Durum analizine göre, 20 bin nüfus eşiğini esas alan kır-kent tanımı kapsamında, 2007-2012 döneminde ülke nüfusu toplamda yüzde 7,1 artarken, kırsal nüfus yüzde 8,8 azalarak yaklaşık 22,9 milyondan 20,9 milyona düştü.
Böylece kırsal nüfusun toplam içindeki payı yüzde 32,5’ten yüzde 27,7’ye geriledi. Geçen yıl itibarıyla ise kırsal nüfusun yüzde 57’si köylerde, yüzde 24’ü beldelerde ve yüzde 19’u ilçe merkezlerinde yaşıyor.
Aynı dönemde kırsal kesimde 65 yaş ve üzeri nüfusun payı yüzde 9,6’dan 11,3’e yükseldi. 0-14 yaş grubunun payı ise yüzde 27,8’den 25,5’e geriledi.
Kırsal kesimde iş gücüne katılma oranı arttı
Kırsal nüfustaki azalma ve yaşlanmaya karşın iş gücüne katılma oranı yüzde 50,8’den 53,6’ya yükseldi.
Kırsal kesimde tarımın istihdamdaki payı yüzde 61 civarında seyrederken, tarım istihdamı yaklaşık 1,1 milyon, tarım dışı istihdam ise yaklaşık 600 bin kişi arttı.
Tarım istihdamındaki olası çözülme karşısında, kırsalda tarım dışı istihdam imkanlarının artması ve kırsal iş gücünün bu şekilde istihdam edilebilirliği daha önemli hale geliyor. Bu bağlamda, 2007-2012 döneminde kırsal iş gücü içinde lise ve üstü eğitime sahip olanların payı yüzde 18’den 18,2’ye yükseldi.
Kırsalda bireysel internet erişimi yüzde 26
Kırsal yoksullukla mücadelede eğitim hizmetlerine erişim önem taşırken, köylerde okul öncesi eğitim hizmetlerinde belirgin iyileşme görülüyor. 2008-2012 döneminde, 6 ve üzeri yaş grubunda okuma yazma bilmeyenlerin oranı yüzde 13,3’ten yüzde 7,3’e geriledi.
Öte yandan köylerde nüfus azalmasına paralel olarak okul çağındaki nüfusun düşmesi nedeniyle faal örgün eğitim kurumu sayısı azaldı. Kırsalda bireysel internet erişimi yüzde 15’ten 26’ya, hanelerde bilgisayar sahipliği ise yüzde 11’den 28’e yükseldi.
Asgari refah düzeyinin artırılması amaçlanıyor
Onuncu Kalkınma Planı döneminde ise kırsal kesimdeki asgari refah düzeyinin ülke ortalamasına yaklaştırılması amaçlanıyor. Plana göre, 2014-2018 yılları arasında izlenecek politikalardan bazıları şöyle:
“-Kırsal ekonominin üretim ve istihdam yapısı, turizm, ticaret, gıda sanayi, küçük ölçekli üretim gibi tarım dışı ekonomik faaliyetlerle çeşitlendirilecek.
-Sosyal hizmet ve yardımlar, köylere arz yönlü sunulacak ve yoksulluk sınırı altındaki haneler ile uzak kırsal yerleşimler öncelikli olarak dikkate alınacak.
-Köylerdeki nüfus yoğunluğunun düşmesi nedeniyle yaşlı ve engellilerin, ekonomik ve sosyal hayata katılımı ile bakım ve diğer sosyal hizmetlere erişimini kolaylaştırmak amacıyla yerel düzeyde kamunun hizmet sunum kapasitesi güçlendirilecek ve yenilikçi modeller geliştirilecek.
-Kırsal nüfusun bilişim hizmetlerine erişimini güçlendirmek amacıyla Evrensel Hizmet Fonu kapsamında belirlenen bilişim altyapısı hizmet türleri geliştirilecek ve yatırımlarda dezavantajlı yerleşimlere öncelik verilecek.
-Kırsal alan tanımı revize edilecek, temel nitelikteki ulusal verilerin kır-kent ve il bazında yayımlanması sağlanacak.”
AA