Şırnak hakkında bilgi;
İklim
Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde toprakları bulunan ilde hayat şartlarını güçleştiren en önemli faktör iklimdir. Çok genel çizgileriyle ele alınırsa, Doğu Anadolu ikliminin birbirine karşıt iki hava kütlesi etkisinin belirdiği görülür. Bunlardan birisi, bölgeyi özellikle kış aylarında etkisi altında bulunduran, buna karşılık yaz aylarında kuzeye çekilen soğuk kuru hava kütlesidir. Sibirya-İskandinavya üzerinde bu karasal hava kütlesi Kasım-Mayıs döneminde etki alanını genişletir. Kuzeydoğu, güneybatı yönlü bir eksen boyunca Türkiye’nin Doğu bölgelerini kış şartlarına hazırlar, Şırnak ilinin iklimini belirlerken ilin bulunduğu bölgelere göre değerlendirmek gerekir. 1-Doğu Anadolu bölgesinde kalan kısımda kışlar serttir. Kuzeyden gelen soğuk havalar kışın bu yörenin sert ve karlı geçmesini sağlar. Kar yağışı Güneydoğu Anadolu Bölgesinin sınırına kadar devam eder. Karla örtülü gün sayısı, dolu ve sisli gün sayısı güney bölümüne göre fazladır. 2-Güneydoğu Anadolu Bölgesi içinde kalan kısmında kışlar daha ılık, fakat yazın buralar aşırı sıcak geçmektedir. Örneğin Cizre de en soğuk ay ortalaması 6 C, en sıcak ay ortalaması 33.7 C dir.
-Türkiye’nin İlleri Hakkında Genel Bilgiler Tam Liste-
Bu kentte bu güne değin ölçülen en düşük sıcaklık –9 C (18 Ocak1973). Kışın en yüksek sıcaklık 48 C dir. (17 Temmuz 1978).Kışın kuzeyden gelen soğuk havalar güneyden gelen ılık hava ile karşılaşır. Karşılaşan hava yoğunluğu az olanın yukarı çıkması sonucu yağış ve sisin oluşmasına sebep olur. Sis olayının en güzel örneği Kasrik boğazı civarında görülür. Kış ayarında yaklaşık 25 gün sislidir. Yağışlar kışın kar, ilkbahar da yağmur, sonbahar ve yaz aylarında ise çok az yağış düşer. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kalan kısmında, Mardin eğişinden buralara kadar sokulan Akdeniz iklimini görmek mümkündür. Pamuk, Zakkum ve Zeytin bunun en büyük kanıtıdır. Yaz aylarında dağ ile vadilerde, dağ ve vadi meltemleri görülür. Şırnak Merkez ilçenin bulunduğu yere Cudi dağından esen meltemler gecenin serin geçmesini sağlar. Kuzey yarımkürede, evlerin güney yamaca bakması, ilimizde de aynı olması sıcaklıktan fazla yararlanmasını sağlar. Yağış kışın kar, ilkbaharda yağmurdur. İlkbahar sonlarında havanın aniden ısınıp yükselmesi, özellikle Mayıs aylarında dolu tipi yağışların görülmesine sebep olur. Ortalama sıcaklık 19 C, ortalama açık günlerin sayısı 169 gün ortalama yağış miktarı 712 mm olduğu görülür. Güneyde karla kaplı olduğu gün 0.8 gün iken, kuzeyde bu artar. Kar kalınlığının ortalama, yükseklerde 1.5 metreye kadar çıktığı görülür.
Bitki Örtüsü
Şırnak’ta bitki örtüsü iklim özelliğine bağlı olarak değişiklikler göstermektedir.
İklimin karasal olması doğal bitki örtüsü üzerinde etkili olmuştur. Mevsim içindeki yağışların az olması, doğal bitki örtüsünün bozkır olmasına neden olmuştur. Dağlık alanda yer alan ormanlar seyrek niteliktedir. Ormanaltı bitki örtüsünü kurakçıl bitkilerin oluşturduğu bu bölgedeki başlıca ağaç türü meşedir. Özellikle Beytüşşebap ve Uludere civarında bulunan dağların yüksek yerlerinde alpin çayırları bulunur.
