Kamu şirketi BOTAŞ, pahalı Rus ve İran gazı yerine daha ucuz Azeri gazını tercih edince, vatandaşın yüzü güldü. Yaklaşık iki yıldır ciddi boyutlara ulaşan doğalgaz tüketimine rağmen 32 aydır zam yapayan BOTAŞ, kamu elektrik santrallerine pahalı gaz satarak maliyetleri dengeliyor.
Kamu şirketi BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ), 32 aydır doğalgaza zam yapmıyor. Bunun en önemli nedeni, Azerbaycan’dan alınan ucuz doğalgaz oldu. Enerji Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre BOTAŞ, bin metreküp doğalgaz için Azerbaycan’a 253 dolar ödedi. (Kasım 2010) Aynı miktar doğalgaz Rusya ve İran’dan ise ortalama 352 dolardan alındı.
Azeri gazının yaklaşık 100 dolar ucuz olması, BOTAŞ’ın maliyetlerinde ciddi iyileşme sağladı. Türkiye, tarihin en pahalı doğalgazını 2008 yılında tüketti. Yıl içinde yaklaşık yüzde 80 artan gaz fiyatları, tüketimi olumsuz etkiledi. Satışların düşmesiyle alınamayan (al ya da öde) yaklaşık 12 milyar metreküp doğalgazın BOTAŞ’a maliyeti 3 milyar doları buldu.
Kamu şirketi, 1 Kasım 2008’den bu yana fiyatlara zam yapmıyor. Ham petroldeki artışa rağmen Türkiye’de ucuzlayan doğalgaz, satışları patlattı.
Resmî verilere göre şirket 2011 yılı Ocak-Mayıs dönemi programında 13,9 milyar metreküp gaz satışını hedeflerken gerçekleşme 3 milyar metreküp artışla 17,1 milyar metreküp oldu. Sektör kaynakları, tüketim artışını doğalgazın ucuzluğuna bağlıyor.
Doğalgaz en pahalı Rusya ve İran’dan alınıyor. BOTAŞ Rusya’dan Batı Hattı (Bulgaristan) ve Mavi Akım (Karadeniz) boru hatlarıyla gaz alıyor.
BOTAŞ, Rusya ve İran’dan aldığı doğalgaza Kasım 2010’da bin metreküp için ortalama 352 dolar ödedi. Buna karşın aynı dönemde Azerbaycan’dan alınan doğalgaza ise bin metreküp için 253 dolar ödendi. Yaklaşık 100 dolarlık indirim, BOTAŞ’ın maliyetlerinde ciddi avantaj sağladı.
Azerbaycan’dan yıllık yaklaşık 4-5 milyar metreküp gaz ithalatı yapılıyor. Kamu şirketi, ucuz Azeri gazının yanında kamu elektrik santrallerine pahalı gaz satarak maliyetleri dengeliyor. Ancak şirket, konutlarda tüketilen doğalgazda 32 aydır fiyat artışı yapmıyor.
BU YIL En fazla DOĞALgaz Rusya’dan GELİYOR
Boru hatları ile Petrol Taşıma AŞ, bu yıl en fazla doğalgazı yine Rusya’dan alacak. Şirketin 2011 programına göre yıllık 12 milyar metreküp doğalgaz ile Rusya, ithalatta ilk sırada yer alıyor.
Rusya’yı 8,5 milyar metreküp ile İran ikinci sırada ve 3,8 milyar metreküp ile Azerbaycan üçüncü sırada izliyor. Aynı dönemde Cezayir’den yaklaşık 4 milyar ve Nijerya’dan da 1 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatı yapılacak.
Zaman