Türkiye’de son dönemlerde gayrimüslim azınlıklara ait çok sayıda taşınmazın mülkiyet sorununun giderilerek cemaatlerine iadesi ve mabetlerin restore edilerek ibadete açılması, Amerikan Ermeni diasporasıyla da buzların yavaş yavaş kırılmasına vesile oluyor.
ABD’nin Doğu kısmına nezaret eden Ermeni Kilisesi’nin idaresini yürüten gönüllülerden oluşan Piskoposluk Konseyi’nin üyeleri, İstanbul, Diyarbakır ve Van’da bazı kültürel etkinliklere katılmak ve temaslada bulunmak üzere yarın (21 Ekim) altı günlüğüne Türkiye’ye geliyor. Amerikan Ermeni cemaatinden 25 dolayında önde gelen profesyonel meslek erbabı, işadamı ve din adamının bulunduğu heyettekilerin bir kısmı Türkiye’yi ilk kez ziyaret ediyor.
Aralarında etkili başpiskoposlar Khajag Barsamian ve Vicken Aykazian’ın da bulunduğu üst düzey heyet, restorasyonu tamamlanan Diyarbakır’daki tarihi Surp Giragos Kilisesi’nin açılışı vesilesiyle 22 Ekim’de düzenlenecek dini törenlere katılacak. 1915 yılına kadar metropolitlik merkezi olan Kilise, Ermenilerin Anadolu’daki en önemli kültürel miraslarından. Heyet, Türk resmi makamlarından izin alabilirse Van’daki tarihi Akdamar Kilisesi’nde de dua etmeyi planlıyor.
Piskoposluk Konseyi’nin başkanı Oscar Tatosian, Zaman’a yaptığı açıklamada, ziyaretlerine ‘barış, işbirliği ve ekonomik fırsatları değerlendirme ruhu’nun hakim olacağını söyledi. Ticaret vesilesiyle 25 yıldır Türkiye’ye gelip gittiğini ifade eden Arapgir kökenli Ermeni Amerikalı işadamı Tatosian, hep ‘nezaket’ ve ‘sıcaklık’ gördüğünü, dolayısıyla sürekli çevresini de ziyarete teşvik ettiğini kaydetti. Tatosian, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı ve Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ı iki millet arasındaki uzlaşmaya katkılarından dolayı takdir etti. Heyettekilerin çoğunun Amerika doğumlu Ermeniler olduğuna işaret eden Tatosian, "Amerikalılar olarak bizim için Türkiye ile Ermenistan’ın dost olması, ticari ilişkilerini geliştirmesi önemli." şeklinde konuştu.
Amerikan Ermeni heyetine organizede yardımcı olan Türk-Ermeni İş Geliştirme Konseyi’nin (TABDC) Eşbaşkanı Kaan Soyak, Piskoposluk Konseyi’nin üst düzey liderlerinin ilk kez bu tür bir ziyaret yaptıklarına işaret etti. Tatosian’ın verdiği bilgiye göre bazı konsey üyeleri 2001’de de Türkiye’ye gelmiş. Ancak daha ziyade turistik mahiyet taşıyan o ziyarete katılım şimdiki kadar geniş ve üst düzey değilmiş. Piskoposluk Konseyi, Ermeni cemaatince dört yıllığına seçilen gönüllülerden oluşuyor.
Zaman