Yurtdışından Türkiye’ye okumak için gelenlerin önünü açmak isteyen Yükseköğretim Kurulu (YÖK), yıl başında Yabancı Öğrenci Sınavı‘nı kaldırdı.
Öğrenci kabul şartlarını üniversitelerin inisiyatifine bıraktı. Ancak yeni uygulamayı fırsata çevirmek isteyen üniversiteler, yabancı öğrenci harçlarını Türk vatandaşı olanlara göre 5-10 kat artırdı. Bazı üniversitelerin belirlediği ücretler Avrupa’daki üniversitelerin fiyatlarını bile aştı.
Harç miktarları Anadolu’da yeni açılan üniversitelerde 800 TL civarında seyrederken büyükşehir üniversitelerinin rakamları adeta uçuyor. İstanbul, Ankara ve İzmir‘de fiyatlar 10 bin ile 30 bin arasında değişiyor. Batman Üniversitesi’nde 1000 TL olan Mühendislik Fakültesi harcı Gazi Üniversitesi’nde 16 bin TL’ye kadar çıkıyor. Fahiş fiyatlar, özellikle Orta Asya, Afrika ve Ortadoğu’dan gelecek öğrenciler için hayal kırıklığına sebep oluyor.
Yabancı öğrenci harçlarına yapılan uçuk zamlar, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından başlatılan ‘öğrenci projesi’yle çelişiyor. Zira Türkiye politika olarak dışarıdan gelen öğrencilere sadece müşteri olarak bakmıyor. Burada Türk kültürünü özümseyen gençlerin ülkelerine birer kültür elçisi olarak dönmeleri hedefleniyor. Öğrenci projesine 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde de büyük önem verildi. Adı ‘Büyük Öğrenci Projesi’ olarak değiştirildi.
Eğitim seferberliği politikası, 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül döneminde zirveye çıktı. YÖK‘ün aldığı kararla 21 Ocak 2010’da YÖS kaldırıldı. Böylece yabancı öğrenciler önlerindeki en büyük prosedürden kurtulmuş oldu. 2011’den itibaren yabancı öğrenciler YÖS’e katılmadan Türkiye’de istediği üniversiteye başvurarak eğitim görebilecek. Ancak 2010-2011 akademik yılında belirlenen harç miktarları yıllardır büyük hassasiyetle yürütülen bu politikaya darbe vurabilir. YÖK tarafından açıklanan 2010-2011 yılı yabancı öğrenci harç miktarları 30 bin TL’ye kadar çıkıyor. Önümüzdeki yıldan itibaren ise her üniversite yabancı öğrenci alım şartlarını ve harç miktarlarını kendisi belirleyecek. Yurtdışı eğitim uzmanları bu durumun keyfi uygulamaları beraberinde getirebileceği uyarısında bulunuyor.
Orta Asya, Afrika, Balkanlar, Kuzey ve Güney Pasifik ülkelerinden gelen çoğu dar gelirli öğrencinin bu miktarları ödeyemeyeceğine dikkat çeken uzmanlar, "Eğer harç miktarları makul seviyelere çekilmezse bu öğrencileri komşu ülkelere kaptırabiliriz." diyor. Özellikle Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri öğrenci çekebilmek için fiyatlar konusunda rekabet dozunu artırıyor. Yine Rusya, Hindistan ve İran da gözünü Türkiye’nin hedeflediği öğrencilere dikmiş durumda. Avusturya, Macaristan gibi ülkelerdeki üniversite fiyatları 5-6 bin TL’den başlıyor. Bu durum öğrenci çekmek için atılım başlatan Türkiye’nin aleyhine.