Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Torba Yasa’da yer alan, başta teknoloji odaklı olmak üzere tüm sektörlerle ilgili projesi olan ancak kaynağı bulunmayan girişimcilere finansman sağlayacak “kitle fonlaması”nın çok yakında hayata geçeceğini bildirdi.
Şimşek, 2008 finansal krizi sonrasında çekirdek ve erken aşama finansmana ihtiyaç duyan işletmelerinin banka kredileri gibi geleneksel finansman araçlarına erişimde büyük oranda sıkıntı yaşamaya başladığını hatırlattı.
Bu durumun, ekonomik kalkınmayı destekleyici potansiyele sahip yenilikçi ve teknoloji odaklı girişimlerin hayata geçmesine ve sürdürülebilirliğine engel olduğunu anlatan Şimşek, Torba Yasa’da yer alan ve yakın zamanda hayata geçecek kitle fonlamasının başta teknoloji odaklı olmak üzere tüm sektörlerle ilgili projesi olan ancak kaynağı bulunmayan girişimcilere finansman sağlayacağını söyledi.
Sistemle tecrübe sahibi ve tecrübesiz yatırımcıların bir araya getirileceğini belirten Şimşek, yatırım ortamından uzak duran kitlenin tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesinin amaçlandığını vurguladı. Şimşek, “Böylece sermaye tabana yayılacak. Sistem, girişimci sayısını ve girişimcilerin finansmana erişim imkanını arttıracak, ekonomiye ve kamu maliyesine yük getirmeksizin olumlu katkılar sağlayacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Kitle fonlaması sistemini öncelikle finansman zincirinin ilk halkasını teşkil eden çekirdek aşamadaki proje sahiplerinin ve girişim şirketlerinin kullanmasını öngördüklerini ifade eden Şimşek, yapılacak ikincil düzenlemelerle proje ya da girişim ile yatırımcı bazında sınıflandırmaya gidileceğini kaydetti.
Şimşek, girişimciler için finansman maliyetlerinin büyük önem arz ettiğini dile getirerek, “Kitle fonlaması faaliyetine katılacak kişilerin halka açık ortaklıklar, halka arz, izahname ve ihraç belgesi düzenleme yükümlülükleri kapsamından muaf tutulması planlanmaktadır.” dedi.
Fon toplama işlemi nasıl yapılacak?
Bu faaliyetin Sermaye Piyasası Kurulu’nca (SPK) kurulmasına izin verilecek ‘kitle fonlaması platformları’ aracılığıyla gerçekleşeceğine dikkati çeken Şimşek, şu bilgileri paylaştı:
“Bu platformların temel işlevi girişimcilerle fon sağlayıcıları elektronik ortamda buluşturmak olacak. Proje fikirlerine platform üzerinde yer verilecek, katılmak isteyen fon sağlayıcılara yazılı ve görsel bilgiler sunulacak, paranın ne şekilde yatırılacağı duyurulacak. Toplanması beklenen fon tutarının tamamlanmasından sonra ilgili şirkete paranın aktarılması sağlanacak. Platformların kuruluşlarına, ortaklarına, pay devirlerine, çalışanlarına, her bir fon sağlayıcısı tarafından yatırılabilecek veya proje sahipleri ile girişim şirketleri tarafından toplanabilecek paranın azami limitine ve faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslara ilişkin hususlar SPK tarafından belirlenecek. Platform kurucuları için ilk aşamada daha önceden SPK tarafından yetkilendirilmiş bazı sermaye piyasası kurumlarına izin verilmesi tasarlanıyor.”
Ortaklığa dayalı sistem öngörülüyor
Yeni sistemde proje veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla SPK tarafından belirlenecek esaslar dahilinde halktan para toplanabileceğinin öngörüldüğünü belirten Şimşek, buna ilişkin ortaklık, borç, ödül ve bağış şeklinde yöntemlerin bulunduğunu ifade etti.
Şimşek, çalışmaların geldiği aşamada, Türkiye’de kitle fonlaması faaliyetinin ilk olarak ortaklığa dayalı olarak başlamasının öngörüldüğünü bildirdi.
