Aydın hakkında genel bilgiler;
İklim
Akdeniz’in bir yan uzantısı olan Ege Denizinin etkisi nedeniyle İl’de genel olarak Akdeniz iklim tipi yaygın olup; yazları kurak ve sıcak, kışların ılık ve yağışlı geçmektedir. İl’de yağışın hemen hepsi yağmur şeklinde olup, mevsimlere göre dağılışı; ilkbahar aylarında 161,4 mm, yaz aylarında 58,9 mm, sonbahar aylarında 153,3 mm ve kış aylarında ise 299,1 mm yağış görülmektedir.
Yıllık ortalama yağış miktarı 672,7 mm’dir. Aydın ilinde yıllık ortalama sıcaklık 17.1 °C’dir. En yüksek ortalama sıcaklık Temmuz ayında 34,80C ve en düşük ortalama sıcaklık ise Ocak ayında 4,10C olarak tespit edilmiştir. Mevsimlere göre sıcaklık ortalamaları; İlkbahar aylarında 15,50C, Yaz aylarında 26.30C, Sonbahar aylarında 17,70C ve Kış aylarında 8.70C’dır. Yılda ortalama olarak 13.1 gün donla geçer. Yılın en az 9 ayında ortalama sıcaklık 100C’dan fazladır. Yılda ortalama 99.6 gün yağışlı, 0.13 gün karlı geçer. Max. kar kalınlığı 12 cm olarak kaydedilmiştir. Yağışların % 70’i kış periyodundadır. Hakim rüzgar yönü, W (Batı)’dır.
-Türkiye’nin İlleri Hakkında Genel Bilgiler Tam Liste-
Bitki Örtüsü
Senelik sıcaklık ortalaması 17-18°C`dir.Yazları sıcak ve kurak, kışları yağışlı ve ılık geçer. Maki ağaçları vardır. Yıllık sıcaklık ortalaması 28° civarındadır. Yazları sıcak ve kurak,kışları yağışlı ve ılık geçer.Senelik yağış miktarı 580-1000mm arasındadır. Akdeniz yöresinin bitki örtüsü, sert yapraklı, kurağa dayanıklı bodur makiler görülür. Kocayemiş, mersin, defne, delice ve aşı zeytinler, menengeç, dere boylarında zakkumlar ve bunlar arasında kekik, nane, lavanta çiçeği gibi kokulu bitkiler de bulunmaktadır.
Büyük Menderes vadisi, diğer Ege ovaları gibi batıda denize doğru açılan bir oluk biçimindedir. Bu yüzden denizin ılıtıcı etkisi ve yağış getiren rüzgarlar iç kısımlara kadar kolaylıkla girer. Ovalarında ise her çeşit meyve, sebze ve tarım ürünleri yetişen Aydın şehrinde yaklaşık olarak 806 bin 715 hektar mera ve çayır, 250 bin hektar orman, 6722 hektar göl ve bataklık ile, 109 bin 600 hektar tarıma müsait olmayan toprak bulunmaktadır.
Flora
Akdeniz bitki coğrafyasına giren Ege Bölgesinde ve Aydın ili bitki örtüsünde yaygın orman ağacı Kızılçam (Pinus brutia) ve Karaçam (Pinus nigra)’dır. Kızılçamlar Aydın ve Menteşe Dağlarının güney yamaçlarında 800 m. ye kadar yükselirler. Bu dağların kuzey yamaçlarında Karaçam ve kestane toplulukları bulunmaktadır. Fıstık Çamı özellikle Koçarlı ilçesinde ve özel ağaçlandırma sahalarında bulunur. Aydın Dağlarında Gedik mevkiinde 400-1000 m. tarasında kestane toplulukları bulunur. Bu ormanların içinde sarı çiçekli kızılçık, kırmızı meyvalı kızılcık, keçi söğüdü, aksöğüt, meşe türleri ile böğürtlen, akçakesme, sandal gibi maki türleride bulunmaktadır. Ayrıca kestanelerin arasında Akçaağaç yapraklı üvez, fındık ve ıhlamur görülmektedir.
