‘Demokratikleşme Paketi’nden çıkan anadilde eğitimin ayrıntıları netleşiyor… Eğitimler özel okullar kanalıyla gerçekleştirilecekken, devlet ise gerekli yasal zemini hazırlayacak ve tüm argümanları temin edecek. Peki bu eğitimin ücreti ne kadar olacak?. İşte ayrıntılar ve 10 ildeki fiyatlar…
Başbakan Erdoğan tarafından 1 Ekim’de açıklanan tarihi demokratikleşme paketi, içeriği bakımından birçok kesimde umutları arttırırken, bazıları tarafından ise yetersiz bulundu…
Başbakan tarafından açıklanan paket, seçim barajından, siyasi partiler kanununa, bir takım suçların cezalarının yeniden belirlenmesinden farklı dilde eğitime, eski köy isimlerine dönüşten kamuda başörtüsü yasağı ve andımızın kaldırılmasına kadar birçok alanda normalleşmeye yönelik radikal adımların atılmasını içeriyor.
İçeriğinde yer alan her bir başlığın farklı yönleri ile defalarca yorumlandığı pakette yer alan bir madde ise, diğerlerinden çok daha farklı bir anlam taşıyor. Çünkü söz konusu madde ile; bir zamanlar bırakın kamusal alanda dahi konuşulması veya telaffuz edilmesini, halkın kendi arasında bile anlaşma dili olarak kullanılmasına izin verilmeyen Kürtçenin ana dilde eğitim kapsamında özel okullarda verilebilmesinin önünü açıyor…
DİLLERİ BAKANLAR KURULU BELİRLEYECEK
Kimilerine göre tam reform kimilerine göre ise tamamlanamamış bir yarı reform niteliğinde olan bu madde ile özel okullarda farklı dil ve lehçelerle eğitime serbestlik getirilecek. Özel öğretim kurumlarında artık Türkçe ‘den başka dillerde de eğitim yapılabilecekken söz konusu diller ise; Bakanlar kurulu tarafından alınacak kararlar doğrultusunda belirlenecek.
KÜRTÇE EĞİTİM YÖNETMELİĞİ ÇIKARILACAK
Pakette yer alan söz konusu madde önümüzdeki aylarda 2923 Sayılı eğitim kanuna eklenecek. Milli Eğitim Bakanlığı; bu tür kurumların açılmasına ve denetimine ilişkin esasları, çıkaracağı bir yönetmelikle düzenleyecek. Programlar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenecek ve yine bu okullarda da belli dersler Türkçe olarak okutulacak.
KÜRTÇE KİTAPLAR BASILACAK
Yeni düzenleme kapsamında bakanlık okullar için de Kürtçe eğitim müfredatı oluşturacak. Kürtçe eğitim verecek okullar bu müfredat çerçevesinde eğitim verecek ve bu programın dışına çıkamayacak. Öte taraftan Kürtçe eğitim için en büyük sorunlardan biri olarak öne çıkan kitap sorunu da bakanlık tarafından çözülecek. Matematik ve Fen gibi bir çok dersin Kürtçe anlatımlı kitabı basılacak. Öte taraftan İnkilap Tarihi, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih ve Din Kültürü dersleri Türkçe okutulmaya devam edilecek. Hali hazırda bazı yayınevleri tarafından çıkartılan Kürtçe kitaplar ise içerik bakımından yetersiz olarak görülüyor.
İTHAL KÜRTÇE ÖĞRETMEN FORMÜLÜ
Düzenleme kapsamında ortaya çıkan diğer bir sorun ise ‘’Kürtçe eğitmen sorunu” olarak ifade ediliyor. Çok iyi Kürtçe bilmenin Kürtçe eğitim verebilecek yeterliliğe sahip olmak anlamına gelmediğini ve Türkiye’de bazı okullarda seçmeli Kürtçe derslerine giren öğretmenlerin de bu noktada yetersiz kaldığını dile getiren eğitim uzmanları ise üniversitelerde bu eğitimleri verebilecek isimlerin bir an önce yetiştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Öte taraftan eğitmen konusunda ilk etapta ithal Kürtçe eğitmen formülü üzerinde de duruluyor. Ancak o zamanda ortaya alfabe farklılığı sorunu çıkıyor. Çünkü Kürtçe eğitmen noktasında Kürtçe eğitimin yaygın olduğu Kuzey Irak’ta alfabe olarak Arap alfabesi kullanılırken, Türkiye’de ise Latin alfabesi ile eğitimler veriliyor.