“ABD ve İngiltere’de başarıyla uygulanıyor”
Bu konudaki çalışmaları yürütürken yurt dışı örneklerini ve Türkiye ihtiyaçlarını dikkate alarak hareket ettiklerini anlatan Şimşek, kitle fonlamasının en yaygın ve başarılı örneklerinin ABD ve İngiltere’de olduğunu, Kanada’dan Yeni Zelanda’ya kadar bu uygulamayı kullanan ve geliştirmeye çalışan birçok ülke bulunduğunu söyledi.
Şimşek, dünya genelinde kitlesel fonlama yöntemiyle sağlanan fon miktarının 2015 yıl sonunda 34,4 milyar doları aştığının tahmin edildiğini de kaydetti.
“Girişimciler dünya genelinden de fon toplayabilecek”
Sistemi girişimcilerin dünya genelinden fon toplamalarına imkan verecek şekilde dizayn edeceklerini vurgulayan Şimşek, platformlara yabancıların erişiminin de olacağını, böylelikle çekirdek finansman sağlamada sorun yaşayan girişimcilerin fikirlerini dünya ile de paylaşabileceğini ifade etti.
Şimşek, “Daha önce internet üzerinden bunu kendi başlarına yapmaya çalışan birçok girişimci düzenli ve bilinen platformlar üzerinden projelerini tanıtıp finansman talep ettiklerinde kendilerini doğru biçimde ifade edebilme ve kabul görme olasılıkları artacaktır.” dedi.
Yaptıkları düzenlemede sisteme fon sağlayabileceklerle ilgili bir kısıtlama bulunmadığına dikkati çeken Şimşek, şöyle devam etti:
“Bu konuda düzenleme yapma yetkisi SPK’ya verilmektedir. Alt düzenlemelerde, yapılacak fonlamalarda nitelikli yatırımcıların bulunmasının zorunlu tutulması, gelir ve varlık seviyesine göre yatırımcıların sınıflandırılması ve yapılacak yatırımlarda bu kapsamda sınırlamalara gidilmesine, nitelikli yatırımcıların yatırım yapma sınırlamalarından istisna tutulmasına ilişkin değerlendirmeleri yapıyoruz.
Platformların belirlenmiş ilkelere uygun şekilde faaliyet göstermeleriyle ilgili gözetim ve denetim SPK’ca sağlanacak. Fonların nasıl kullanacağı kitle fonlamasını gerçekleştirecek şirket tarafından buna aracılık edecek platform üzerinden fonlamaya katılmak isteyen kişilerle paylaşılacak. Bilgilerin güncelliğinin platformun üzerinde sağlanması tasarlanıyor.”
Kadınlar için önemli bir fırsat
Başbakan Yardımcısı Şimşek, kadın girişimcilerin ekonomiye katılmalarını çok önemsediklerini dile Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Torba Yasa’da yer alan, başta teknoloji odaklı olmak üzere tüm sektörlerle ilgili projesi olan ancak kaynağı bulunmayan girişimcilere finansman sağlayacak “kitle fonlaması”nın çok yakında hayata geçeceğini bildirdi.
Şimşek, 2008 finansal krizi sonrasında çekirdek ve erken aşama finansmana ihtiyaç duyan işletmelerinin banka kredileri gibi geleneksel finansman araçlarına erişimde büyük oranda sıkıntı yaşamaya başladığını hatırlattı.
Bu durumun, ekonomik kalkınmayı destekleyici potansiyele sahip yenilikçi ve teknoloji odaklı girişimlerin hayata geçmesine ve sürdürülebilirliğine engel olduğunu anlatan Şimşek, Torba Yasa’da yer alan ve yakın zamanda hayata geçecek kitle fonlamasının başta teknoloji odaklı olmak üzere tüm sektörlerle ilgili projesi olan ancak kaynağı bulunmayan girişimcilere finansman sağlayacağını söyledi.