Fauna
İlimizde yer alan Dilek Yarımadası- Büyük Menderes Deltası Milli Parkında, 255 tür kuş yaşamaktadır. Memelilerden, Yaban Domuzu, Vaşak, Tilki, Tavşan, Sansar, Çakal, Sırtlan, Yaban Kedisi, Yabani Atlar yaşar. Kuş türlerinden Kızıl Şahin, Akkuyruklu Kartal, Şahin, Angıt, Keklik, Küçük Kerkenez ve ötücü kuş türleri ilde yaşayan önemli kuş türleridir. Aydın ili’nin dağlık kesimlerinde özellikleri Çine ilçesi çevresindeki yüksek dağ orman alanlarında kuş göç mevsiminde ötücü kuş konaklama ve barınma alanları tespit edilmiştir. Bafa Gölü yakınında Beşparmak dağlarında nesli tükenme sınırında olan Akkuyruklu Kartal yaşamaktadır. Bafa Gölündeki adacıklarda Kaşıkçı kuşu yuva yapmaktadır. Ayrıca yine nesli tükenme sınırında olan Küçük Kerkenez ilimizdeki bir köyde üremektedir.
Büyük Menderes deltasında yapılan araştırmalar sonucu 255 kuş türünün yaşadığı ve 70 kuş türünün kuluçkaya yattığı tespit edilmiştir. Dünyada nesli tükenme sınırında olan ve dünyadaki toplam sayıları 3000 olduğu tahmin edilen Tepeli pelikan (Pelecanus crispus) Karina lagünündeki adacıklarda kuluçkaya yatmaktadır. Bu adacıklar ayrıca, Küçük Akbalıkçıl, Gri Balıkçıl, Suna, Gümüş Martı, 31 Sumru, Deniz Kırlangıcı, Yalıçapkını gibi türler tarafından da üreme alanı olarak kullanılmaktadır. Flamingolar her kış deltada konaklamakta olup 2007 yılı kış ortası kuş sayımlarında toplam flamingo sayısı 8.400 olarak tespit edilmiştir. Uluslararası ölçülere göre birinci sınıf sulak alan kapsamına giren Deltada 2007 yılı kış ortası kuş sayımlarında 140.000’den fazla su kuşu sayılmıştır.
Ekonomik Yapı
Aydın 1945’lerden bu yana bulunduğu Batı Anadolu Bölgesinin İzmir ve Manisa ile birlikte başlıca göç çekim merkezlerinden birini oluşturmakta ve önemli bir nüfus akımına konu olmaktadır. 1950’li yılların ortasında özellikle ilk dönemlerde önemli boyutlara ulaşan bir göç verme sürecine girmiştir, İlin verdiği göç genellikle İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük metropollere uzun mesafeli, kesin nitelikte aile ölçeğinde göçlerdir. 1960’lardan sonra önemini koruyan kısa mesafeli geçici göçler yanında uzun mesafeli, kesin nitelikte aile göçlerine de konu olması, bu olumsuz etkiyi gidermiş ve 15-64 yaş grubu payı yeniden yükselirken faal nüfustaki artış, genel nüfusa eşitlenmiştir. Faaliyet oranı ise 1965-1975 döneminde aynı kalmış, değişmemiştir, Aynı zamanda aldığı göçün göreli önemi de artmış ve göç yolu ile net nüfus kazancı kayda değer bir oranda yükselmiştir. 1965-1970 döneminde diğer illere göçen 46,477 kişiye karşılık 55,812 kişi Aydın’a gelmiş, böylece ilin net nüfus kazancı 9,335 kişiye ulaşmıştır. Bunun genel nüfusa kazancı 17,1‘ dir, Böylece Aydın, net göç oranı açısından bulunduğu Batı Anadolu Bölgesinin İzmir’den sonra ikinci önemli ili olmaktadır.
Aydın’ın aldığı göçte özellikle Kuşadası ve Didim’de yoğunlaşan turizm hareketinin de belirli bir payı vardır. Aydın’a göç eden nüfusun ekonomik nitelikleri de hareketin genelde tarım kesimi mevsimlik iş gücü talebine yanıt veren geçici bir göç düzeyinde olduğunu göstermektedir. Göç edenlerin iş kollarına göre dağılımında tarım kesimi en yüksek paya sahiptir. İkinci sırada hizmetlerin gelmesi, turizmin yarattığı iş olanaklarının Aydın’a göçü özendirdiğini ifade eder. Göç edenlerin çalıştıkları iş yerlerine göre dağılımında ise ücretliler belirli bir paya sahiptir. Ücretliler içinde kadınların ve yardımcı aile işçilerinin ağırlık taşıması da pamuk ve zeytin gibi ürünlerin toplanmasında geleneksel olarak kadın ve çocuk iş gücünün tercih edilmesi sonucudur. Göç edenlerin esas meslek olarak bölünüşünde, tarım dışında ilmi ve teknik elemanlarla, serbest meslek sahipleri ve kişisel hizmetlerde çalışanlar önemli sayılacak paylara sahiptir. Ancak bu paylar, Türkiye genelindekine uygun bir dağılım göstermekle birlikte turizm hareketinin etkisini taşımaktadır. İlde son yıllarda artan nüfusta, açılan Üniversitenin payı büyüktür. Bu, göç eden nüfusun niteliğini de değiştirmiştir.
