Dünya Bülteni’nin haberine göre Kırım Rus yönetimi, Akmescit-Kezlev otoyolunda Akmescit bölgesi Mirnoye köyündeki Jigulina Roşça semtini yıkmaya karar verdi.
Hükümetten, garanti edilen Jigulina Roşça’daki arazilerini alamayan Slav ve Kırım Tatarlarından oluşan bölge halkı, 2005 yılında bölgeye çadırlar kurdu, daha sonraki yıllarda evler inşa edilmeye başladı ve bugüne kadar yüze yakın bina kuruldu. Evlerin büyük bölümünün inşaatı da neredeyse tamamlandı. İnşaatı tamamlanan 17 evde çocuklu aileler oturuyor. Bunun dışında bölge halkı, kendi parası ile buraya cami yaptı. Jigulina Roşça’da toplam olarak 391 kişi yaşıyor.
Birkaç gün önce Kırım Rus yönetimine bağlı ‘Birinci Kırım’ televizyon kanalında, gelecek hafta Jigulina Roşça’da tüm yasadışı yapıların yıkılacağı, inşaatı tamamlanmış ev sahiplerine ise tazminat verileceği haberi çıktı. Jigulina Roşça’da inşaatı tamamlanmış 17 ev bulunuyor. Söz konusu haberde, bir yatırımcının bahse konu olan alanı kiraladığı ve hükümet desteği aldığı bildirildi. Yatırımcının ayrıca, eylemcilerin çoğu ile tazminat konusunda anlaştığı ileri sürüldü.
Kırım Rus yönetimi Başbakanı Ruslan Balbek, hükümetin vadettiği topraklarını isteyen insanlarla anlaşmaya varıldığını iddia ederek tüm binaların kesinlikle yıkılacağını belirtti.
Ancak bölge halkı, Kırım Haber Ajansı (QHA)’ya yaptıkları açıklamada, kendileri ile anlaşmaya varıldığına dair açıklamaların gerçeğe aykırı olduğunu bildirdi. Rus yönetiminin iddia ettiği anlaşmada beş hane sahibine baskı uygulandığını ve onların, ‘Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa’ limited şirketine ev satmaya zorlandığını belirtti.
QHA, araştırma yaparak ‘Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa’ limited şirketi sahiplerinin Timur Vlasenko ve Aleksey Şatskih olduğunu öğrendi. Aleksey Şatskih, 1998-2002 yılları arasında ve 2010 yılından beri Kırım Özerk Cumhuriyeti milletvekilliğini yapmış, 2013 yılında da Kerç limanı Başkanlığını yapmış. Timur Vlasenko ise 2013 yılında Kırım’da yol inşaatı yapan ‘Yujdorstroy’ şirketi Müdürlügünü yapmış.
‘Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa’ şirketi, Jigulina Roşça’ya bitişik olan ‘Meganom’ büyük alış veriş merkezinin de sahibi.
Jigulina Roşça sakinlerini, ‘Meganom’ sahiplerinin, ticari amaçlar için büyük alanı ele geçirme planları şaşırtmadı. Evlerin inşa edildiği 40 hektarlık alanda yatırımcılar, “Meganom Park” eğlence parkı kurmayı planlıyor. Bu parkta eğlence yerleri, müzeler, dükkanlar ve kafelerin yapılması planlanıyor.
PUTİN’E GÖNDERİLEN MEKTUBA CEVAP ALINAMADI
Semt sakinleri, evlerini artık nasıl kurtarabileceklerini bilmiyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dahil çeşitli kurumlara mektuplar yazdılar fakat hiçbir sonuç elde edemediler.
İnsanlar evlerini korumaya hazır. Arazi bir tartışma konusu olsa da üzerinde inşa edilen gayrimenkul, özel mülkiyettir. Ayrıca mahkeme kararı olmadan kimsenin yapıları yıkmaya hakkı yok. Kırım Rus yönetimi için yasaların üstün olup olmadığını ise zaman gösterecek.
MESELENİN GEÇMİŞİ
Yasal yollarla kendilerine ev inşaatı için arazi ayrılması talebinde bulunan Kırımlılar, 15 Aralık 2005 tarihinde Saraylı Kıyat (Mirnoye) Köy Şurası’na toprak başvurusunda bulunmuştu.
1998 yılında Kırım yönetiminin dilekçesi üzerine 3 ve 42 hektarlık araziler, vatandaşlara bireysel inşaat için tahsis edilmek üzere Ukrayna Tarım Bilimleri Akademisi’nden müsadere edildi. Saraylı Kıyat (Mirnoye) Köy Şurası, arazinin Bilimler Akademisi’ne ait olduğunu ileri sürerek toprak başvurusunda bulunanlardan bu gerçeği gizlemeye çalıştı.
Bilimler Akademisi ise, arazinin kendisine ait olduğu iddiasını yalanlayarak, söz konusu toprağın köy şurasına bağlı olduğunu belgelerle kanıtladı.
Arazide konut inşaatı için ayrılması gerektiğine ve insanların orada evler inşa etmeye başlamasına rağmen, iş adamları söz konusu 40 hektarlık araziye göz koydu.
Yönetimin toprak sorununu çözmemesi üzerine toprak zaptı eylemi gerçekleştiren insanların, Jigulina Roşça’da konut inşa etmeye başlamasından bir yıl sonra Akmescit Valiliği, “Epitsentr K” şirketine inşaat malzemeleri satış merkezinin inşaatı için 10 hektarlık arazi, Respektum şirkine gıda ürünleri marketi inşaatı için 5 hektarlık arazi ayırdı. Her iki durumda da kira sözleşmelerinde, söz konusu arazide taşınmaz mülkiyetin olmadığı belirtildi. Her iki anlaşma 14 Eylül 2006 tarihinde imzalandı.
