Kastamonu hakkında genel bilgiler;
İklim
Kastamonu İli’nde iki ayrı iklim tipi görülmektedir İlin kuzeyinde Karadeniz iklimi egemenken, güneyde İç Anadolu ikliminin etkilerine rastlanmaktadır. İlin iklimini biçimlendiren etkenlerin en önemlilerinden biri yeryüzü şekilleridir. Kastamonu İli’nin kuzeyinde kıyıya paralel olarak uzanan Küre Dağları, ilin kıyı kesimleri ile iç kesimler arasında bir engel oluşturmaktadır. Bu nedenle, iç kesimlere doğru Karadeniz ikliminin etkisi giderek azalmakta, yerini İç Anadolu ikliminin sert ve karasal özellikleri almaktadır. Ancak, Küre Dağları’nın güneyinde, yani ilin iç kesimlerinde kalmasına karşın,yükseltisi 1500 m’ye varan plato alanları ve bunların üzerinde yer alan yüksek ve dalgalı alanlar deniz etkilerinden tam anlamıyla uzak değildir. Batıdan gelip Küre Dağları’ndaki gediklerden içerilere sokulan hava kütleleri, yüksek yerlere fazla yağış bırakabilmektedir. Öte yandan, ilin ikinci yüksek kütlesini oluşturan Ilgaz Dağları’nın da kuzeye bakan yamaçları güneyinden daha nemlidir. Bu nedenle günlük sıcaklık farklarının fazla olduğu dönemlerde, ortaya çıkan basınç farkları yerel rüzgarlara da neden olmaktadır.
-Türkiye’nin İlleri Hakkında Genel Bilgiler Tam Liste-
SICAKLIK
Kastamonu’da kış dönemindeki düşük sıcaklıkları, kuzeyden gelen hava akımlarıyla durgun hava kütleleri oluşturmaktadır. Batıdan ve güneyden gelen hava akımlarıyla içinde de düşük sıcaklıklara rastlanmasına karşın, bunlar genellikle daha sıcaktır. Merkez İlçe’de yıllık sıcaklık ortalaması 9,8 C’ dir. Bu değer Kastamonu’ya komşu il merkezinden Zonguldak’ta 13.5 C, Çorum’da 10 9 C, Sinop’ta 14 C, Çankırı’da ise 11,5 C’dir. Bu değerler bize Karadeniz ikliminin etkisi altındaki Sinop ve Zonguldak’ın ya da karasal iklim etkisindeki Çankırı ve Çorum’un ortalama sıcaklığının daha fazla olduğunu gösterir. Bunun nedeni morfolojik yapıdır. Zira Kastamonu’da hem karasal, hem de Karadeniz iklimi görülmektedir. Merkez İlçe’de en soğuk geçen aylar ocak ve şubat, en sıcak geçen aylar ise temmuz ve ağustostur.
YAĞIŞLAR
Kastamonu’da yağışın aylara dağılımı oldukça düzenlidir Kış dönemindeki yağışlar yıllık yağışın % 18’ini, yaz yağışları ise % 27’sini oluşturmaktadır Yağışların büyük bölümü ise bahar aylarında düşmektedir Ocak ayının % 6’lık yağış oranına karşılık, mayıs ayında yıllık yağışın % 18’i düşmektedir Merkez İlçe’nin yıllık yağış ortalaması 449,7 mm’dir Bu değer, kıyı kesiminde İnebolu’da 1052,2 mm, Bozkurt’ta ise 1214,8 mm’ye dek yükselmektedir Kastamonu’ya en az yağış, aralık, ocak ve şubat, en çok yağış ise nisan ve mayıs aylarında düşmektedir Yılda 19,5 gün kar ayğışlı geçen il merkezi.yılda 37.3 gün kar örtüsü altında kalmaktadır.
RÜZGARLAR
Ortalama rüzgar hızı 14 m/sn olan ilde, egemen rüzgar, yıl içinde 3524 kez esen güneybatıdır ( lodos ) Bunu, güney – güneybatı ( kıble – lodos ) ve kuzey ( yıldız ) rüzgarları izlemektedir, “de en hızlı rüzgar, saniyede 29.8 m hızla esen güneybatıdır ( lodos ).