Sistemle tecrübe sahibi ve tecrübesiz yatırımcıların bir araya getirileceğini belirten Şimşek, yatırım ortamından uzak duran kitlenin tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesinin amaçlandığını vurguladı. Şimşek, “Böylece sermaye tabana yayılacak. Sistem, girişimci sayısını ve girişimcilerin finansmana erişim imkanını arttıracak, ekonomiye ve kamu maliyesine yük getirmeksizin olumlu katkılar sağlayacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Kitle fonlaması sistemini öncelikle finansman zincirinin ilk halkasını teşkil eden çekirdek aşamadaki proje sahiplerinin ve girişim şirketlerinin kullanmasını öngördüklerini ifade eden Şimşek, yapılacak ikincil düzenlemelerle proje ya da girişim ile yatırımcı bazında sınıflandırmaya gidileceğini kaydetti.
Şimşek, girişimciler için finansman maliyetlerinin büyük önem arz ettiğini dile getirerek, “Kitle fonlaması faaliyetine katılacak kişilerin halka açık ortaklıklar, halka arz, izahname ve ihraç belgesi düzenleme yükümlülükleri kapsamından muaf tutulması planlanmaktadır.” dedi.
Fon toplama işlemi nasıl yapılacak?
Bu faaliyetin Sermaye Piyasası Kurulu’nca (SPK) kurulmasına izin verilecek ‘kitle fonlaması platformları’ aracılığıyla gerçekleşeceğine dikkati çeken Şimşek, şu bilgileri paylaştı:
“Bu platformların temel işlevi girişimcilerle fon sağlayıcıları elektronik ortamda buluşturmak olacak. Proje fikirlerine platform üzerinde yer verilecek, katılmak isteyen fon sağlayıcılara yazılı ve görsel bilgiler sunulacak, paranın ne şekilde yatırılacağı duyurulacak. Toplanması beklenen fon tutarının tamamlanmasından sonra ilgili şirkete paranın aktarılması sağlanacak. Platformların kuruluşlarına, ortaklarına, pay devirlerine, çalışanlarına, her bir fon sağlayıcısı tarafından yatırılabilecek veya proje sahipleri ile girişim şirketleri tarafından toplanabilecek paranın azami limitine ve faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslara ilişkin hususlar SPK tarafından belirlenecek. Platform kurucuları için ilk aşamada daha önceden SPK tarafından yetkilendirilmiş bazı sermaye piyasası kurumlarına izin verilmesi tasarlanıyor.”
Ortaklığa dayalı sistem öngörülüyor
Yeni sistemde proje veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla SPK tarafından belirlenecek esaslar dahilinde halktan para toplanabileceğinin öngörüldüğünü belirten Şimşek, buna ilişkin ortaklık, borç, ödül ve bağış şeklinde yöntemlerin bulunduğunu ifade etti.
Şimşek, çalışmaların geldiği aşamada, Türkiye’de kitle fonlaması faaliyetinin ilk olarak ortaklığa dayalı olarak başlamasının öngörüldüğünü bildirdi.
“ABD ve İngiltere’de başarıyla uygulanıyor”
Bu konudaki çalışmaları yürütürken yurt dışı örneklerini ve Türkiye ihtiyaçlarını dikkate alarak hareket ettiklerini anlatan Şimşek, kitle fonlamasının en yaygın ve başarılı örneklerinin ABD ve İngiltere’de olduğunu, Kanada’dan Yeni Zelanda’ya kadar bu uygulamayı kullanan ve geliştirmeye çalışan birçok ülke bulunduğunu söyledi.
Şimşek, dünya genelinde kitlesel fonlama yöntemiyle sağlanan fon miktarının 2015 yıl sonunda 34,4 milyar doları aştığının tahmin edildiğini de kaydetti.
“Girişimciler dünya genelinden de fon toplayabilecek”
Sistemi girişimcilerin dünya genelinden fon toplamalarına imkan verecek şekilde dizayn edeceklerini vurgulayan Şimşek, platformlara yabancıların erişiminin de olacağını, böylelikle çekirdek finansman sağlamada sorun yaşayan girişimcilerin fikirlerini dünya ile de paylaşabileceğini ifade etti.
Şimşek, “Daha önce internet üzerinden bunu kendi başlarına yapmaya çalışan birçok girişimci düzenli ve bilinen platformlar üzerinden projelerini tanıtıp finansman talep ettiklerinde kendilerini doğru biçimde ifade edebilme ve kabul görme olasılıkları artacaktır.” dedi.
