 1.75 oran veriyor ama ayaklı bahisçi ya da kaçak İddaa ve bahis oynatanlar 2 lira ya da 2.15 veriyorlar. Yüzde 15 ile 20-25 oranında arasında daha fazla veriliyor. Bildiğimiz İddaa’nın dışında Türkiye’de çok ciddi olan bir de illegal İddaa olayı var. Bilyonler.com olsun, normal İddaa olsun bu tip şirketlerin reklamlarının kesinlikle durdurulması lazım.”
İnternet üzerinden İddia ve illegal bahis oyunları hakkında da bilgi veren Talip Doğan Karlıbel, “İnternet üzerinden de çok oyun oynanıyor. Ama Türkiye’deki İddaa firmaları da internetten üye olan kişinin yaş kontrolünü yapamıyor. Mesela, 16 yaşındaki bir çocuk kendi ismi ve hesap numarasıyla 25 yaşındaki abisinin vatandaşlık, doğum tarihi gibi kimlik bilgilerini vererek çok rahatlıkla internet üzerinden Türkiye’deki resmi İddaa sitelerinden oyun oynayabiliyor. Böyle olmaması lazım. Bunun için bir kontrol mekanizması yok Türkiye’de, bütün sorun da o. 14-15 yaşındaki çocuklar bile cep harçlıklarını İddaa bayilerine yatırıyor, internet üzerinden oynuyor. Abisinin ya da babasının üzerine üyelik açıyor ama kendisi oynuyor. Bunun bir kontrol mekanizması yok, ilginç olan bu. Bence reklamların kesinlikle yasaklanması lazım.” diye konuştu.
on5yirmi5.com