Psikologlar, modanın çocukların masumiyetini çaldığını dile getiriyor. Bu yüzden tekstil firmalarının çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimine uygun kıyafetler üretmesi isteniyor.
Leopar desenli ceket, straplez elbise, file çorap, topuklu ayakkabı… Lüks restaurantta akşam yemeğine giden orta yaş bir bayanın kıyafetlerini saydığımızı düşünüyorsunuz kuşkusuz. Halbuki niyetimiz 2011 çocuk modasını tanıtmaktı sizlere. Şaşırmakta haklısınız; zira çocuk gardıroplarındaki elbiselerin 30-40 yaş arası kadın kıyafetlerinden bir farkı yok şimdilerde.
Cinselliği ön plana çıkaran kısa ve dar kıyafetler süslüyor mağaza vitrinlerini. Moda ise çocukları çabucak ergen olmaya itmekle kalmıyor, daha 12’sinde alışveriş canavarları yetiştiriyor. Uzman psikolojik danışman Ayşenur Dinç, modadaki bu aşırılığı, "Çocukların masumiyeti çalınıyor." diyerek özetliyor.
İngiliz hükümeti yakın gelecekte çocukları bekleyen tehlikeleri fark etmiş olacak ki modadaki aşırılıkla mücadele için kolları sıvadı. Kendisi de 3 çocuk babası olan Başbakan David Cameron, ailelerin çocuklarıyla alışverişe çıkmaktan korktuğunu gerekçe göstererek üzerinde ‘Lolita’ yazan kıyafetler ile cinsel içerikli yayınlara yasak getirilmesi talimatını verdi. Cameron’ın bu kadar kararlı olmasının altında yatan neden ise, 6 yaş çocuklar için üretilen ‘Lolita’ marka yatakları gördüğü zaman yaşadığı şok. Çünkü, Rus yazar Vlidimir Nabokov’un aynı isimli romanında orta yaşlı bir adamın 12 yaşındaki genç kıza tutkusu konu ediliyordu. Yasağın haklı gerekçelerinden birini İngiltere Çocuk Bakanı Sarah Teather BBC’ye verdiği röportajında şöyle dile getiriyor. "Çocuklarıyla alışverişe giden ailelerden sürekli uygunsuz kıyafetler gördükleri yönünde şikayet alıyoruz." Birkaç yıl içinde Avrupa’nın çocuklara en dost ülkesi olmayı hedefleyen İngiletere tek de sayılmaz. Amerika’da birçok sivil toplum örgütü çocukların hedef olmasını engellemeye çalışıyor.
Çocuklarınızı büyümüş de
küçülmüş diyerek sevmeyin!
Peki ‘Türkiye’de çocuk modası endişe verici mi?’ diye merak edip çocuk psikologlarına sorduk. Ortak kanı, modanın çocukların ruhsal ve fiziksel gelişimini olumsuz etkiliyor olduğu yönünde. Bu yüzden İngiltere’deki yasağı haklı buluyor ve Türkiye’de de uygulanmasını istiyorlar. Kendisi de çocuk sahibi olan psikolog Zeynep Temizer Atalar, kısa elbiseler ve düşük bel pantolonlardan şikâyet ederek başlıyor söze. Çocukların bu tür kıyafetlerin içinde rahat edemediklerini dile getiren Atalar, ebeveynlerin çocuklarına büyümüş de küçülmüş görüntüsü vermek için bu elbiseleri seçtiğini anlatıyor. Çocukların belli yaşlarda anne ve babasına özenmesinin normal olduğunu ifade eden Atalar, ebeveynlerin bilinçli davranıp çocuklarına yaşına uygun kıyafet seçmesini tavsiye ediyor. Atalar bir de uyarı da bulunuyor. "Çocuklarınızı büyümüş de küçülmüş diyerek sevmeyin! Yaşına uygun muamele yapın."
Çocuklar ünlülere
benzemeye çalışıyor
Uzman psikolojik danışman Ayşenur Dinç, moda sektörünün özellikle kız çocuklarına çabuk büyümeleri ve kendilerine uygun olmayan kıyafetleri seçmeleri yönünde baskı uyguladığını dile getiriyor. Çocukların kıyafet seçiminde en büyük belirleyicinin televizyon olduğunu söyleyen Dinç, çocukların rol model olarak gördükleri ünlülere benzemeye çalıştıklarını anlatıyor. Son yıllarda yapılan araştırmalarda çocukların öğretmen ya da doktor olmak yerine şarkıcı veya oyuncu olmak istemeleri de bunun göstergesi. BBC televizyonu da toplumda rol model olarak görülen şarkıcı ve oyuncuların 18 yaşından küçük olduğunu hatırlatıp, tekstil firmalarının onlara benzemeye çalışan kız çocukları üzerinden servet kazandıklarını ifade ediyor.
İnternet oyunları çocuklara yetişkin olmayı öğretiyor
Dinç, internet oyunlarındaki tehlikelere de dikkat çekiyor. Sitelerde ‘Dora’ya uygun kıyafeti giydir ve makyaj yap’, ‘Küçük Sırlar dizisindeki Ayşegül’e makyaj yap!’ gibi oyunların olduğunu dile getiren Dinç, bu tür sitelerin de çocuklara yetişkin gibi olmayı öğrettiğini söylüyor. Dinç örnek olarak da 3 yaşında kızı olan bir annenin rujunu kızının çekmecesinde bulmasını örnek gösteriyor.
DİLEK HAYIRLI İSTANBUL