KÜRTÇE SBS VE ÖSYS GELEBİLİR
Ana dilde eğitim kapsamında ortaya çıkan diğer bir sorun ise ‘’Ana dilde sınav da olacak mı?” sorusu… Bu soruyu geçtiğimiz günlerde katıldığı bir programda yanıtlayan Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, ‘’Farklı dillerde sınav hazırlığımız şimdilik yok ancak bu konunun üzerinde çalışacağız. Sorular dillere göre değişebilir. Bu dersi okutan bakanlık sınav sorusunu da sormayı bilir.” diyerek ana dilde sınava da yeşil ışık yakmış oldu.
ÖZEL OKULLARDAN İLK ÇIKIŞ: FİYATLARI ESNETEBİLİRİZ
Paketten bu maddenin çıktığı günden beri yapılan bu işin özel okul formülü ile çözülmeye çalışması sonucunda ortaya çıkacak olan okul ücretleri tartışmaları ise sürüyor. Eğitim uzmanları devlettin bir takım teşvikler sağlayarak yatırımcı ile bu işi minimize edeceği görüşünü savunurken, bölgede yer alan özel okullardan da ücretler konusunda ilk çıkış geldi. Doğu ve Güney Doğu Anadolu’da yer alan özel okul temsilcileri, talep edilmesi halinde fiyat politikalarında esneklik yapacaklarını ve bu taşın altına ellerini koyacaklarını ifade ediyor.
EN UCUZ OKUL TUNCELİ VE BATMAN’DA!
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki özel okullardan aldığımız bilgilere göre bölgede fiyatlar 4 bin TL’den başlayıp 10 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Bu fiyatların içinde yemek, özel kullanım alanları ve tüm sosyal aktiviteler yer alırken, okullarda eğitim gören öğrencilerin yüzde 50 ile 70’ine yakınını bölgeye dışarıdan göreve gelmiş, memur ve asker çocukları oluşturuyor. Bölgedeki en ucuz okul ise 4 bin TL’lik yıllık ücreti ile Tunceli ve Batman’da bulunuyorken, en pahalı eğitim ise yıllık 10 bin TL ile Van’da veriliyor.
ÖZEL OKULLAR BİRLİĞİ: ANAYASAL DEĞİŞİKLİK GEREKİYOR
Kürtçe eğitim ile ilgili kendilerine bağlı özel okullardan şu ana kadar her hangi bir talebin gelmediğini ifade eden Türkiye Özel Okullar Birliği Derneği Başkanı Cem Gülan, söz konusu uygulamanın hayata geçirilebilmesi için Anayasal değişikliğe ihtiyaç olduğunu vurgulayarak; ”Sistem ne kadar esnetilirse esnetilsin en son aşamada çocuklar yükseköğretime geçmek için Türkçe yapılacak bir üniversite sınavına girecek. Yine bu derslerin kitapları gerekecek. Uygun kitap hızla hazırlanamayıp kısa yoldan tercüme yöntemine başvurulacaksa bu kitapların denetimini yapacak ilgili dilde uzman gerekir. Bugün Türkçe, Almanca, İngilizce, Fransızca veya İtalyanca ders verecek öğretmenler de ilgili dersin öğretmeni olması ve pedagojik formasyonu olması büyük bir ciddiyetle aranır. Şimdi Kürtçe, Lazca, Süryanice dillerde ders verecek bu dillerde ilgili dersin eğitimin almış ve pedagojik formasyonu olan öğretmen olmadığı düşünülürse nasıl atama yapılacak?, Seçmeli derslerde olduğu gibi ilgili dersin öğretmenlik hakkını, Türkçe dilinde, üniversiteden mezun olarak alan ancak ilgili dili bildiğini iddia eden öğretmen mi verecek?, Bu öğretmenin ilgili dilde yetkinliğini kim test edecek?, Bu dillerde eğitim-öğretim almaya kaç öğrenci talip olacak?, Bu sayı özel okulun yaşaması için yeterli olacak mı?… Bu soruların tatmin edici cevaplara kavuşturulması lazım” dedi.