Flora
Şırnak orman varlığı bakımından, alan olarak zengin, nitelik olarak ise fakir bir ilimizdir. Şırnak İlindeki toplam orman alanı 257600,5 hektar olup,428282,0 hektar ormansız alandır. İlin toplam alanı 685882,5 hektardır.Şırnak orman varlığının, il yüzölçümünün yaklaşık %35’ini oluşturması ilk bakışta iyi bir gösterge olarak görünmesine rağmen, söz konusu alanları kaplayan ormanların niteliği dikkate alındığında, ormanların tamamı baltalık meşe ormanıdır.(meşe, kavak, söğüt)Ayrıca Şırnak ilinde bağ-bahçe yetiştiriciliği önem arz etmektedir. Çeşitli ağaç türleri mevcuttur. Bölgede hali hazırda armut,elma,kayısı, antep fıstığı,ceviz ağaçları gibi ağaçlar yetiştirilmektedir.
Ormanların niteliğinin yüksek olmaması sebebiyle, elde edilecek yakacak miktarı giderek azalmaktadır. Söz konusu orman varlığından yılda yaklaşık 20-25 bin ster yakacak odun elde edilmektedir.İlde toplam arazinin %30’u olan 207.120 hektarlık alan çayır ve meradır. Hayvancılıkta kullanılmaktadır.İlde tescilli sulak alan bulunmamaktadır.Bölgedeki maki formasyonu, özellikle tektonik kökenli depresyonlar aracılığı ile Doğu Anadolu’ya kadar sokulur. Bölge ormanlarının tahrip edildiği sahalar çoğunlukla makilerle kaplanmıştır. Ancak tür itibarı ile önemli değişme görülür.Kuru dere yataklarında ve sel bölgelerinde Platanus orientalis, Nerium oleander gibi bitkiler yaygındır. Doğu Anadolu palamut meşesi, mazı, meşe, çalı toplulukları, yabani incir, akcaağaç, badem, erguvan, mahlep, alıç, çitlenbik, antepfıstığı ağaçlarıdır.
Fauna
İlde bulunan fauna türleri;ak leylek, atmaca, kınalı keklik, kaya güvercini, kumru, ebabil kuşu, arı kuşu, tepele toygar, tarla kuşu, saka kuşu, leş kargası, saksağan, kırlangıç, kuyruk sallayan,sinek kapan, taş serçesi, sarı gagalı serçe, kar ispinozu, sığırcık, kara tavuk, tilki, yaban tavşanı, çakal, yaban domuzu gibi türlerdirİl sınırları içerisinde Milli Park, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı ve Koruma alanları bulunmamaktadır.
Ekonomik Yapı
Şırnak asfaltit tipi kömürde 82 milyon tonluk rezerv ile Türkiye rezervlerinin tamamına sahiptir. Şırnak ilinde faal olan iki termik santralden biri toplam 17,3 milyon TL’lik yatırımını tamamlamış ve 2009 yılının ikinci çeyreğinde faaliyete geçmiştir. 135 MW başlangıç kapasitesine sahip olan santral akışkan yatak teknolojisi ile çalışmaktadır. Şırnak ilinde Suriye sınırında Cizre, İdil ve Nusaybin ilçeleri arasında endüstriyel kullanım amaçlı zengin bazalt rezervleri bulunmaktadır. Cizre ve İdil Ovaları’nın büyük bölümünü kaplayan bazalt taşları atıl durumda bulunmaktadır. Bazalt değişik kalınlık ve ölçülerde mimari yapıların her safhasında, alt ve üst yapıda, zemin ve cephe kaplamalarında, şehir içi yollarda, kaldırımlarda, trotuarlarda ve bahçe düzenlemesinde kullanılmaktadır.