Bitki Örtüsü
Kastamonu İli, bitki örtüsü bakımından oldukça zengin bir alanda yer almaktadır, ilin, Devrekani dolayları orman örtüsünden yoksundur. Ancak, bu kesimlerde de seyrek ağaç, çalı ve orman kalıntılarına rastlanmaktadır. Eğimin daha yumuşak olduğu bu kesimler kestane rengi toprakların yayılım alanıdır. Kıyıdan iç kesimlere gidildikçe yükselti artar, bu kesimde kayın ve köknar ağaçları yaygınlaşır. Podzolik toprakların yayım alanı olan bu bölgede, alt örtü durumundaki eğreltiotu önemli bir yer tutmaktadır. Buradaki kayın,köknar ve çam ormanları, düzgün gelişimli, işletmeye elverişli ve iyi nitelikli ormanlardır.
İnebolu ve Cide’nin güneyindeki sırtlarda egemen olan çam, köknar ve kayın türleri arasında yer yer ıhlamur, kestane, karaağaç, gürgen, mersin, kavak, dişbudak ve ahlat türleri de karışmıştır. Sık ormanlık, sırt şeridi ile Azdavay-Devrekânî arasındaki yükseltilerde çam çeşitleri yaygınlaşmaktadır. Çam örtüsü genellikle seyrektir.
Kıyı kesimindeki ormanlık alanda, iğne yapraklı ağaç türlerinden kızılçam, sarıçam, karaçam, köknar, porsuk, yapraklı türlerden ise kayın, meşe, dişbudak, akçaağaç, kızılağaç, karaağaç, kestane, ıhlamur, şimşir, yabanıl fındık, kavak, gürgen, çınar gibi ağaçlar vardır. Köknar ve kayın, daha çok dağların kuzeye bakan kesimlerindedir. Ilgaz Dağları ile Devrez Çayı Vadisi arasında Tosya ormanları yer almaktadır. burada da karaçam, sarıçam, meşe ve köknar gibi türlere rastlanmaktadır.
Flora
Kastamonu İli, bitki örtüsü bakımından oldukça zengin bir alanda yer almaktadır, ilin Devrekani dolayları orman örtüsünden yoksundur. Ancak bu kesimlerde de seyrek ağaç, çalı ve orman kalıntılarına rastlanmaktadır. Eğimin daha yumuşak olduğu bu kesimler kestane rengi toprakların yayılım alanıdır. Kıyıdan iç kesimlere gidildikçe yükselti artar, bu kesimde kayın ve köknar ağaçları yaygınlaşır. Podzolik toprakların yayım alanı olan bu bölgede, alt örtü durumundaki eğreltiotu önemli bir yer tutmakladır. Buradaki kayın,köknar ve çam ormanları, düzgün gelişimli, işletmeye elverişli ve iyi nitelikli ormanlardır.
İnebolu ve Cide’nin güneyindeki sırtlarda egemen olan çam, köknar ve kayın türleri arasında yer yer ıhlamur, kestane, karaağaç, gürgen, mersin, kavak, dişbudak ve ahlat türleri de karışmıştır. Sık ormanlık, sırt şeridi ile Azdavay-Devrekânî arasındaki yükseltilerde çam çeşitleri yaygınlaşmaktadır. Çam örtüsü genellikle seyrektir. Kıyı kesimindeki ormanlık alanda, iğne yapraklı ağaç türlerinden kızılcam, sarıçam, karaçam, köknar, porsuk, yapraklı türlerden ise kayın, meşe, dişbudak, akçaağaç, kızılağaç, karaağaç, kestane, ıhlamur, şimşir, yabanıl fındık, kavak, gürgen, çınar gibi ağaçlar vardır. Köknar ve kayın, daha çok dağların kuzeye bakan kesimlerindedir. Ilgaz Dağları ile Devrez Çayı Vadisi arasında Tosya ormanları yer almaktadır. burada da karaçam, sarıçam, meşe ve köknar gibi türlere rastlanmaktadır.
Fauna
Ilgaz Dağı Milli Parkı’nda bol ve bütün yıl akışlı akarsuları ile zengin bitki örtüsünün oluşturduğu şartlar karaca, geyik, yaban domuzu, kurt, ayı, tilki gibi, yaban hayatı türlerine uygun yaşama ortamı sağlamaktadır.Küre Dağları Milli Parkı Batı Karadeniz Bölümünün Küre Dağları üzerinde en zengin faunaya sahip yörelerinden biridir. Parkta yaşayan hayvanlar arasında geyik, karaca, ayı, kurt, tilki, çakal, tavşan, yaban domuzu, ötücü kuşlar ve yırtıcı kuşlar ile sürüngenler bulunmaktadır.
