Ekonomik krizin tüm sektörleri vurduğu 2009 yılında istikrarını koruyan hatta kar eden tek sektör, “iş idaresi eğitimi” oldu. Kriz, MBA (Master of Business Administration – İş Yönetimi Yüksek Lisansı ) okullarının öğrenci profilini daha kalifiye hale getirirken, yaşanan olumsuzluklar, derslere vaka çalışması olarak girdi. Kriz bahanesiyle işten atılan pek çok profesyonel, bu zorunlu molayı kendini geliştirmek için fırsat olarak değerlendirdi.
Bu talebin 2009’da Avrupa’daki MBA okullarındaki kontenjanları artırması, Türkiye için önemli bir gelişme oldu. Yalnızca Sabancı Üniversitesi’nde MBA programına başvuran öğrenci sayısı yüzde 30 oranında artarken Koç Üniversitesi, Avrupa’da en çok tercih edilen EMBA (Executive MBA) okulları arasına girdi.
Financial Times’ın (FT) her yıl yaptığı Avrupa’daki en iyi MBA okulları listesi de bu yıl, gelişmelerden epey etkilenmişe benziyor. Profesyonellerin en çok hangi okullara rağbet ettiği, eğitim içerikleri ve mezun maaşları dikkate alınarak sıralama yapılan liste, pek çok şirketin işe alımlarda kullandığı başvuru kitabı niteliğinde. Listeyi Türkiye açısından bu yıl daha da özel bir konuma getiren unsur ise Avrupa’daki MBA okullarına giden öğrencilerin rotalarını Türkiye’ye çevirmiş olması. Öyle ki EMBA İngiltere ve Fransa’daki okulları sollayarak 20’nci sıraya yükselen Koç Üniversitesi, e-MBA alanında çok sayıda başvuru alan Bilgi ve Sabancı iyi örnekler arasında…
“2009’da sektör batmadı, tersine altın çağını yaşadı”
Financial Times’ın, şubat ayından itibaren yapmaya başladığı MBA öğrenci profili ölçümlerine göre öğrenci artışı aslında beklenen bir gelişme değildi. Ekonomik kriz nedeniyle fiyatları 20 bin ila 70 bin dolar arasında değişen bu programlara talep olmayacağını düşünen okulların telaşı boşa çıktı! Sene başında kriz önlemleri almaya başlayan hatta “aynı milliyetten olan öğrenci oranının yüzde 10’u geçememesi” kuralını bile esnetmeyi planlayan okullar, büyük bir sürprizle karşılaştı.
Dil eğitimi ve mesleki sertifika programları gibi klasik eğitim paketleri durgunluk dönemine girmişken özellikle finans ve işletme alanındaki eğitim programlarında patlama yaşandı. MBA diplomasının kriz döneminde emniyet kemeri görevi gördüğünü geçmiş dönemlerde tecrübe eden profesyoneller, okullara -deyim yerimdeyse- akın etti.
Ancak bu akın, beklenilen aksine bu yıl biraz yön değişirdi. Geçmiş yıllarda en fazla rağbet gören İngiltere’deki okullar, tahtını Fransa ve İspanya’ya kaptırdı. Paris’te bulunan HEC, Avrupa’daki en iyi 70 MBA okulu arasında ilk sıraya oturdu. FT’nin yaptığı araştırmaya göre MBA eğitim kurumları arasında en fazla öğrencinin başvuru yaptığı okul olan HEC, yönetim programları ile MBA programlarının harmanlandığı ders içerikleri nedeniyle bu sene parladı. Bu içeriği krizde mağdur kalan profesyonellerin umudu olarak yorumlayan FT, London Business School, Insead, IMD ve IE Business School gibi okulların başarısında da bu karma eğitim modelini gözlemledi…
Listeye bu yıl giren Isade Business School ve IE Business School İspanya’daki okullara artan ilginin bir kanıtı olarak yorumlanıyor. Öyle ki İspanya “en iyi 10” listesine üç okul sokmayı başararak “en çok öğrenci çeken ülkeler” arasına girdi. İspanyolca’nın en yaygın diller arasında olmasını ve buradaki okulların dünyaca ünlü akademisyenleri kadrolarına dâhil etmesi İspanya’nın yıldızını parlattı. Bunun yanı sıra Londra merkezli okulların ciddi bir dalgalanma yaşadığı gözlemleniyor. Ekonomik krizden en çok etkilenen ülkelerden biri olan İngiltere’nin bu nedenle bu yıl rağbet görmediğini ortaya koyan araştırma, geçmiş yıllarda çok sık rastlanan hem dil kursu hem eğitim programı gibi seçeneklerin de cazibesini yitirdiği gösteriyor. Ancak tüm bu olumsuzluklara rağmen İngiltere’de eğitim gören çok sayıda öğrenci var. Hatta ülkede MBA eğitimi gören öğrencilerin yalnızca yüzde 8’i İngiliz vatandaşı…
EMBA Koç Üniversitesi 20’inci sırada…
EMBA (Executive MBA) alanında en iyilerden biri olarak yorumlanan ve listeye bu yıl ilk kez giren Polonyalı Kozminski Üniversitesi, ümit vaat ederken Koç Üniversitesi aynı alanda oldukça yüksek puan aldı. En iyi EMBA okulları sıralamasında 20’nci sırada olanKoç Üniversitesi, Fransa ve İngiltere’deki pek çok okulu geride bıraktı. Uluslararası İşletme Okulları Birliği’ne CEMS’e de bu yıl üye olan üniversite, 2010 – 2011 akademik yılı için CEMS MIM (Masters in International Management) olarak bilinen CEMS Uluslararası Yönetim Yüksek Lisans programına öğrenci kabul etmeye başlayacak. Dört kıtadan 28 okul ve 54 uluslararası şirketin üye olduğu CEMS, FT’nin araştırmasında da 2009 yılının uluslararası yönetim yüksek lisans programları arasında en iyisi olarak gösterildi.
Listeye Türkiye’den daha çok okul girebilir mi?
Avrupa’da yüzde 35, Türkiye’de ise yüzde 20 oranında maaş artışı sağlayan MBA programları ağırlıklı olarak finans, finansal muhasebe, pazarlama, organizasyon davranışları, enformasyon yönetimi, e-business, genel işletme ve insan kaynakları derslerini bir araya getiriyor. Eğitim içeriklerine bakıldığında yurtdışındaki emsalleriyle yarışan Türkiye’nin bu alanda önü oldukça açık. Nitekim International Student Services’in (ISS) verilerine göre yurtdışına MBA öğrencisi gönderme oranını 2009’da yüzde 25 artıran Türkiye, önümüzdeki yıllarda listede daha çok üniversite ile yer alabilir.