Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından yapılacak sınavlara ilişkin, "Soruların Hazırlanması, Soru Havuzunun Oluşturulması ve Soruların Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmelik" Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmeliğe göre, soruların hazırlanmasında esas olan gizliliğin sağlanması için Başkanlık gerekli tedbirleri alacak ve ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapacak. Soru hazırlama sürecinin herhangi bir aşamasında görev alanlar, ilgili mevzuat çerçevesinde ÖSYM tarafından belirlenen gizlilik ve güvenlik kurallarına uymakla yükümlü olacak.
Soruların yazılması, düzenlenmesi, bilimsel denetimlerden geçirilmesi, sınav sorularının basılması aşaması da dahil olmak üzere tüm aşamalarda görev yapanların kimlikleri gizli tutulacak.
Soru yazarları, ÖSYM için yazdıkları soruları başka hiçbir yerde kullanamayacak, paylaşamayacak, başka bir kurum veya kuruluşa satamayacak veya ücretsiz devredemeyecek. ÖSYM’deki soru yazarlığından veya bilimsel denetleme görevinden ayrıldıktan sonra dahi aynı esaslar geçerli olacak.
Sınav sorularının ön bilimsel denetimi, ön düzenlemesi ve nihai bilimsel denetimi aşamalarında, etiketlenen sorular öncelikle ön bilimsel denetime tabi tutulacak. Ön bilimsel denetim, alan uzmanları veya bilimsel denetmenlerce yapacak.
Ön bilimsel denetimde kabul edilen sorular, alan uzmanı tarafından ön düzenlemesi yapılarak taslak soru havuzuna aktarılacak. Denetimde reddedilen sorular, iki yıl süreyle atıl soru havuzunda saklanacak ve bu sürenin sonunda imha edilecek.
Taslak soru havuzundaki soruların nihai bilimsel denetimini yapacak bilimsel denetmenler, Başkanlığın görevlendirdiği alan uzmanları tarafından havuzdan seçilecek.
Herhangi bir sorunun nihai bilimsel denetimden geçebilmesi için bilimsel denetmenlerin o soru ile ilgili bilimsel doğruluk konusunda ortak karar vermesi gerekecek. Soru ile ilgili olarak uyuşmazlık yaşanır ve mutabakat sağlanamazsa soru havuzuna alınmayacak, tekrar değerlendirilip veya taslak soru havuzundan çıkarılarak atıl soru havuzunda arşivlenecek.
Soruların nihai bilimsel denetimi yapılırken sorunun kurallara uygun yazılıp yazılmadığı, bilimsel açıdan tartışmaya gerek olmayacak netlikte olup olmadığı, soru kökünün veya çeldiricilerin yanlış bilgilendirmeye veya anlamaya yol açıp açmadığı, soruda kullanılan terim, sembol ve kelimelerin literatüre uygun olup olmadığı, kökte ve seçeneklerde kullanılan kelimelerin, ifade biçimlerinin, noktalama işaretlerinin, tabloların, grafiklerin veya şekillerin soruda verilmek istenenden farklı bir algılamaya yol açıp açmadığı, soru ile ölçülmek istenen kazanım varsa bu kazanıma uygunluğu, sorunun herhangi bir grubu, meslek grubunu ve kamuoyunu rencide etmeyecek nitelikte olup olmadığı gibi esaslar göz önünde bulundurulacak.
Tüm denetim aşamalarından geçmiş taslak soru havuzundaki sorular, dil denetimine tabi tutulmayacaksa alan uzmanları tarafından soru havuzuna alınacak.
Soruların güvenliğinin sağlanması
Nihai bilimsel denetim ve dil denetiminden geçen sorular, taslak soru havuzundan çıkarılarak alan uzmanları tarafından tasnifli olarak soru havuzuna aktarılacak.
Sorular, fiziki bakımdan güvenliği sağlanmış, internet bağlantısı olmayan, dış dünya ile bağlantısı kontrollü ve gerekli güvenlik önlemleri alınmış bir ortamdaki soru havuzunda saklanacak. Alan uzmanları veya Başkanlıkça yazılı olarak görevlendirilenler haricinde, soru havuzunun bulunduğu ortama kimse erişemeyecek.
Soru havuzunda meydana gelebilecek teknik arıza ve benzeri durumlarda müdahaleyi yapacak görevlinin yanında daima Başkan tarafından görevlendirilen bir personel bulundurulacak. Teknik müdahalede bulunan görevlilerin soru havuzundaki sorulara erişimine izin verilmeyecek.
Soruların seçimi kriptolu cihazlarla yapılacak
Soru havuzundan soruların seçilmesi ve sisteme erişim sadece Başkan tarafından görevlendirilen ve sisteme girişine onay verilen ÖSYM personeli tarafından, kriptolu cihazlarla sağlanacak.
Elektronik sınav yapılması durumunda sınavın ve soruların türü, içeriği, konu dağılımı, soruların zorluk derecesi gibi kriterler göz önünde bulundurularak sınavın elektronik ortamda oluşturulması sağlanacak. Soru havuzuna erişimde hangi güvenlik araçlarının kullanılacağına Başkan karar verecek.
Havuzdaki sorular, mevzuatta öngörülen özel düzenlemeler hariç olmak üzere hiçbir koşulda kısmen veya tamamen hiç kimseye verilemeyecek, erişime açılamayacak.
Basılı ortamda yapılan sınavlarda soru kitapçıkları kapalı dönemde basılacak. Kapalı dönem ortamına Başkan, görevlendirdiği Başkan Yardımcısı ve kapalı dönemde görevlendirilen personel haricinde kimse giremeyecek.
Soruların gizlilik ve güvenliğini sağlamak üzere, soru hazırlama ve ön veya nihai bilimsel denetim aşamalarında görevlendirilen soru yazarları bilimsel denetmenler, dil denetmenleri ve ilgili daire başkanlıklarında görev yapan kadrolu, sözleşmeli geçici görevli personele taahhütname imzalatılacak.
Görevlendirilenler, ÖSYM’deki çalışmaların içeriğini kapsayan benzer çalışmaların sürdürüldüğü dershane, etüt merkezi, sınavlara yönelik test hazırlama kitabı çıkaran basımevi ve benzeri bir kurumda hiçbir görevinin olmadığını ve ÖSYM ile ilişiğini kestiği tarihten itibaren bir yıl içinde hiçbir görev almayacağını, ÖSYM’nin hazırladığı herhangi bir sınava birinci derece kan ve kayın hısımlarının girmesi halinde bunu ilgili birime en geç ilgili sınavın başvuru süresinin bitimine kadar bildireceğini, taahhüdüne aykırı davranışı halinde doğabilecek her türlü hukuki ve cezai yaptırımı kabul ettiğini taahhüt edecek.
Başkanlık, teknolojik gelişmelere bağlı olarak elektronik ortamda açık uçlu, çoktan seçmeli veya sözlü olarak elektronik sınav yapılması durumunda, bu sınavlara ilişkin özel usul ve esasları oluşturacak.
Soruların hazırlanması, denetlenmesi veya sınavın uygulanması sürecinde ihmali, kusuru veya kastı bulunan görevliler hakkında, genel hükümler saklı kalmak kaydıyla, 6114 sayılı Kanun’un 10. maddesindeki cezai hükümler uygulanacak.
AA