Ekonomik Yapı
Tarım Kastamonu ili arazilerinin % 59’unun ormanlık ve fundalık olması, kışların uzun ve sert geçmesi, arazi yapısının engebeli olması, birinci sınıf tarım arazisinin az olması, sulama imkânlarının yetersizliği bitkisel üretimde çeşitliliği azaltmaktadır. Tarım arazilerinin darlığı tarla bitkileri üretimini kısıtlamakta, ilkbahar geç donları meyveciliğin ekonomik olmasını zorlaştırmaktadır. İlimizin bazı yöreleri hava şartları itibarıyla meyvecilik için oldukça müsait bir iklime sahiptir. Ancak; tarımsal girdi fiyatlarının yüksekliği ve uygun pazar bulunamaması sebepleri ile meyvecilik istenilen düzeyde gelişememiştir. Buna karşılık hayvansal üretim daha yoğun olarak yapılmakta ve daha iyi karlılık getirmektedir.SanayiKastamonu sanayisi son yıllarda gelişmektedir ve bu gelişimle beraber yatırımcılar için önemli fırsat barındırmaktadır. Sanayi yapısı içinde, tarım ve orman ürünlerine ilişkin sektörler ön plana çıkmaktadır.
Country tarzı adı verilen masif doğal mobilya alanında büyük çaplı işletme yatırımları sürmektedir. Bu sektörde yeterli sayıda eski ahşap eser ve nesillerdir kuşaktan kuşağa aktarılan ahşap ustalık bilgisi Kastamonu için rekabet üstünlüğü sağlamaktadır. İlimizde de küçük ve orta sanayi ölçek ve boyutundaki imalat ünitelerinin uyumlu ve birbirleri ile tamamlayıcı bir nitelikte üretim yapmalarını sağlamak amacı ile sınırları tayin edilmiş bir alanda, yerleşimi, altyapısı, gerekli sosyal ve teknik hizmetleri ve ortak yapıları ile hizmete sunulan üç adet organize sanayi bölgesi mevcuttur.
Nasrullah Camii
Kastamonu İlçeleri
ŞENPAZAR : 5.081 nüfuslu bu küçük ilçemiz Küre Dağları üzerinde, Azdavay-Pınarbaşı-Cide ilçeleri arasında yer alır.
BOZKURT : Karadeniz sahilinden 2 km. içeride olan ilçemizin il merkezine olan uzaklığı 95 km. dir. Toplam nüfusu 9.337’dir.
SEYDİLER : Kastamonu’nun kuzeyinde Devrekani ve Ağlı ilçelerimiz arasında yer alan Seydiler, 1991 yılında ilçe olmuştur. Nüfusu 4.109’dur.
AZDAVAY : Kastamonu’nun 71 km. kuzeybatısındaki ilçemiz Küre Dağları’nın merkezinde yer alan birkaç yerleşimden biri olup toplam nüfusu 7.462’dir.
ABANA : Antik dönem ismi Aiginetes olan Abana, il merkezinin 110 km. kuzeyindedir. Abana 1968 yılında ilçe olmuştur. 3.997 olan nüfusu yaz aylarında sahil turizmi ve düzenlenilen festivalle birlikte oldukça artmaktadır.
CİDE : İl merkezine uzaklığı 135 km olan ilçenin toplam nüfusu 20.616 ‘dır.
TAŞKÖPRÜ : Kastamonu’nun 42 km. kuzeydoğusunda Gökırmak Havzası’nda kurulmuş olan Taşköprü, 28.138 nüfusu ile ilimizin büyük ilçelerinden biridir.
İNEBOLU : Kastamonu’nun 95 km. kuzeyinde, Karadeniz sahilinde bulunan ve 23.098 nüfusu ile oldukça büyük bir ilçemizdir. Toplam nüfusu 22.841’dir.
TOSYA : Tosya ilçemiz, Kastamonu’nun güneydoğusunda Devrez Vadisi’nin verimli toprakları üzerine kurulmuş olan 40.528 nüfusu ile Kastamonu’nun en büyük ilçesi durumundadır.
İHSANGAZİ : Ilgaz Dağı eteklerine kurulan İhsangazi 1987 yılında ilçe olmuştur. İl merkezine uzaklığı 37 km’dir. Toplam nüfusu 5.984’tür.
HANÖNÜ : Kastamonu’nun 69 km. kuzeybatısında yer alan ilçe aynı zamanda en doğudaki ilçemiz olarak Sinop ili ile sınırdaştır. Toplam nüfusu 4.112’dir.
ÇATALZEYTİN : 1954 yılında ilçe olan ve 7.014 nüfusu ile Karadeniz kıyısındaki ilçelerimizden birisidir. İl merkezine uzaklığı 98 km’dir.