Şırnak’a bağlı Uludere, Beytüşşebap yaylalarının, küçükbaş hayvancılık açısından uygun iklim koşullarına sahip olması et üretimi üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. 2014 itibarı ile kayıtlı toplam küçük ve büyükbaş hayvan sayısı 569.136’dır. Beytüşşebap’ta, Arıcılar Birliği tarafında uygulanan Arıcılık faaliyetleri ve doğal bal üretimi, markalaşma yolunda önemli bir gelişim süreci içerisindedir. Kültür ırkı süt sığır yetiştiriciliği, Silopi, Cizre ve İdil ilçelerinde uygulanabilmektedir. Tarım Bakanlığı tarafından 50 baş ve üstünde gerçekleşen yatırımlarda % 40 Büyükbaş Hayvan desteği, % 30 İnşaat desteği, % 40 Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı desteği sunulmaktadır. Tarımsal üretimde, Silopi Ovası sera faaliyetleri, Cizre ve idil ilçelerinde düşük yatırım maliyeti ile gerçekleştirilebilecek kültür mantar yetiştiriciliği için uygun yatırım ortamı sunmaktadır.
Ulusal teşvik programı kapsamında Şırnak’ta gerçekleştirilen yeni yatırımlarda çeşitli teşvikler verilmektedir. Yeni teşvik sisteminin 6. bölgesinde yer alan illerden biri olan Şırnak Ortadoğu Pazarına yakınlığı, sanayi ve üretim odaklı gelişme çizgisi ile yatırımcıya daha da cazip gelecek bir konum elde etmiştir. Şırnak; biri il merkezinde biri de Cizre’de olmak üzere 2 Organize Sanayi Bölgesi’ne sahiptir. Toplamda iki Organize Sanayi bölgemizin alanı 184 hektardır. Organize Sanayi Bölgelerimiz lojistik konumları itibarıyla yatırımcılarına Ortadoğu pazarının kapılarını açmaktadır.
Şırnak İlçeleri
ULUDERE : Şırnak merkeze uzaklığı 50 km olup 2013 nufus kayıtlarına göre toplam 39.329 kişidir. 825 km2 lik yüzölçüme sahip olan ilçenin Hilal / Uzungeçit / Şenoba beldeleri bulunmaktadır. İlçeye bağlı 18 köy vardır. İlçenin ulaşımı kara yoluyla sağlanmaktadır. İlçe ismini içinden akmakta olan Uluderesinden alınmıştır.
GÜÇLÜKONAK : Şırnak il merkezine 83 km uzaklıkta bulunan ilçde 2013 nüfus kayıtlarına göre 11.692 kişi vardır. 550 km2 yüz ölçüme sahip olan ilçenin 1 beldesi ve 28 köyü vardır. İlçe ulaşımı kara yoluyla ya da idil üzerinden hava yoluyla yapılmaktadır.
SİLOPİ : Şırnak il merkezine 75 km uzaklıkta olan ilçe nüfusu 2013 nüfus kayıtlarında 117.665 kişidir. 790 km2 yüz ölçüme sahip ilçenin Başverimli / Çalışkan / Görümlü olmak üzere 3 beldesi 31 köyü vardır. ilçenin il merkezi ve diğer yerleşim yerleriyle ulaşımı kara yoluyla sağlanmaktadır.
BEYTÜŞŞEBAP : Şırnak il merkezine 111 km uzaklıkta olan ilçenin nüfusu 2013 kayıtlarına göre 17.425 kişidir.1717 km2 yüz ölçüme sahip olan ilçenin 1 beldesi (Mezraa) 32 köyü vardır.Ulaşım kara yoluyla ya da İdil üzerinden hava yoluyla sağlanmaktadır.
İDİL : Şırnak il merkezine 75 km uzaklıkta, 1273 km2 yüz ölçümü bulunan ilçenin 2013 nüfus kayıtlarında 72.379 kişi vardır. Karalar ve Sırtköy beldeleri bulunan ilçenin toplam 63 köyü vardır. İlçede bulunan hava alanı kara yolu ulaşımına alternatif sunmakta ve hava yoluyla da ulaşım imkanı sağlamaktadır.
CİZRE : Şırnak merkeze 46 km uzaklıkta bulunan ilçenin 2013 nüfüs kayıtlarına göre nüfusun 129.578 kişidir. 468 km2 yüz ölçüme sahip olan ilçeye bağlı belde yoktur. 28 köyü bulunan ilçenin ulaşımı kara yoluyla ya da İdil üzerinden hava yoluyla sağlanmaktadır.
