CHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Açıkel başkanlığındaki Arge – Bilim, Yönetim, Kültür Platformu, “AKP Sağlığa Zararlıdır: İlaç ve Tıbbi Cihaz Sektöründe Kriz” başlıklı Politika Notu hazırladı. Yerel seçimlere kadar 40’a yakın Politika Notu’nu hazırlamak isteyen CHP’nin son çalışması, ilaç sektörüne yönelik oldu. AKP’nin sağlıkta dönüşümü amaçladığı, ancak bunun sağlık sektörüne yıkım getirdiği ifade edilen notta, ekonomideki kötü yönetimin ilaç ve tıbbi cihaz krizini derinleştirdiğine dikkat çekildi.
Sağlık hizmetleri rant aracı oldu
Notta, ithal ilaç harcamalarının son on yılda yüzde 7,3 arttığı belirtilerek şu tespit ve değerlendirmelere yer verildi:
♦ AKP iktidarı, 2003 yılından itibaren ‘Sağlıkta Dönüşüm Programı’ adı altında yaptığı değişikliklerle sağlık sisteminde önemli tahribatlara neden oldu. Sağlık sistemi ticarileştirildi, yurttaşların ‘parası kadar sağlık hizmeti’ alabileceği bir düzen kuruldu. Plansız ve denetimsiz ekonomi ve sağlık politikaları sonucunda sağlık hizmetleri bir rant aracı haline geldi.
♦ 2002’de Türkiye pazarında yerli ilaçların değersel büyüklüğü yüzde 66’lık bir pay tutarken, bu oran 2016’da yüzde 42’ye kadar geriledi. 2003-2013 yılları arasında dünyada yapılan toplam ilaç AR-GE yatırımlarının yalnızca yüzde 0,01’i Türkiye’de gerçekleşti.
♦ İlaç kriziyle birlikte ülkeye ruhsatsız ilaçların girişi arttı. 2005’ten 2014’e ele geçirilen sahte ilaçların sayısında yüzde 400 artış görüldü. Yalnızca 2016’da 1 milyondan fazla sahte ve kaçak ilaç ele geçirildi.
İthal aşılara ayrılan bütçe artıyor
♦ Yerli üretime son verilmesi nedeniyle, aşılar için bütçeden ayrılan pay her yıl katlanıyor. Sağlık Bakanlığı bütçesinde aşılar için ayrılan miktar 2002 yılında 26 milyon TL iken, 2018 yılında 893 milyon TL’ye çıktı.
♦ 2016’da toplam büyüklüğü 2,3 milyar dolar olan Türkiye’deki tıbbi cihaz ve malzeme pazarının yüzde 85’ini ithal ürünler oluşturdu. 2018 itibariyle üniversite hastanelerinin 6 milyar TL, Sağlık Bakanlığı’na bağlı kamu hastanelerinin ise 11 milyar TL borcu bulunuyor.
***
CHP ne yapacak?
İktidara gelmeleri durumunda sağlıkta halk temelli bir dönüşüme imza atacaklarını belirten CHP’li Açıkel, şu değerlendirmelerde bulundu:
“CHP, sağlık hizmetlerinin ücretsiz ve halk temelli olarak sunulması ilkesini benimsemektedir. Sağlık hizmetlerindeki tüm katkı payı, ilave ücret gibi ödemeler kaldırılacak, tüm yurttaşlarımızın ilaç ve teşhis hizmetlerine eşit erişimi sağlanacaktır. CHP, ilaçlara erişimin önündeki engelleri kaldıracaktır. Bu doğrultuda yaygın kullanılmayan ilaçlar tek elden ithal edilerek ihtiyaç sahiplerine ulaştırılacaktır. Gereksiz cihaz alımlarının ve israfın önüne geçebilmek için sağlık kurumlarına giren cihaz ve malzemeler kontrollü bir planlama ve yönetim sürecine tabi tutulacaktır.”
Kaynak: Birgün