KÜRE : Küre Dağları üzerine kurulmuş ve 1926 yılında ilçe olmuştur. Kastamonu’nun kuzeyinde sahil yolu üzerinde 69 km. uzaklıktadır. Toplam nüfusu 6.792’dir.
DOĞANYURT : 1990 yılında ilçe olan Doğanyurt, Cide ve İnebolu ilçelerimiz arasında, Karadeniz sahilindeki küçük bir ilçemizdir. İl merkezine uzaklığı 125 km olup toplam nüfusu 6.756’dır
DEVREKANİ : İl merkezine uzaklığı 30 km olan ilçenin toplam nüfusu 13.042’dir.
AĞLI : İlin kuzeyinde, Kastamonu il merkezine 56 km. uzakta olan Ağlı ilçesi, Küre Dağları’nın yoğun ormanları içinde yer alır. 1990 yılında ilçe olan Ağlı’nın nüfusu 2.971’dir.
DADAY : Kastamonu’ya 33 km uzaklıktaki bu ilçemizin toplam nüfusu 9.896’dır.
PINARBAŞI : Kastamonu’nun kuzeybatısında 92 km. uzaklıkta ve Küre Dağları’nın merkezinde yer alan Pınarbaşı, 1998 yılında ilçe olmuştur. Toplam nüfusu 6.231’dir
ARAÇ : İl merkezine 44 km uzaklıkta bulunan ilçe Kastamonu Karabük kara yolu üzerinde olup toplam nüfusu 19.214’tür.
Kastamonu Ulaşımı
Karayolu : İlimiz, İstanbul’a 500 km, Ankara’ya 240 km mesafededir. Kastamonu Otogar Adres: Kuzeykent Mh. 37150 KASTAMONU Telefon: (0366) 214 3235
Denizyolu : Karadeniz’e 170 km. lik bir sahil bandı ile açılan İl’in 6 ilçesi deniz kıyısındadır. İnebolu İlçesi’ nde küçük tonajlı gemilerin yük alıp boşaltabilecekleri bir limana sahip olup,ayrıca, Cide, Abana, Çatalzeytin ilçelerinde küçük limanlar mevcuttur.
Havayolu : 5 Temmuz 2013 tarihinde hizmete açılan Kastamonu Havalimanı’nda Kastamonu-İstanbul arası direkt seferler mevcut olup, aktarmalı olarak diğer uçuşlar da gerçekleştirilmektedir. İl merkezine uzaklığı 10 km olan Havalimanına ulaşım, Cumhuriyet Meydanı Müftülük Binası önünden kalkan dolmuşlarla sağlanabilmektedir.
Kastamonu Yeryüzü Şekilleri ve Bilgileri
KÜRE DAĞLARI MİLLİ PARKI : [Dağ] , 1998 yılında Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından Avrupa Ormanlarında korumada öncellikli alanlardan birisi olarak seçilen Küre Dağları, 2000 yılında Milli Park ilan edilmiştir.
ILICA ŞELALESİ : [Şelale] , Pınarbaşı’na 12 km. uzaklıkta Ilıca Köyü içinde yer alır. 15 metre yükseklikten aşağıya dökülmektedir. Suyun döküldüğü yerde oluşan doğal havuzun çevresi oldukça çeşitli bitki örtüsü ile kaplıdır.
ILGAZ DAĞLARI MİLLİ PARKI : [Dağ] , Ilgaz Dağı Milli Parkı Kuzeybatı Anadolu’nun en büyük sıra dağları olan Ilgaz Dağları üzerinde 2 Haziran1976 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile1088 hektar dahilinde milli park olarak ilan edilmiştir
ILGARİNİ MAĞARASI : [Mağara] , Pınarbaşı’nın 36 km. kuzeydoğusundaki Yamanlar Köyü yakınlarındadır. Uzunluğu 858 metre, derinliği 250 metre olan mağaraya, köyden yaklaşık 1.5-2 saatlik bir yürüyüş ile ulaşmak mümkündür.
Kastamonu tarihçesi
Kastamonu’nun bilinen tarihi, Hitit İmparatorluğu ile başlar. Hititlerden sonra Frigya ve Lidya Krallıklarının egemen olduğu bu topraklar M.Ö. 4.yy’da Perslerin eline geçmiştir. M.Ö.4. yy’da Büyük İskender Anadolu ile birlikte Kastamonu topraklarını da Makedonya’ya katmıştır. İskender’den sonra yöreyi ele geçiren Pontus Krallığı M.Ö. 1. yy’da Romalılar tarafından ortadan kaldırılmıştır. Uzun yıllar Roma İmparatorluğu sınırları içinde kalan Kastamonu M.S. 395 yılında İmparatorluğun bölünmesiyle bütün Anadolu gibi Bizans İmparatorluğuna katılmıştır.
