İsrail’den gelen çok gizli bilgileri Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a vererek dünya çapında bir sarsıntıya yol açan ABD Başkanı Donald Trump, bu kez eski FBI Başkanı’nın notlarıyla manşetlerde. Trump’ın kovduğu Comey’nin notlarını New York Times gazetesi manşetten verdi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın görevden aldığı FBI Başkanı James Comey’nin Oval Ofis’teki bir toplantının ardından tuttuğu tutanaklar, ABD siyasetinin merkezine oturmuş durumda. Comey tutanaklarında, “Trump, Rusya’yla bağlantıları nedeniyle hakkında soruşturma açılan eski ulusal güvenlik danışmanı Michael Flynn dosyasının kapatılmasını istedi” diyor.
ÖLÜMCÜL DARBE
Comey titiz tutanak alışkanlığı sayesinde Trump’ın başkanlığına ölümcül bir darbe indirecek cephaneyi toplamış olabilir. Notlarda en dikkat çeken detay, ABD liderinin, istifasını istemek zorunda kaldığı Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn hakkında açılan soruşturmanın kapatılmasını istemesi.
Göreve başlamadan Rusya’nın Washington Büyükelçisi Sergey Kilysak’la iki kez görüşen Flynn, bu buluşmaları Trump yönetiminden saklayınca Şubat ayında koltuğunu kaybetmişti.
FBI Başkanı Comey’nin söz konusu notları da Şubat ayında alınmış. New York Times’ın haberine göre, Beyaz Saray’daki bir toplantının ardından Comey’e talebini ileten Trump “O iyi biri. Bunu bırakabileceğinizi umuyorum” dedi. Comey ABD Başkanı’nın “Flynn iyi bir adam” sözüne cevaben, “Katılıyorum, iyi bir adam” diyerek yanıt verdi.
TRUMP ‘BELGE SIZDIRMA’ DİYE UYARMIŞTI
Haberin yayımlanmasının hemen ardından Beyaz Saray’dan açıklama geldi. Açıklamada, Trump’ın soruşturmanın kapatılmasını istemediği vurgulandı.
FBI Başkanı’nı kovan Trump, birkaç gün sonra attığı Twitter mesajlarıyla Comey’i medyaya belge sızdırmaması için uyarmıştı. Üstü örtülü tehdit içeren mesajda, “James Comey basına bilgi vermeden önce, dua etsin de kayda alınmış konuşmalarımız olmasın” yazıyordu.
RUSYA’NIN GÖLGESİNDE
Trump ve yönetimi, kampanya döneminden bu yana Rusya’nın gölgesi altında kalmış görünüyor. Moskova yönetiminin seçimlere müdahale ettiği yönündeki iddialar, FBI tarafından resmen araştırılıyor. FBI, seçim kampanyasındaki danışmanların Trump’ın kazanmasına yardımcı olmak için Rusya’yla yasadışı işbirliği yapıp yapmadıklarını inceliyor.
ABD liderinin Comey’i görevden alması, söz konusu soruşturmayı kapatmak istediği şeklinde yorumlanıyor.
Koltuğuna oturduktan birkaç hafta sonra istifa etmek zorunda kalan Ulusal Güvenlik Danışmanı Flynn’nın Rusya Büyükelçisi Kilysak’la görüşmesi dışında Rusya lideri Vladimir Putin’le aynı masada fotoğrafları ortaya çıkmıştı.
Michael Flynn’le görüşen Rusya Büyükelçisi, son olarak Lavrov’un Beyaz Saray ziyaretinde sahnedeydi. Amerikan medyasının alınmadığı Oval Ofis’te Trump, Lavrov ve Kilysak’ın fotoğrafının resmi bir Rus fotoğrafçı tarafından çekilmesi, geçen hafta ABD’de en çok tartışılan başlıklardan biriydi.
DEMOKRATLARI KIZDIRMIŞTI
James Comey’nin tüm bu olan bitendeki rolü ise, geçen yıl kampanyalar sürerken Demokrat aday Hillary Clinton’ın elektronik postalarıyla ilgili açılan soruşturmalar oldu. Yaz mevsiminde herhangi bir soruşturma bulunmadığını duyuran Comey, seçime 11 gün kala Clinton’ın soruşturma altında olduğunu ilan edince ortalık karışmıştı. Comey’nin Clinton dosyasında çuvalladığı kesinleşirken, Demokratlar seçim yenilgisinin sorumlusu olarak eski FBI Başkanı’nı gösteriyor.
Mayıs ayı başında Senota’da ifade veren FBI Başkanı, 8 Kasım’a günler kala verdiği kararın seçimlere etki etmiş olabileceğini kabul etmiş, hafif bir mide bulantısı hissettiğini söylemişti.
Tutanaklar Trump’ı başkanlıktan edebilir mi?
