Ekonomik durgunluğun beşinci yılında ülkenin borç krizi nedeniyle bütün yük, maaş kesintileri ve artan işsizlikte mücadele eden Yunan halkının üzerinde. İşlerini kaybeden Yunan vatandaşları kendilerini birer birer sokakta buluyor.
Yunanistan’da şu an yüzde 18 olan işsizliğin 2013’e kadar yüzde 20 olacağı tahmin ediliyor.
Nüfusun yüzde 20’sinin yoksulluk tehdidi ile karşı karşıya olduğu ülkede, uzmanlar giderek kötüleşen insani krize karşı uyarılarda bulunuyor.
Klimaka isimli hayır kuruluşu, evsiz sayısının iki yıl içinde yüzde 25 artarak 20 bin civarında olduğunu belirtiyor.
Ülkedeki evsizlerin profilinin de değiştiğini kaydeden uzmanlar, evsizlerin artık, bir anda işlerini ve evlerini kaybeden yüksek eğitimli Yunan vatandaşlarından oluştuğunu söylüyor.
Yunanistan’ın çoğu orta sınıftan "yeni evsizlerinin" içinde aileler de var. Zappio, Koumoundourou ve Santaroza caddeleri, Gazi semtini mesken tutan evsizler, kartonlar ve battaniyeler üzerinde sabahlıyor. Atina’da 52 lokasyonda görülebilen evsizler aynı zamanda, sosyal güvenlik sistemine olan borcunu ödeyemeyenler ve vergi borçluları.
Gündüz protesto gösterilerine sahne olan Atina’nın yüzü gece olunca değişiyor. İnsanların sokaklarda uyuduğu şehirde Sofokleous caddesi ise yoksul ve evsizlerin buluşma noktası haline geldi.
Yeni evsizler aşevlerinde karnını doyuruyor
Sofokleus’taki Atina Belediyesine ait aşevinde yüzlerce evsiz sıraya girerek yemek almak için bekliyor. 49 yaşındaki işsiz Yunan vatandaşı Hristo da bunlardan biri.
AA muhabirine 4 yıldır aşevinden yemek aldığını söyleyen Hristo, önceden garsonluk yaptığını ancak şu an işsiz olduğunu belirterek, "Sağda solda, arkadaşlarımda kalıyorum. Arkadaşlarım da işsiz. Yardımsever insanlar sayesinde hayatımızı sürdürüyoruz. Artık iş aramıyorum çünkü iş yok, iş bulmak çok zor" dedi.
Atina Belediyesine ait aşevinde, belediye ile birlikte Yunan kilisesi dahil birçok hayır kuruluşu yemek dağıtıyor.
Yunan kilisesi 74 ayrı yerde günde üç öğün toplam 10 bin tabak yemek dağıtımı yapıyor.
Yemek dağıtımında gönüllü olarak çalışan gazeteci Meri Pini, AA muhabirine, belediyeye ait aşevinde günde 3 öğün ortalama 1500 tabak yemek dağıtıldığını kaydetti.
Pini, son zamanlarda yemek almaya gelen Yunan vatandaşlarında da artış olduğuna işaret ederek, Ağustos’tan bu yana yemek dağıtımına gelenlerin sayısında yüzde 40 oranında artış olduğuna dikkati çekti.
Kendisi de Eleftherotipia gazetesinin kapatılması sonucu işsiz kalan Pini, gönüllü olarak çalıştığı yemek dağıtımında gözlerini yaşartan birçok hikayeye tanık olduğunu belirtti.
Pini, aşevinden çocuklarına yemek götüren bir anne babanın hikayesinin kendisini çok duygulandırdığını belirterek şöyle konuştu:
"Bu sabah yemek almak için bir anne geldi. Kendisi ve eşi için yemek aldı. İkisi de şu an işsizler ve okula giden dört çocukları var. Anne erkenden yemek almaya geliyor, aldığı yemekleri çocukları anlamasın diye tencereye koyup götürüyor. Onlara bunu Tanrı’nın gönderdiğini söylüyormuş."
Sağlık sorunları da artıyor
Atina’da evsizler arasında çoğunluğu deri hastalıkları ve tüberküloz olmak üzere sağlık sorunlarında da artış gözleniyor.
Atina Üniversitesi öğretim üyesi ve Evsizler Vakfı Başkan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Antonios Rompos, evsizleri gönüllü olarak sağlık taramalarından geçirerek tedavilerini yapan ekibin yöneticilerinden biri.
Dr. Rompos, ülkede 20 bin evsiz olduğunun söylendiğine işaret ederek, ancak nüfus yer değiştirdiği için evsizlerin sayısı hakkında bir rakam vermenin de zor olduğunu söyledi.
Evsiz genç Yunan vatandaşlarının sayısının arttığına işaret eden Rompos, "Çünkü insanlar işlerini kaybediyorlar, tabii 3-4 ay kira veremeyince de evlerini kaybediyorlar. Gelecekte durum daha da kötü olacak diyebilirim" dedi.