Doğu Ve Güneydoğu Anadolu’da Kürt nüfusunun ağırlıkla yaşadığı 10 ilde Özel okul yetkililerine Kürtçe eğitime hazır olup olmadıklarını sorduk…
Şırnak / İstikbal Koleji -Fatih Açıkgöz: Öncelikli prosedürler devlet tarafından gerçekleştirildikten sonra biz de özel okullar olarak elimizden geleni yapar altyapı çalışmalarımızı ona göre şekillendiririz. Zaten şu anda kendi aramızda bunun beyin fırtınasını da yapıyoruz. Öte tarafta ücretler noktasında da elimizden geleni yapmaya hazırız.
Hakkâri / Özel Yüksekova Koleji -Veli Kalender : Çok güzel bir adım… Okulumuzda şu anda zaten Kürtçe seçmeli ders veriyoruz. Fakat öğrencinin anadilde Kürtçe eğitim alabilmesi için, devletin bana matematik, Türkçe, fen ve sosyal bilimler gibi dersleri anlatabilecek öğretmenler yetiştirmesi gerekiyor. Çünkü bu nitelikte Türkiye’de öğretmen yok şu anda. Mardin Üniversitesindeki Kürdoloji eğitimi alanlar dahi bu konuda yetersiz. Velilerimiz gelip bize; ”Ne zaman Kürtçe eğitim vermeye başlayacaksınız?” diye soruyor… Biz de diyoruz ki; önce devlet üniversitesini açacak branş derslerde Kürtçe anlatabilecek öğretmenler mezun edecek ondan sonra biz bu sisteme tam anlamıyla geçeceğiz…
Diyarbakır / Bahaddin Bey Koleji – Süleyman Namazcı: Okullar açılmadan önce böyle bir çalışma hayata geçirilmiş olsaydı, bizlerde ders müfredatımıza eklemeler yapabilirdik. Biz öğrencilerimize 15 saat İngilizce dersi veriyoruz bunu icabında 11 saate indirir, 4 saat Kürtçe dersi verirdik. Ders planları yapıldığı için bu sene bu tarz bir uygulama yapamıyoruz ancak önümüzdeki sene mutlaka bu yönde bir çalışmamız olacak. Öğretmen sıkıntısı ile ilgili ise, Dicle üniversitesinde 5 hocamız Kürtçe-Zaza’ca konusunda yüksek lisans eğitimi görüyor. Bu arkadaşlar işin bu kısmını yüklenebilecekler. Ancak devlettin yine bu işin alt yapısını oluşturması lazım, kitapların basımını gerçekleştirmesi gerekiyor. Fiyatlar konusunda bizden fedakarlık istenirse elimizi taşın altına sokarız.
Tunceli / Kalan Koleji – Musa Sarıtaş: Bu konuyla alakalı çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Devlettin de ders kitapları olsun, eğitmenler olsun bu noktada daha açıklayıcı bilgi vermesi gerekiyor. Çünkü eğitici noktasında ciddi eksikler var. Yoksa bu eksikler varken biz ”Kürtçe eğitim veriyoruz” diyemiyoruz. Çünkü biz çocuğa Kürtçe eğitim verdiğimiz zaman çocuğun sorumlu olduğu SBS gibi sınavlar da Kürtçe olacak mı?, Ders kitapları basılmadan hadi ”özel okullar Kürtçe eğitim versin”, peki hangi müfredata göre vereceğiz? Bu tarz soruların cevabı bulunmalı. Burada bizim bina yönünden alt yapmızı var ama akademik yönden alt yapımız yok!