Aydın İlçeleri
DİDİM : Merkez ilçeye 101 km. uzaklıktadır. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Nüfus: 64.643 Alan: 334 km2 Belde: 3 Köy: 5
YENİPAZAR : İl merkezine uzaklığı 40 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Nüfus: 13.174 Alan: 194 km2 Belde: 1 Köy: 14
ÇİNE : Aydın il merkezine 38 km. uzaklıktadır. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Nüfus: 51.020 Alan: 915 km2 Belde: 2 Köy: 65
GERMENCİK : Aydın il merkezine uzaklığı 22 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD İzmir – Denizli ve Söke – Nazilli seferleriyle ulaşım mümkündür. Nüfus: 43.209 Alan: 409 km2 Belde: 4 Köy: 27
KARACASU : İl merkezine uzaklığı 81 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Nüfus: 19.807 Alan: 796 km2 Belde: 4 Köy: 29
İNCİRLİOVA : İl merkezine uzaklığı 11 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD İzmir – Denizli ve Söke – Nazilli seferleriyle ulaşım mümkündür. Nüfus: 45.343 Alan: 215 km2 Belde: 2 Köy: 21
KOÇARLI : İl merkezine uzaklığı 21 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Nüfus: 24.266 Alan: 470 km2 Belde: 3 Köy: 44
SULTANHİSAR : İl merkezine uzaklığı 29 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD İzmir – Denizli ve Söke – Nazilli seferleriyle ilçeye ulaşım mümkündür. İzmir-Afyon demiryolu ve İzmir-Denizli Karayolunun kentin içinden geçmesi, ulaşım ve ticareti olumlu yönde etkiler. Nüfus: 21.114 Alan: 237 km2 Belde: 3 Köy: 11
KARPUZLU : İl merkezine uzaklığı 54 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Nüfus: 11.777 Alan: 254 km2 Belde: 1 Köy: 18
BOZDOĞAN : Büyük Menderes havzasının güneyinde Akçay’ın suladığı ovanın yanında yükselen Madran dağı eteklerindeki iki tepe üzerine kurulmuştur. Aydın’a 76 km. uzaklıktaki ilçenin ekonomisi tarıma dayalıdır. Bazı kaynaklara göre Bozdoğan’ın 13.yy sonlarında kurulduğu ifade edilmekle birlikte, yöredeki tarihsel yapı kalıntıları ve buluntular çok eski çağlara aittir. Daha sonraki Roma, Bizans ve Selçuklu kültürlerinin izlerini taşıyan eserler de vardır. Koyuncular köyü yakınında bulunan Neopolis, Kavaklı köyü yakınındaki Bargasa yerleşmeleriyle Körteke kalesi, Örtülü ve Konaklı köylerindeki Sarnıçlar ve Kemer Köprüsü bunların başlıca örnekleridir. Kemer Barajı gölü çevresi, Madran dağı gibi birçok doğal güzelliklere sahiptir. Madran dağı eteklerinden çıkan memba suyu ünlüdür. Serin yaylaları, bol suları ile doğa turizmine açık yöre, her yana serpilmiş çeşitli kültür eserleri ile gezilip görülmesi gereken bir yerdir. Ekonomi tamamen tarıma dayalıdır. Başta zeytin, incir, üzüm, pamuk, kendir olmak üzere her çeşit meyve ve sebze yetiştirilir. İlçede Büyük Menderes ırmağının kolu olan Akçay üzerinde bulunan Kemer Baraj Köprüsü, Bozdoğan-Altıntaş yolu üzerinde Armutalan Köprüsü, Körteke kalesi ile Piginda antik kenti bulunmaktadır. Nüfus: 34.930 Alan: 860 km2 Belde: 2 Köy: 44
BUHARKENT : Aydın il merkezinin 84 km. doğusunda İzmir-Denizli karayolu üzerindedir. Anayol üzerinde bulunması ticaret ve sanayileşme hareketlerinde gelişme sağlamaktadır. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD İzmir – Denizli seferleriyle ulaşım mümkündür. Nüfus: 12.466 Alan: 102 km2 Belde: 1 Köy: 8
