Bu da mutsuz yaşayanlar, yanlış istihdam, işgücü kaybı, okulu terk eden ve üretmeyen birey anlamına geliyor. Sayısal ağırlıklı puan türünde ilk 5 bine giren öğrenciler üzerinde yapılan başka bir araştırmada ise öğrencilerin yüzde 48‘inin seçtiği üniversiteden, yüzde 30’ununsa bölümünden memnun olmadığını gösteriyor. Ortaya çıkan yüzde 78 gibi büyük bir memnuniyetsizlik oranı doğru tercih yapmanın önemini ortaya koyuyor. Öncelikle öğrenci ve velinin şunu bilmesi gerekiyor:
ÖSS tercihleri, okunmak istenen bölüm-şehir-üniversite göz önüne alınarak değil, yapılmak istenen meslek düşünülerek yapılmalı. ÖSS tercihi bölüm tercihi değil, meslek tercihidir. Örneğin fen-edebiyat fakültesini seçen bir öğrenci mezuniyetten sonra iktisadi idari bilimler alanında çalışamaz ve bu fakülte mezunlarının girdiği sınavlara giremez.
İdeal üniversite yoktur, ideal meslek vardır
Üniversite adayı tercih sürecinde iki boyutlu bir araştırma yapmalı. Birincisi kendi ilgi ve yeteneklerini tanımaya dair olmalı. ‘Ben hayatta ne yapmak istiyorum, hangi mesleği yapabilirim, altından kalkabilir miyim?’ gibi birçok soruya somut cevaplar aramalı. İkinci araştırma ise yapmak istediği meslek veya mesleklere yönelik olmalı.
Mezuniyetten sonra girilecek birtakım özel ve kamu sınavları olacağı gibi adaylardan birtakım nitelikleri de edinmiş olmaları beklenecek. Gençlerin, kendini kariyer yolculuğunda nelerin beklediğini bilmesi ve hazırlıklı olması gerekiyor.
İdealinizdeki bölüm ya da üniversite yoktur, idealinizdeki meslek vardır. Seçeceğiniz bölümün idealinizdeki gidişte bir engel olmaması ve olabildiğince yolunuzu açması esas olanıdır.
Tercih kılavuzu nasıl kullanılmalı?
Tablo 3A: Meslek Y.O. bulunur. Genel liseliler, meslek liseler yerleştirildikten sonra bu programa yerleştirilebilir. Meslek liseliler sınavsız geçiş hakkından yararlanmak için bu tabloyu kullanırlar.
Tablo 3B: ÖSS puanı ile tercih edilebilecek iki yıllık yükseköğretim programlarını göstermektedir. İlgili puan türünden 145.000 ve daha üzeri puan almak gerekir.
Tablo 4: ÖSS puanı ile tercih edilebilecek dört veya daha uzun süreli yükseköğretim programlarını göstermektedir. İlgili puan türünden 165.000 ve daha üzeri puan almak gerekir.
Tablo 5: Özel yetenek programları.
Tablo 6: Alanlar.
Kılavuzdaki işaretlerin dili
En küçük puan sütununda:
Yeni açılan bölümler: (- – – -)
Kontenjanı dolmayan bölümler: (——)
Puan türü değişen bölümler: (* * * *)
Yüzdelik dilim sütununda:
Yeni açılan veya kontenjanı dolmayan ya da puan türü değişen bölümler:
0,3 AOBP’li yüzdelik dilimine (…)
0,8 AOBP’li veya ek puanlı yüzdelik dilimlerine
Hesaplanamıyorsa: (—) Hesaplanabiliyorsa: (…)
En küçük puanı olan, ancak 0,8 AOBP veya ek puanı hesaplanamıyorsa: (—)
En küçük Y-ÖSS puanı 330.000’dan büyükse 0,3 AOBP kolonunda, 380.000’den büyük ise 0,8 AOBP kolonunda