Hasan Öymez’in haberi
Kültür ve Turizm Bakanlığının yürüttüğü proje kapsamında 172 eserle en fazla çeviri Türklerin yoğun olarak yaşadığı Almanya’da yapıldı.
”Türk edebiyatının dünya açılımı” olarak nitelendirilen TEDA projesi kapsamında toplam 985 Türkçe eser, 51 farklı dile çevrilerek 40 değişik ülkede yayımlandı.
Türk kültür, sanat ve edebiyatının yurt dışında tanıtılması ve Türkçenin yazı dili birikiminin dünya dillerine kazandırılması amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2005 yılında uygulamaya konulan Türk Edebiyatının Dışa Açılımı (TEDA) projesi meyvelerini veriyor.
TEDA projesi kapsamında çeviri ve yayın destek çalışmaları devam ederken, bu çerçevede desteklenen eser sayısının 2011 sonu itibarıyla 985’e ulaştı. TEDA desteklerinde 172 destek ile büyük bir Türk nüfusunun yaşadığı Almanya açık ara lider oldu. Bu ülkeyi 119 destekle Bulgarca, 79 destekle Arapça izledi.
Türkçe eserler 51 ülkede 40 farklı dile çevrilirken, Türkçe eserlerin çevrildiği diller arasında Arnavutça, Boşnakça, Yunanca, Rusça, Lehçe, Rumence, Macarca, Gürcüce, Urduca, Çinçe, Korece, Çekçe, Tamilce, İbranice, Japonca, Katalanca, Ermenice, Fince, Malayalamca gibi diller de yer aldı.
Yayınevlerinin yanı sıra üniversiteler ve dernekler TEDA’ya başvurarak, başka dillere çevrilmesini istedikleri eserleri aday gösterebiliyor.
Türk edebiyatının köşe taşları dünya kütüphanelerinde
Başka dillere çevrilen eserler arasında Mevlana’nın ”Mesnevi”, Mehmet Akif Ersoy’un ”Safahat” eserinin yanı sıra Dede Korkut Oğuznağmelerinin de aralarında bulunduğu Ahmet Hamdi Tanpınar ve Peyami Safa, Halide Edip Adıvar, Sait Faik Abasıyanık, Perihan Mağden, Orhan Pamuk, Ahmet Ümit, Buket Uzuner, Hilmi Yavuz, Talat S. Halman, Adalet Ağaoğlu, Orhan Kemal, Elif Şafak, Falih Rıfkı Atay, Aziz Nesin, Can Dündar, Sabahattin Ali ve Zülfü Livaneli gibi yazarların kitapları yer alıyor.
Yabancılara uzaktan Türkçe
Öte yandan hükümet, 2012 programına Türkçenin doğru kullanımı ve yabancılara uzaktan Türkçe öğrenme fırsatı sunacak çalışma yapma projelerini aldı. Buna göre, Türk Dil Kurumunun sorumluluğunda Kültür ve Turizm Bakanlığı, Anadolu Ajansı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Yunus Emre Vakfı, Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK, TRT ve TÜBİTAK, gibi kuruluşların da yer alacağı çalışmalar gerçekleştirilecek.
Bilim, eğitim, öğretim, yayın kuruluşlarında Türkçenin doğru ve etkin kullanımı sağlanacak. Yazılı ve görsel basında ve ticari alanda yabancı kelimeler yerine Türkçe kelimelerin kullanımının özendirilmesine çalışılacak, işyeri adlarındaki yabancılaşmaya karşı yasal düzenlemeler yapılacak.
Etimolojik sözlük hazırlanmasına yabancılara uzaktan Türkçe öğretimine yönelik çalışmalara da gelecek yıl başlanması planlanıyor. 2012 programında ayrıca, Türk işaret dilinin oluşturulması, işaret dili sözlüğünün ve dil bilgisinin hazırlanması da yerini aldı.
AA