BBC Kuzey Amerika muhabiri Anthony Zurcher’in yorumu:
“ABD Başkanı Donald Trump’ın görevden aldığı FBI Başkanı James Comey’nin Oval Ofis’teki bir toplantının ardından tuttuğu tutanaklar, ABD siyasetinin merkezine oturmuş durumda. Comey tutanaklarında, “Trump, Rusya’yla bağlantıları nedeniyle hakkında soruşturma açılan eski ulusal güvenlik danışmanı Michael Flynn dosyasının kapatılmasını istedi” diyor. Trump, Comey’nin ne kadar tehlikeli bir rakip olduğunu daha yeni fark ediyor.
Federal hükümet içerisinde, arkasını sağlama almayan bir kişinin, Comey’nin ulaştığı mertebelere ulaşması imkânsızdır.
New York Times’ın son haberine bakılacak olursa, Trump’ın umarsızca kovduğu eski FBI Başkanı son gülen olacak gibi duruyor.
‘Tutanak tutanın eli güçlüdür’
Comey titiz tutanak alışkanlığı sayesinde Trump’ın başkanlığına ölümcül bir darbe indirecek cephaneyi toplamış olabilir.
Şu an için Beyaz Saray, Michael Flynn’in görevden alınmasının hemen ardından gerçekleşen toplantıda yaşananların aktarılış biçimini yalanlıyor.
Ancak “O öyle dedi, bu şöyle dedi” tartışmalarında titiz tutanaklar tutan kişinin eli her zaman için daha güçlüdür.
Comey’nin kariyeri boyunca her zaman için siyasetten bağımsız bir duruş sergilediği de düşünülecek olursa, tablo
Başkan Trump için daha da karamsar hale geliyor.
Comey, Adalet Bakanı yardımcılığı yaparken, George W. Bush yönetiminin istihbarat toplama yöntemlerine net bir şekilde karşı çıkmıştı. Aynı Comey, geçen yıl Hillary Clinton’ın e-postalarını soruştururken de Demokratlardan çok sert eleştiriler almıştı.
Eğer Kongre’deki yeminli ifadesinde Başkan Trump’ın Flynn dosyasının kapatılması için baskı yaptığını söylerse, bu sözlerinin ciddi ağırlığı olacaktır.
‘Görevden azledilme’ konuşuluyor
Aralarında Angus King gibi bağımsız senatörlerin de bulunduğu çevrelerce yavaş yavaş dillendirilmeye başlanan ‘görevden azledilme’ konusu gündemde. Eğer bugün Temsilciler Meclisi’nde Demokratlar çoğunluğu ellerinde tutuyor olsalardı, ‘azil’ tasarısı şimdiden yazılıyor olurdu.
Ancak ABD Kongresi’nde hâlâ Cumhuriyetçilerin üstünlüğü söz konusu. Cumhuriyetçiler için Trump’ı terk etmek ve öngörülebilir gelecekte bulundukları güçlü konumu yitirmek oldukça zor bir karar.
Fakat Trump’ın içine düştüğü durumu “Watergate skandalı kadar büyük” olarak tanımlayan John McCain gibi bazı senatörler şimdiden tereddüt yaşıyor.
Elbette eski başkan adaylarından John McCain’in parti çizgisine kıyasla aykırı tutumlar takınabildiğini biliyoruz. Cumhuriyetçilerin Trump’ı terk edebilmeleri için önce başarısız bu başkanlık döneminin ‘suç ortağı’ olduklarını kabullenmeleri gerekiyor.
‘Teflon Donald’ artık dokunulmaz değil
Cumhuriyetçi partinin kurultayında Trump’a tam destek vermişlerdi. Trump’ın Irak’ta hayatını kaybeden askerlerin aileleriyle girdiği tartışmaları göz ardı ettiler, eski güzellik kraliçelerinden Alicia Machado hakkındaki sözlerini sineye çektiler. Kadınlar hakkında söylediği ağıza alınmayacak ifadeler basına sızınca dillerini ısırdılar.
Cumhuriyetçilerin ön seçimleri sırasında Trump’ın dışındaki adaylara destek vermiş olabilirler. Genel seçimler sırasındaysa hepsi Trump’ın değirmenine su taşıdı. Ama artık deniz bitiyor.
Elbette Trump bu krizi de atlatabilir. Comey’nin tutanakları kağıttan kaplan çıkabilir. Yeminli ifadesinde yavaşça geri vitese takabilir.
Ancak giderek daha da net hale gelen bir şey var ki o da ‘Teflon Donald’ artık dokunulmaz değil. Geleceği ise son derece belirsiz. Büyük bir fırtına toplanıyor ve Cumhuriyetçiler için işler iyiye gitmeye başlamadan önce daha da kötüleşecek gibi gözüküyor.”- Karar