Lisans Yerleştirme Sınavları (LYS) yarın yapılmaya başlanıyor. "Yavrum biraz daha ders çalış. Televizyon izleme." diyen ebeveynler, bugünlerde kanalları değiştirirken enerji kaybetmemeniz için özel bir çaba sarf ediyor. Evin başköşesinde kurulanlar büyüklerine emirler yağdırırken, kaynayan tencerelerdeki dolma kokusu evin her tarafına usulca yayılıyor. Akılları karıştıran tek bir soru işareti var: "Ailedeki bu güzel sevgi, saygı ortamı ne zamana kadar devam edecek!"
FEM Dershaneleri Rehberlik Uzmanı Faruk Ardıç, bu rahatlığınızın sınavda devam etmesi halinde başarıya ulaşacağınızı söylüyor. Çünkü, aşırı stres sınav sırasında bildiğiniz soruları dahi doğru cevaplamanızı engelleyebilir. Zamanı iyi kullanmanız, soruları iyi anlamanız ve en önemlisi kendinize güvenmeniz gerekiyor. Psikologlar ise sınavı gözünüzde büyütmemenizi ve kalabalığın az olduğu bir ortamda dinlenmenizi öneriyor. Siz televizyonun sesini kısarken sözü diyetisyen Yeşim Çelik alıyor: "Çikolata gibi şekerli besinleri yüksek miktarda tüketmeyin. Ara öğünlerde kan şekerini yavaş yükselten ve düşük kalorili meyve, yoğurt, küçük kepekli sandviç, ayran gibi gıdalar alın." Sınav sırasında yanınıza su, abartmamak kaydıyla kuru meyve (erik, üzüm, kayısı vb), fındık, fıstık, ceviz alırsanız zihniniz yararına olur. Ana haber bültenleri LYS ile ilgili yeni bir habere geçerken, sizin iki hafta sonrada yeniden dolma yemeniz için uzmanlardan sınavı kazandıracak ipuçlarını aldık.
DYT. YEŞİM ÇELİK – Şişli Memorial Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü
Bugün neler yenebilir?
Stresin azaltılması için besinlerde bulunan antioksidanların tüketilmesi gerekir. Yumurta, süt, ıspanak, havuç, kayısı gibi besinlerde bulunan A vitamini ve tahin, kurubaklagil, fındık, badem gibi yağlı tohumlarda bol miktarda bulunan E vitamininin tüketilmesi sınav döneminde stresin azaltılmasında etkili olur. Yeşil biber, maydanoz, çilek, ıspanak, karnabahar gibi meyve ve sebzelerde bol miktarda bulunan C vitamini antioksidan içerir.
FARUK ARDIÇ – FEM Dershaneleri Rehberlik Uzmanı
Sınav nasıl kazanılır?
Dikkat yoğunlaşması fazla enerji gerektirir: Sınavda zihninizin dağılması normaldir. Bu durumda bir süre kalemi bırakıp, gözlerinizi kapatın ve derin bir nefes alın. 10–15 saniyelik bir dinlenme egzersizi, sınava tekrar dikkatinizi vermenize yardımcı olur.
Seçici sorulara dikkat: Her sınavda en iyileri ayırmak için zor soru sorulur. Bu nedenle tüm soruları doğru yanıtlayamamanın doğal olduğunu kabul edin ve yanıtlayamadığınız sorularla karşılaştığınızda güveninizi kaybetmeyin.
Uzun soru zor soru değildir: Uzun sorular iyi açıklanmış sorulardır ve iyi okunduğunda sanıldığı gibi zor olmadığı görülür. Uzun sorulardan korkmayın.
Tüm seçenekleri okumadan işaretleme yapmayın: Sorunun yanıtı olmadığından kesin emin olduğunuz seçenekleri eleme yoluyla çözün.
Soruları dikkatli okuyun: Olumlu soru cümlelerine alışkın olan öğrenci, olumsuz soru kökünü olumlu gibi görebilir. Bu nedenle acele etmeden, soruyu iyi anlamaya çalışın.
Zamanı iyi kullanın: Bazı sorulara saplanıp kalmamak, kolaylıkla yapabileceğiniz sorulara öncelik vermek, her soruyu çözebilecek yeterli zamanın verildiğini bilerek telaşlanmamak sınav sürenizi iyi kullanmanızı sağlar.
SİNEM DEMİR – Klinik Psikolog
Ağlayın içiniz açılır: Sınav öncesinde olmadık konuları sorun haline getirmek, öfkelenmek, ağlamak normaldir. Aile bu durumla karşılaştığında, hiçbir tepki vermemeli. Hatta ağladığını gördüğünde ‘niye ağladın’ deyip ısrarla konuyu deşmektense, görmezlikten gelmeli ve genel havayı normale çekmeye çalışmalı.
Deşarj olmayı abartmayın: Öğrencilerin sınavdan önce fiziksel ve zihinsel bir aktiviteye girişmeden, doğal bir ortamda ve kalabalığın az olduğu bir ortamda dinlenmelerini tavsiye ediyoruz. Sınavla ilgili konuşmaların, beklentilerin, en mantıklı halleriyle bile olsa nadasa yatırılması, zihnin ve duyguların dinginleşmesine yardımcı olur.
Sınav sorularına kendinizi bırakın: Sınavın ne kadar kötü geçebileceği, kötü geçerse bunun olumsuz sonuçları gibi konuları düşünmeye kendinizi zorlamayın. Aklınıza gelir gibi olursa, çaktırmadan zihninizi susturun, hatta sınav sonrasına dair olumlu düşünceleri zihninizden uzaklaştırın.
SINAV GÜNÜ KAHVALTI ÖNERİSİ
1 bardak meyve suyu (Taze sıkılmış tercih edilir)
1 dilim peynir
1 yumurta (Haşlanmış veya yağsız omlet)
1 tam ceviz veya 5-6 badem
4-5 adet zeytin
1 tatlı kaşığı pekmez
1-2 dilim tam buğday ekmeği
1 kivi veya 5-6 çilek veya 1 yemek kaşığı kuru üzüm
Domates ve salatalık
Sınav öncesi beslenme önerileri;
Sınavdan bir gün önce o güne dek denemediğiniz bir besini tüketmeyin.
Dışarıdan yemek yemeyin, evde daha önce yediğiniz ve vücudunuzun reaksiyon göstermediği yemekleri seçin.
Ağır, yağlı yiyecekleri değil protein, karbonhidrat ve yağ dengesinin sağlandığı hafif gıdalar tercih edin.
Aşırı tuz ve şeker içeren gıdaları dikkatli tüketin.
Gaz yapıcı özelliği olan yiyeceklere dikkat edin (kuru baklagiller asitli içecekler vb.).
Çay, kahve, kola yerine bitki çayı için.
Süt, yumurta, peynir, kepek ekmek, yulaf ezmesi gibi kan şekerinizi hızla yükseltip, düşürmeyecek dengeli bir sabah kahvaltısı yapın.
Sınav sırasında şekerli gıdalar tüketmeyin. Kan şekerinizin düşmemesi için küçük kepekli sandviç, kepekli bisküvi, paket süt, su gibi besinler alın.