Erzurum / Final Koleji – Ertaş Cevizliler: Böyle bir uygulama için en az 10 kişilik bir başvurunun yapılması gerekiyor. Çünkü anca bu sayıda bir başvuru olursa sınıf açabiliriz. O yüzden bize bu noktada her hangi bir başvuru yok, ne bire bir ne de internet ortamından… Bundan sebeptir ki bizde her hangi bir çalışma içerisine girmedik. Ancak olursa böyle bir talep, ya da bizden devlet böyle bir talepte bulunursa biz de seve seve yeterlilikleri yerine getirerek bu adımları atarız. Öte taraftan ücret politikamızda da esneklik sağlayabiliriz.
Van / Bahçeşehir Koleji – Murat Atlıhan: Bizde haftada 2 saat Kürtçe seçmeli ders zaten veriliyor. Olması gereken, bu bir kültürdür, bir dildir. Bugün mülki amirlerle görüşüyorum hocam ortamlara girdiğimizde bazen Kürtçe bilmediğimiz için ezik kalabiliyoruz diyorlar. Bir mülki amir bunu söylüyorsa bu ülkenin gerçeğidir. Bu iş kanuna döndüğünde, o zaman bizde Kürtçeyi ders olarak vermeye başlarız. 10 bin TL civarında bir ücretimiz var.
Batman / Basut Koleji – Nizamettin Karanfil: Atılan adımı yüzde yüz destekliyoruz. Ancak düzenleme daha çok yeni… O yüzden bu işin altyapısını oluşturmaya yönelik her hangi bir adım atmış değiliz. Söz konusu düzenleme hayata geçirilir ve bize de talep gelirse bizde bir eğitim kurumu olarak hiç vakit kaybetmeden çalışmalarımıza başlar gerekli adımları atarız. Tabi öte taraftan işin eğitim kadrosu ve materyali bakımından olayı değerlendirdiğimizde belli bir zaman alacak gibi göründüğünü de söylemekte fayda var.
Ağrı – Bilgi Koleji – Engiz Eskin: Biz bu uygulamayı çok sıcak ve samimi bulduk. Kürtçe eğitimi konusunda şu an altyapı çalışmamız yok ama önümüzdeki zamanlarda bu çalışmaları vakit kaybetmeden hayata geçireceğiz. Özel okullarda bu işin yürütülmesi biraz zor olabilir çünkü ekonomik yetersizlik bölge genelinde çok yaygın.
Adıyaman / Merkez Koleji – Ayşegül Dedeoğlu: Biz kurum olarak böyle bir eğitim için iyi bir alt yapı oluşturmadan girmenin doğru olmayacağını düşünüyoruz. Çünkü bu işin bir standardı olmalı, yani her önüne çıkan ben çok iyi Kürtçe biliyorum diyerek ders vermeye kalkmamalı. O yüzden bunun eğitimini almış diplomalı öğretmenler olmalı ki, böyle bir Kürtçe eğitimi kurumumuzda verebilelim. Ancak bu eksikler giderilir ve talep gelirse bizde seve seve gerekli hazırlıklarımızı yaparız. Velilerimiz bu noktada ”Kürtçe ders olacak mı?” diye soruyor, bizde aynı cevabı veriyoruz, ancak bu sene için iş işten geçti önümüzdeki dönem olabilir.
Siirt / Celal Değer Koleji – Abdurrahman Dülger: Şu anda bizim okulumuzda Kürtçe eğitim verecek bir kadro yok. Ancak istenirse Kürtçe seçmeli ders ona göre öğretmen alarak bu eğitimi verebiliriz. Onun dışında tamamen Kürtçe ders verecek bir yeterliliğimiz yok. Bu zamana kadar Kürtçe eğitim talebi de olmamış…. Kürtçe eğitim talebi gelirse buna da hazırlıklı değiliz ve böyle bir kadromuz yok.