Dr. Rompos, amaçlarının evsiz insanlara gıda yardımında bulunmak ve barınmalarını sağlamak olduğunu belirterek, sağlık taramaları, aşılama ve ücretsiz ilaç sağlayıp tedavilerini gerçekleştirdiklerini kaydetti.
Varlıklı insanların bu çalışmalarına mali destek sağladığını ancak evsizlere destek için daha bir çok şeyin yapılması gerektiğini belirten Dr. Rompos evsizler arasında bulaşıcı ve salgın hastalık tehlikesine de dikkati çekti. Rompos sözlerini şöyle sürdürdü:
"Evsizler içinde deri problemleri yaygın, tüberküloz artıyor. Ayrıca insanlar artık HIV testi yaptırıyorlar, Hepatit C de bir problem. Üniversite ile yürüttüğümüz bir program çerçevesinde kan testleri yapıyoruz. HIV ve Hepatit C daha çok göçmenler değil, Yunanlılar arasında problem. Bu hastalıkların artmasının bir çok nedeni var ama bilgisizlik ve hareket eden nüfusun kontrol edilememesi iki büyük neden."
Evsizler için yasal çerçeve yok
Öte yandan Yunanistan Sağlık Bakanlığı bu toplumsal çöküşe yasal ve pratik önlemler almaya çalışıyor. İlk adım evsizler için yasal bir tanımlama yapılması çünkü Yunanistan bu tanımlama ve yasal çerçevenin olmadığı tek AB üyesi ülke durumunda.
Sağlık Bakanı Yardımcısı Markos Bolaris, bakanlık komisyonunun bu insanlar için devlet yardımı yapılmasını öngören parametreleri ortaya koyacağını, hazırlanacak tasarının bu ay sonunda parlamentoya sunulacağını belirtiyor.
Parlamento önünde patates dağıtıldı
Öte yandan Yunanistan’ın Thiva bölgesi çiftçileri, ürünlerinin halk sağlığını tehdit ettiğine ilişkin haberleri protesto etmek için Atina merkezinde 20 ton sebzeyi bedava dağıttı. Parlamentonun bulunduğu Sintagma Meydanı’na akın eden emekli, yoksul, yaşlı ve ihtiyaç sahibi vatandaşlar bedava ürünlerden alabilmek için uzun kuyruklar oluşturdu.
Atina’ya 90 kilometre uzaklıktaki Thiva bölgesi çiftçileri, ürünlerinde zararlı ağır metaller ve daha başka maddeler bulunduğuna ilişkin karalama kampanyasına ses getiren bir eylemle cevap verdi. Sabahın erken saatlerinde parlamento binasının bulunduğu Sintagma Meydanı’na 20 ton patates, soğan, lahana, ıspanak ve havucu yığan çiftçilerin ürünleri adeta kapışıldı. Zaman zaman küçük çaplı gerginliğin yaşandığı meydanda yüzlerce kişi bedava dağıtılan sebze çeşitlerinden alabilmek için sıraya girdi.
Sintagma Meydanı’nda ilk defa halk pazarını andıran görüntüler yaşanırken, vatandaş, ekonomik krizin etkilerini iyice gösterdiği bir dönemde bedava dağıtılan ürünleri evine götürmenin sevincini yaşadı. Thivalı çiftçiler, Atina Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren Yoksullar Merkezi, hastane ve Başpiskoposluğa da taze meyve ve sebze gönderdi.
Ürünlerinin sağlıklı olduğunu ispat etmek ve reklamını yapmak için böyle bir yola başvurduklarını belirten üreticiler, ürünlerine yönelik bir karalama kampanyası yürütüldüğünü ifade etti.
Asopu ırmağındaki fabrika atıkları sebebiyle sebzelerde ağır metallerin bulunduğu iddiasını reddeden çiftçiler, kimyasal analizlerin tam tersini gösterdiğini vurguladı. Asopu ırmağından Atina’ya 50 yıl boyunca içme suyu gittiğini de hatırlatan üreticiler, ürünlerinin yurtdışına ihraç edildiğine dikkat çekti
Thiva Çiftçi Birlikleri Başkanı Konstantinos Delavekuras, "Bize tehlikeli bir oyun oynanıyor. Ekonomik çıkarları olanlar bizim ürünlerimize iftira atıyor. Biz de ürünlerimizde hiçbir sorun olmadığını göstermek için Sintagma’da bedava dağıtım yapıyoruz. Biz ve çocuklarımız bu ürünlerle büyüdük. Yunan toprağından yetişen en kaliteli sebzeler bunlar. Yurtdışına gönderiyoruz. Devlet birimleri tarafından çok sıkı kontrollere tabi tutuluyoruz. Tarım Bakanlığı’nın ürünlerimize yönelik kararı da ortada." dedi.
Dağıtılan sebzelerden almak için sırada bekleyen emekli vatandaş ise "Emekliyim. Zor geçiniyoruz. Thivalı üreticilere bu yardımları için teşekkür ederim. Maalesef üreticiler her zaman mağdur ediliyor. Politikacıların hepsi gülünç insanlar. İstifa edip gitsinler." ifadelerini kullandı.
Sabah