NAZİLLİ : İl merkezine uzaklığı 45km’dir. Sahip olduğu ulaşım kolaylıkları ve bereketli toprakları nedeniyle tarım çok önemlidir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD İzmir – Denizli ve Söke – Nazilli seferleriyle ilçeye ulaşım mümkündür. Nüfus: 148.531 Alan: 666 km2 Belde: 4 Köy: 58
KUŞADASI : İl merkezine uzaklığı 56 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Söke ve Selçuk karayolları ile her iki yönde bağlı oluşu, Adnan Menderes Hava limanına yakınlığı, kruvaziyer turizmine uygun limanı ve uluslararası yat limanının bulunması Kuşadası’nı turizm yönünden daha önemli hale getirmiştir. Davutlar sahil beldesi ve ilçeye 24 km uzaklıktaki Dilek Yarımadası Milli Parkı ziyaretçiler için görülmeye değer yerlerdir. Nüfus: 94.995 Alan: 226 km2 Belde: 3 Köy: 6
KUYUCAK : İl merkezine uzaklığı 57 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD İzmir – Denizli seferleriyle ilçeye ulaşım mümkündür. Nüfus: 27.755 Alan: 499 km2 Belde: 6 Köy: 23
SÖKE : İl merkezine uzaklığı 51 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD Söke – Nazilli seferleriyle ilçeye ulaşım mümkündür. Nüfus: 115.541 Alan: 988 km2 Belde: 8 Köy: 34
KÖŞK : İl merkezine uzaklığı 19 km’dir. Diğer ilçelerle ulaşım taşıma birliğine ait minibüslerle gerçekleşmektedir. Ayrıca TCDD Söke – Nazilli seferleriyle ilçeye ulaşım mümkündür. Nüfus: 27.152 Alan: 146 km2 Belde: 1 Köy: 24
Aydın Ulaşımı
Demiryolu : Tren garı şehir merkezinde, Hükümet bulvarı ve Trenyolu Bulvarı arasında bulunmaktadır. Özel aracınızın yanısıra şehiriçi halk minibüsleriyle ulaşım mümkündür. Aydın il merkezi trenyolu ile İzmir’e 133 km, Denizli’ye ise 131 km uzaklıkta bulunmaktadır. Aydın ilini batı-doğu doğrultusunda kat eden Denizli-Aydın-İzmir demiryolu hattının üzerinde Söke, Ortaklar, Germencik, İncirliova, Aydın Merkez, Köşk, Sultanhisar, Nazilli, Kuyucak ve Buharkent ilçeleri bulunmaktadır. Çalışma saatleri: 06.00-22.00 Tel: 0 256 225 1824
Karayolu : Aydın, E-24 Aydın-Denizli ve Aydın-İzmir karayolları üzerindedir. İzmir’e otoyol bağlantısı ile 105 km. uzaklıkta olan Aydın il merkezi İstanbul’a 684 km, Ankara’ya 598 km, Denizli’ye 126 km, Muğla’ya 98,5 km, uzaklıktadır. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda ulaşımda gelişmişlik standartları yakalanmıştır. Aydın Şehirlerarası Otogarı 2014 yılı Nisan ayında hizmete girmiş olup, Aydın-Muğla Karayolunun 5. kilometresindedir.
Denizyolu : Kuşadası limanı Türkiye’de denizyolu ile en fazla giriş-çıkış yapılan limanlardan biridir. Ayrıca, yaz sezonunda Didim’den Bodrum’a, Kuşadası’ndan Sisam Adası’na günlük seferler düzenlenmektedir. Tur yatlarıyla koyları ve civar adaları ziyaret etmek mümkündür. Ege adalarında turistik ring yaparak Efes turu için günü birlik yabancı turist getiren yolcu gemileri, yatlar ve motorların yanı sıra, feribotlarla da Kuşadası-Sisam seferleri yapılmaktadır.
Havayolu : İzmir Adnan Menderes Havalimanı Aydın’a 94 km. uzaklıktadır. Merkezde küçük uçakların inebileceği Çıldır Havaalanı bulunmaktadır. Hava ulaşımına açılabilmesi için çalışmalar devam etmektedir.