Prehistorik çağlardan sonra havalinin (Paflagonya’nın) bilinen Sümerlerin en eski bir kolu olan Gaslar (Gaşka Türkleri)’dır. M.Ö. 2000-1300 yılları arasında hüküm süren Gaslar (Gaşkalar) devamlı olarak Mısırlılar, Suriyeliler ve Kaldelilerle siyasi, ticari ve kültürel münasebetlerde bulunmuşlar, Hititlerle de bazen savaşmış bazen dost olmuşlardır. Gaslar sert karakterli, cengaver kişiler olarak bilinmektedir.
Bugün Kastamonu ve çevresindeki illeri de içine alan ve Romalılar devrinde adına Paflagonya (Paphlagonia) denilen Gasların kurduğu şehirlerden bir tanesi de “Timonion” veya “Tumanna” dır. Bazı yazarlar Kastamonu adının kökeni konusunda; bu kelimenin “Gas” kelimesi ile “Timoni” veya “Tumanna” kelimesinin (Gas ülkesi anlamında) birleşmesinden meydana geldiği görüşünü ileri sürmüşlerdir ki en akla yakın ihtimal budur. Fonetik yönden de bugünkü Kastamonu ismine yakındır.
İkinci bir görüşe göre Romalılar devrinde Taşköprü’nün eyalet merkezi olduğu zamanlar Kastamonu küçük bir kasaba olup, Bizans devrinde ve özellikle Kommenler soyu zamanında gelişmeye başlamıştır. Bu soy zamanında buraya bir kale yapılmış ve Kommenlerin kalesi anlamında “Kastra Kommen” denilmiştir. Bu kelimenin zamanla “Kastamonu” şekline dönüştüğünü ileri sürenler olmuşsa da bunu belirleyen herhangi bir belge mevcut değildir.
Kastamonu’nun ilk defa Türklerin eline geçmesi Danişmentliler zamanında Ahmet Gazi’nin Oğlu Gümüş Tekin devrinde 1105 yılında gerçekleşmiştir. Yüz yıla yakın bir zaman Danişment idaresinde kalan şehir ve çevresi 15 yıl süre ile tekrar Bizanslılara geçmiş, 1213 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın emriyle Selçuklu Kumandanı Hüsamettin Çobanbey tarafından zaptedilmiştir.
Moğollar tarafından bölgenin ikinci kez zaptına memur edilen Şemsettin Yaman Candar kumandasındaki ordu 1292 yılında Kastamonu’ya giderek Muzafferettin Yavlak Arslan birliğini bozguna uğratmış kendisi de öldürülmüştür. Muzafferettin Yavlak Arslanın oğlu Mahmutbey, babasının intikamını almak için mücadeleye girmiş ve Şemsettin Yaman Candar’ı buradan batıya sürmeyi başarmıştır. Şemsettin Yaman Candar’ın ölümünden sonra Süleyman Paşa tarafından 1309 yılında Kastamonu yeniden zaptedilmiş, toprakları genişletilerek “Candaroğulları Beyliği”ni kurmuş ve Çobanlar hakimiyetine son vermiştir.
İsfendiyarbeyden sonra “İsfendiyaroğulları” adını da alan Kastamonu Beyliği 1460 yılında Osmanlı idaresine girinceye kadar önemli bir ilim ve kültür merkezi olmuş, bir çok ilim adamı yetiştirmiş, Osmanlılar zamanında da bu özelliğini devam ettirmiştir.
Kastamonu, Fatih Sultan Mehmet’in 1460 yılında Sinop’la birlikte bu şehri alarak Candaroğulları beyliğini ortadan kaldırmasından sonra Osmanlı devletine katılmıştır. Kastamonu Milli Mücadele sırasında lojistik destek açısından en güvenilir bölge olması nedeniyle büyük yarar sağlamıştır. Özellikle Ankara’ya İnebolu-Kastamonu yoluyla yiyecek, giyecek, para, cephane ve silah nakli yapılmıştır.
Cumhuriyetin ilanından sonra, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün “23-31 Ağustos 1925” tarihleri arasında Kastamonu’da yaptığı Kıyafet ve Şapka İnkılabı, Cumhuriyet döneminin önemli olayı olarak tarih sayfalarına geçmiştir. Bu süre “Kültür, Tarih ve Sanat Haftası” ismini almıştır.
Kastamonu Kalesi