Şırnak Ulaşımı
Havayolu : Şerafettin Elçi Havalimanı Cudi ile Gabar dağlarının birleştiği noktaya yakın bir yerde 19 Temmuz 2013’te hizmete açılmış olup Şırnak Merkez’e 65 km, Cizre’ye de 20 km uzaklıkta bulunmaktadır. Haftanın her günü uçuş hizmeti verilmektedir.
Demiryolu : İlimize en yakın demiryolu ulaşımı Siirt ilinin GÜNEY KURTALAN EKSPRESİ Kurtalan ilçesindedir. Şırnak Kent merkezine 147.3 km. mesafededir. İstasyona Karayolu ile ulaşılabilmektedir. Güney Kurtalan Ekspresi trenleri, Ankara – Diyarbakır/Kurtalan – Ankara arasında haftada 6 gün işlerler; Ankara’dan Pazartesi, Çarşamba, Perşembe, Cuma, Cumartesi günleri işlerler. Kurtalan’dan Pazartesi, Çarşamba, Cuma, Cumartesi, Pazar günleri işlerler. HAREKET SAATLERİ : Ankara K: 11.15 – Kurtalan K: 12.46 Kurtalan K: 09.30 – Ankara V: 10.37 TCDD Kurtalan Gar Şefliği Kurtalan Merkez, Kurtalan, Siirt Tel: +90 484 411 20 23
Karayolu : Türkiye’nin her yerinde karayolu ile ulaşım mümkündür. E-24 karayolu ile Mardin, Siirt ve Hakkari karayolu üzerinden kente ulaşılabilir. Şırnak ile Ankara arası 1176 km.dir. İstanbul ile arası ise 1663 km.dir. Şırnak şehirler arası otobüs terminali: Bahçelievler Mah. Nucan Sok. No:4 Telefon no: 0 486 216 12 05
Şırnak Yeryüzü Şekilleri ve Bilgileri
HEZİL : [Çay] , Irak ve Suriye sınırını çizen Hezil, Habur Çayı’ nın en büyük kollarından biridir.
NAMAZ : [Dağ] , Şırnak ili içinde yer almaktadır, Şırnak merkeze yakın bir konumdadır, coğrafi konum olarak ise; enlem: 37.536 ve boylam: 42.527 koordinatlarındadır.
GABAR : [Dağ] , Gabar ilin batısında yer almaktadır. İlin en yüksek kütlelerinden biridir.
ALTIN : [Dağ] , İlin doğusunda yer alır. 3358 m’ye ulaşan doruğuyla ilin en yüksek noktasıdır.
CUDİ : [Dağ] , Şırnak Silopi arasında 2114 m yükseklikteki Cudi, Nuh Tufanı efsanesinde adı geçmesi itibariyle önem taşımaktadır.Kur’an’da geminin Cudi dağına oturduğu söylenmektedir.
KIZILSU : [Çay] , Dicle’ nin en büyük kollarından biri olan Kızılsu, Kasrik beldesini geçtikten sonra Dicle ile birleşmektedir.
ÇAĞLAYAN : [Çay] , Çağlayan Silopi ilçesine yakın bir konumdadır, coğrafi konum olarak ise; enlem: 37.254 ve boylam: 42.313 koordinatlarındadır.
DİCLE : [Nehir] , İlin sularını toplayıp ili kuzeybatı- güneydoğu istikametinde kesen Dicle Türkiye-Suriye sınırını da çizmektedir.
Şırnak tarihçesi
İl sınırları içerisindeki yerleşimin M.Ö 7000’lere kadar uzandığı bilinmektedir. Şırnak’ın adının kaynağıyla ilgili olarak kesin bir bilgiye sahip olunmamakla birlikte çeşitli rivayetler bulunmaktadır.
Bu rivayetlerden en bilineni, Nuh Tufanıyla ilgili olduğu görüşüdür. İslam inanışına göre, Tufandan sonra Nuh’un gemisi Kur’an-ı Kerim’de Hud Sûresinin 44. ayetinde “Ey arz suyunu yut, ey gök sende tut denildi su çekildi ve gemi Cudi Dağının üzerinde durdu” şeklinde anlatılmaktadır. O dağdan inen ilk grup önce Heştan (Yoğurtçular Köyünü), Nuh peygamberin de içinde bulunduğu diğer bir grup ise bugünkü Şırnak yerleşim birimini kurmuştur.