Hazırlayan: Pınar Yıldız
Üniversite sınavına girmiş ama çeşitli sebepler nedeniyle 4 yıllık bir üniversiteye girememiş olabilirsiniz. Ancak sebebi ne olursa olsun bu sizin son şansınız değil! Meslek yüksek okulu ya da açıköğretim de bir önlisans programında okuyorsanız, dikey geçiş sınavı ( DGS ) ile lisans programlarına geçiş yapabilirsiniz! Nasıl mı? İşte hayalinizdeki üniversite eğitimi için yapmanız gerekenler…
DGS Nedir?
Meslek Yüksek Okulları ile açık öğretim önlisans programlarından mezun olanlardan Lisans programlarına yerleştirilecek öğrencileri seçmek için yapılan sınavın adı Dikey Geçiş Sınavı (DGS) dır.
DGS’nin İçeriği Nasıldır?
Sınavda adaylara sayısal ve sözel bölümden oluşan bir yetenek testi uygulanacaktır. Sayısal ve sözel bölümler adaylara bir kitapçık halinde verilecek ve adaylar cevaplarını cevap kâğıdına işaretleyeceklerdir. 80 Sayısal, 80 sözel olmak üzere toplam 160 soru vardır.
Sınavda uygulanacak test, lisans öğrenimindeki başarıda etkili olan sayısal ve sözel içerikli akıl yürütme (muhakeme) becerilerinin ölçülmesini amaçlamaktadır. Bu amaçla ilgili olarak hazırlanacak sorular, önlisans programlarında kazanılan bilgi ve becerileri ölçmeye yönelik olmayacaktır. Test soruları, farklı alanlardan gelen yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri nitelikte olacaktır.
DGS sınav süresi 180 dakika (3 saat ) dır.
DGS’ye Nasıl Başvurulur?
Son yıllarda DGS’ye başvuran adaylardan, öğrenim bilgilerinde değişiklik olmayanlar, başvurularını bireysel olarak internet aracılığıyla kendileri yapabilirler ya da başvuru merkezlerinden yaptırabilirler. Son üç yıl içinde DGS’ye başvurmamış adaylar başvurularını başvuru merkezleri aracılığıyla yapacaklardır. Başvuru merkezleri ÖSYM‘nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden yayınlanacaktır.
Bütün adaylar sınav ücretini başvurudan önce ilgili banka şubelerine yatıracaklardır. Adayların, sınav ücretini yatırmaları için kılavuzun arka sayfasında belirtilen banka şubelerinden birine gidip; sınavın adı, T.C. Kimlik Numarası ile ad ve soyad bilgilerini vermeleri yeterli olacaktır. Uyruğu T.C. olmayan adaylar ÖSYM‘nin internet sayfasındaki "Y.U. Numarası Edin" başlıklı alandan aldıkları numarayı T.C. Kimlik Numarası olarak kullanacaklardır. Adaylar, sınav ücretinin yatırıldığını gösteren banka dekontunu almayı unutmamalıdırlar.
Başvurma Koşulları
Adaylar, dikey geçiş için yapılacak olan sınavlara 2007 yılına kadar en çok üç kez girebiliyorlardı. Ancak bu sınır kaldırıldı. Son sınıfta olup da staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getirmiş olan adaylar da sınava başvuru yapabilir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) meslek yüksekokullarının son sınıf öğrencileri ve mezunları ve aynı koşullarda yurtdışından mezun olup denkliği kabul edilen adaylar da DGS’ye başvurabilirler.
Gerek merkezi yerleştirme gerekse özel yetenek sınavıyla öğrenci alan meslek yüksekokulu son sınıf öğrencileri ve mezunları, kendi alanlarındaki özel yetenek sınavı veya merkezi sistemle öğrenci alan lisans programlarına dikey geçiş yapmak istiyorlarsa DGS’ye girmek zorundadırlar. Özel yetenek sınavı ile öğrenci alan lisans programlarına dikey geçiş de merkezi olarak yapılır.
Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve Akraba Toplulukları Sınavı (TCS) sonuçlarına göre ülkemizdeki meslek yüksekokullarına yerleştirilen adaylardan dikey geçiş yapmak isteyenler DGS’ye girerler, ancak bu adaylar DGS Kılavuzunda yer alan kontenjanlardan yararlanamazlar. Dikey geçiş yapmak istediklerini Yükseköğretim Kuruluna bildiren adayların yerleştirilme istekleri, yerleştirildikleri önlisans programını 2 yılda tamamlamış olmaları, mezuniyet not ortalamalarının en az %60 ve DGS puanlarının tercih ettikleri lisans programına ilgili yılda DGS sonucuna göre en düşük puanla yerleşen adayın puanından en fazla 50 puan altında olması şartıyla, Yükseköğretim Kurulu tarafından değerlendirilir.
Açık öğretim ve meslek yüksekokullarının önlisans programlarından mezun olanlardan kendi alanlarındaki açık öğretim lisans programlarına devam etmek isteyenlerin bu sınava girmeleri gerekmemektedir. Bu durumdaki adaylar kendi alanlarındaki açık öğretim lisans programlarına doğrudan kayıt hakkına sahiptirler. Bu konudaki başvuruların ilgili yükseköğretim kurumuna yapılması gerekmektedir.
Açıköğretim dahil öğretim süresi dört ve daha fazla yıl olan programlardan önlisans diploması alan veya alacak olanlar DGS’ye başvuramazlar.
DGS Puan Hesaplama
Adayların testlerden almış olduğu puanlardan hesaplanan sayısal ve sözel standart puanlar ve ağırlıklı önlisans başarı puanları (AÖBP) kullanılarak adayların yerleştirmede esas alınacak DGS puanları hesaplanacaktır. DGS puanını oluşturacak olan sayısal ve sözel standart puanlar ile Ağırlıklı Önlisans Başarı Puanının ağırlıklarını belirleyen katsayılar aşağıdaki tabloda yer almıştır. Her aday için puanlar, tablodaki katsayılar ile çarpılarak toplanacak ve bulunacak toplam, adayın ilgili DGS puanını oluşturacaktır.
DGS Sonuçlarına Göre Yerleştirme İşlemi
Yerleştirme işlemi, adayların 2010-DGS puanları, tercihleri ve yükseköğretim programlarının kontenjan ve koşulları göz önünde tutularak bilgisayarla yapılacaktır. Programlara yerleştirme işleminde puan en önemli rolü oynamaktadır. Örneğin T programını, aday A birinci tercihinde, aday B dördüncü tercihinde göstermiş olsun. Aday B’nin puanı aday A’dan yüksekse ve aday B ilk üç tercihine puanı yetmediği için yerleştirilmemiş ise T programına puanı daha yüksek olduğu için aday B yerleşecektir.
Aynı programı tercih etmiş olan adayların 2010-DGS puanlarının eşit olması durumunda, daha büyük ağırlıkla katılan standart puanı yüksek olana (eşit ağırlıklı 2010-DGS puanında sayısal standart puanı yüksek olan), eşitlik yine sürdüğü takdirde ilgili AÖBP yüksek olana öncelik verilecektir. Eşitlik yine sürdüğü takdirde söz konusu programı daha üst tercihinde gösterene, eşitlik yine de sürdüğü takdirde doğum tarihi günümüze daha yakın (yaşı küçük) olana öncelik verilecektir.