Bir yıl sonra, 15 Mart 2007 tarihinde Akmescit bölgesi yönetimi, Jigulina Roşça semtindeki 9,9 hektarlık araziyi, “Sropion RP” şirketine “Metro Cash And Carry” alışveriş merkezinin inşaatı için ayırdı. Anlaşmada yine “Arazide taşınmaz yapılar bulunmuyor” diye belirtildi.
Yönetimin, haklarını göz ardı ettiğine öfkeli olan, diğer insanlarla birlikte 10 yıldan beri arazinin yasallaştırılmasını bekleyen toprak eylemi katılımcılarından biri, şöyle konuştu: “İnsanların 15 Aralık 2005 tarihinde söz konusu araziyi zapt etmesinden sonra yönetim, orayı acil şekilde kiraya vermeye karar verdi. Ama söz konusu anlaşmalarda ihlallerin olduğu açık. Anlaşmada, arazide hiçbir yapının olmadığı belirtiliyor, fakat 2006’da ilk kira anlaşmasının imzalanmasından önce söz konusu toprak üzerinde yapılar inşa edilmişti. Buna rağmen yönetim, araziyi kiraya vermeye devam etti, bu kez de 2007 yılında “Skorpion” şirketine.”
Bir süre sonra “toprak mücadelesine” Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa şirketi katılıyor. Meseleye çok aktif yaklaşıyor ve 2012 yılında şirket, inşaatı tamamlanan evlerin bulunduğu araziyi Skorpion’dan devren kiralıyor.
Jigulina Roşça semtindeki evlerde yaşayan ve evlerini inşa etmeye devam eden vatandaşlar, 10 yıl devamında arazilerin kendilerine verilmesi talebiyle yönetim organlarına birçok kez başvurdu, ancak yönetim söz konusu meseleyi şirketlerin lehine çözdü.
Kırım’ın işgalinden sonra iş adamlarının, Jigulina Roşça’da ikamet eden vatandaşlara baskısı aktifleşti. 2014 yılında “Meganom Park Kırım Eğlence Parkı” yatırım projesinin aktif reklamı yapıldı. Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa şirketi, söz konusu proje için Jigulina Roşça’da 40 hektarlık alana el koymak istedi.
Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa şirketi Müdürü Timur Vlasenko, parkta müze, 3D müzesi, yapay kaya, lazer oyunları, açık sahne, konferans salonu, mağaza ve beslenme alanlarının yer almasının planlandığını bildirdi.
Saraylı Kıyat Köy Şurası’nın tapu müdürleri, ölçüm işlemleri, ev ve inşa edilen evlerin temel ve zemin katlarının sayısını belirlemek için 2015 yılı Şubat ayının başında Jıgulina Roşça semtine geldi. İnsanlar tekrar arazi ve tapu talebinde bulundu.
3 ay sonra 29 Nisan tarihinde, semt sakinlerinin toplantısına katılan Kaymakam Yardımcısı Ruslan Yakubov, söz konusu arazinin artık Kırım Rus yönetimi Bakanlar Kurulu’nun kontrolünde olduğunu bildirdi. Yakubov, 2 Mayıs tarihinde semt sakinleri, Bakanlar Kurulu temsilcileri ve yatırımcıların katılımıyla görüşme yapmaya karar verdi. Ancak planlanan görüşme gerçekleştirilmedi.
30 Nisan tarihinde Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa şirketi temsilcileri, araziyi gezdi ve semte ikamet edenlerin telefon numaralarını kaydetti.
Söz konusu “hazırlık çalışmasının” sonuçları kısa bir süre sonra ortaya çıktı. 8 Mayıs tarihinde semtin Slav sakinlerinin, 2. Dünya Savaşı sırasında Akmescit bölgesi Saraylı Kıyat (Mirnoye) köyünde bulunan “Krasnıy” (Kızıl) sovhozundaki (köy işletmesi) Nazi kampında ölenlerin anısına dikilen anıtın açılış törenine katıldığı sırada semte buldozerler, 7 kamyon e 2 vinçli kamyon geldi ve yapıları yıkmaya, malzemeleri bilinmeyen yere götürmeye başladı. Yıkıma başlandığı sırada anıtın açılış töreninde bulunan sakinlere yıkım hakkında önceden bilgi verilmedi.
Protesto alanı katılımcıları, yıkımı yöneten işçi, işverenin Stoliçnaya Kommerçeskaya Gruppa şirketi Müdürü Timur Vlasenko olduğunu açıkladı.
Bunun ardından semt sakinlerinin cep telefonlarına, gönüllü olarak evlerini terk etmeleri ve araziyi boşaltmaları gerektiği, aksi takdirde yapıların mahkeme kararıyla yıkılacağı ve herhangi bir tazminat verilmeyeceğinin belirtildiği mesaj ve çağrılar gelmeye başladı. İnsanları arayan ve kendisini arazinin “sahibi” olarak tanıtan kişi, görüşme teklifinde bulundu.
Şimdi de Kırım yönetimi, açık şekilde Jıgulina Roşça’daki yapıların yıkılacağını kaydetti ve yatırımcı ile toprak protestosu katılımcıları arasında tazmin sözleşmelerinin olduğunu ileri sürdü. Ancak semt sakinleri bunun yalan olduğunu kaydediyor.