Yaptıkları düzenlemede sisteme fon sağlayabileceklerle ilgili bir kısıtlama bulunmadığına dikkati çeken Şimşek, şöyle devam etti:
“Bu konuda düzenleme yapma yetkisi SPK’ya verilmektedir. Alt düzenlemelerde, yapılacak fonlamalarda nitelikli yatırımcıların bulunmasının zorunlu tutulması, gelir ve varlık seviyesine göre yatırımcıların sınıflandırılması ve yapılacak yatırımlarda bu kapsamda sınırlamalara gidilmesine, nitelikli yatırımcıların yatırım yapma sınırlamalarından istisna tutulmasına ilişkin değerlendirmeleri yapıyoruz.
Platformların belirlenmiş ilkelere uygun şekilde faaliyet göstermeleriyle ilgili gözetim ve denetim SPK’ca sağlanacak. Fonların nasıl kullanacağı kitle fonlamasını gerçekleştirecek şirket tarafından buna aracılık edecek platform üzerinden fonlamaya katılmak isteyen kişilerle paylaşılacak. Bilgilerin güncelliğinin platformun üzerinde sağlanması tasarlanıyor.”
Kadınlar için önemli bir fırsat
Başbakan Yardımcısı Şimşek, kadın girişimcilerin ekonomiye katılmalarını çok önemsediklerini dile getirerek, sistemin finansman anlamında kadınların önünün açılmasını kolaylaştıracağını belirtti.
Kadın girişimcilerin bu alanda bazı kriterler bakımından erkeklerin önüne geçebildiğine dikkati çeken Şimşek, “Örneğin 2015 ve 2016 yıllarında İngiltere’de kitle fonlaması ile çekirdek finansman sağlamaya çalışan 19 bin vakayı kapsayan, PwC tarafından yapılan bir çalışmaya göre fon toplama hedeflerini gerçekleştirme konusunda kadınların erkeklerden daha başarılı olduğu görüldü.” diye konuştu.
Türkiye’de de bu sistemin kadın girişimciler için önemli bir fırsat olacağına dikkati çeken Şimşek, “Ülkemizde de kadınlar kendilerine fırsat verildiğinde ne derece başarılı olduklarını her alanda ortaya koymaktadır. Kitle fonlamasında da kadın girişimcilerimizin çok başarılı örneklere imza atmalarını bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Şimşek, Türkiye’nin nüfusunun oldukça genç ve dinamik olduğunu, son yıllarda yapılan desteklerle teknoloji kullanımı alanında oldukça iyi bir nesil yakalandığını belirterek, bu düzenlemenin özellikle yenilikçi iş planına sahip gençler ve bunlara destek olma imkanlarına sahip yatırımcılar açısından son derece ufuk açıcı olduğunu sözlerine ekledi.
getirerek, sistemin finansman anlamında kadınların önünün açılmasını kolaylaştıracağını belirtti.
Kadın girişimcilerin bu alanda bazı kriterler bakımından erkeklerin önüne geçebildiğine dikkati çeken Şimşek, “Örneğin 2015 ve 2016 yıllarında İngiltere’de kitle fonlaması ile çekirdek finansman sağlamaya çalışan 19 bin vakayı kapsayan, PwC tarafından yapılan bir çalışmaya göre fon toplama hedeflerini gerçekleştirme konusunda kadınların erkeklerden daha başarılı olduğu görüldü.” diye konuştu.
Türkiye’de de bu sistemin kadın girişimciler için önemli bir fırsat olacağına dikkati çeken Şimşek, “Ülkemizde de kadınlar kendilerine fırsat verildiğinde ne derece başarılı olduklarını her alanda ortaya koymaktadır. Kitle fonlamasında da kadın girişimcilerimizin çok başarılı örneklere imza atmalarını bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Şimşek, Türkiye’nin nüfusunun oldukça genç ve dinamik olduğunu, son yıllarda yapılan desteklerle teknoloji kullanımı alanında oldukça iyi bir nesil yakalandığını belirterek, bu düzenlemenin özellikle yenilikçi iş planına sahip gençler ve bunlara destek olma imkanlarına sahip yatırımcılar açısından son derece ufuk açıcı olduğunu sözlerine ekledi.