Aydın Yeryüzü Şekilleri ve Bilgileri
Akçaova : [Gölet] , Hacim: 2,44 hm3
Büyük Menderes : [Ova] , En büyük ova – Alan: 23.900 km2
Azap : [Göl] , Alan: 3,1 km2
Karabağlar (Görele) Kanyonu : [Kanyon] , Uzunluk 2,5 km. – Yükseklik: 100-250 mt.
Beşparmak : [Dağ] , Yükseklik: 1367 mt
Madran : [Dağ] , En yüksek dağ – Yükseklik: 1792 mt
Yaylakavak : [Baraj Gölü] , Alan: 1,1 km2
Kemer : [Baraj Gölü] , Alan: 12,1 km2
Karıncalı : [Dağ] , Yükseklik: 1699 mt
Bafa : [Göl] , Alan: 12.281 ha
Topçam : [Baraj Gölü] , Alan: 4,4 km2
Kocagöl : [Göl] , Alan: 1,31 km2
Zeus : [Mağara] , Uzunluk: 20 mt.
Sırtlanini : [Mağara] , Uzunluk: 450 mt
Aydın Dağları : [Dağ] , Yükseklik: 1732 mt
Büyük Menderes : [Nehir] , En uzun nehir, uzunluk: 584 km
Göksel : [Dağ] , Yükseklik: 1412 mt
Adnan Menderes : [Baraj Gölü] , Alan: 9,3 km2
İkizdere : [Baraj Gölü] , Alan: 5,6 km2
Aydın tarihçesi
İskana uygun iklim koşulları ve bereketli toprakları ile “Uygarlıklar Vadisi” olarak adlandırdığımız Büyük Menderes Havzası tarihin her döneminde iskan edilmiş, yoğun bir kültür gelişimine sahne olmuştur. Havzanın kültür tarihini Peschlow tarafından Beşparmak Dağları’nda keşfedilen kaya resimleriyle günümüzden onbin yıl geriye götürmek mümkün olmuştur. Bu kültürel süreç içerisinde Aydın’ın önemli bir yeri vardır. İzmir – Denizli – Muğla yolları kavşağında olması onun bu önemini daha da arttırmaktadır.
Prehistorik Devirlerde Aydın’da bir çok höyük ve yerleşim yeri tesbit edilmiştir. Bunlardan en önemlisi bugün Belediye sınırları içerisinde kalan Deştepe diğer adıyla Dedekuyusu höyüğüdür. Bu höyükten elde edilen seramik buluntularına göre yerleşimin tarihi M.Ö. 4500 yıllarına kadar gitmektedir. Araştırmacıların Ege ve Orta Anadolu’da yaptıkları incelemelerde, Aydın’ın ilk tarihi bilgilerine Hitit kaynaklarında rastladığı açıklanmaktadır. Hitit kaynaklarına dayanarak Apasa’nın Efes, Milavanda’nın Milet, Pariyana’nın Priene, İlyalanda’nın Alinda ve Waliwanda’nın Alabanda olduğunu biliniyor. Daha sonraları Ege kıyalarına gerek deniz yoluyla, gerekse doğudan ve kuzeyden gelen kavimlerin bu yöreyi istila etmesi sonucu yörede değişik uygarlıklar gelişir.
Tralleis bu günkü Aydın, antik çağ yazarlarından Strabon’a göre Argoslu ve Trakyalı Kavimlerce kurulmuştur. İ.Ö. 8. ve 7. yüzyıllarda Batı Anadolu’ya Trakya’dan göç eden Kuzey kavimlerinin Nysa ve Magnesia gibi kentleri kurdukları ve daha önceki adı Atria olan Aydın’ı da onardıkları bilinmektedir. M.Ö. 400’de Spartalılar Aydın ve çevresini Perslerden almaya çalıştılar fakat başaramazlar. Tarihte ilk defa Spartalı General Thipron’un M.Ö. 400 yıllarında Perslere karşı giriştiği bağımsızlık savaşı sırasında anılan kent, M.Ö. 344’de Büyük İskender tarafından Pers egemenliğinden kurtarılır. Roma İmparatoru Neron döneminin sonuna kadar “Ceasarec” adıyla anılan Aydın, M.S. 1. yüzyılda “Tralleis” adıyla anılmaya başladı. Tralleis M.Ö. 260’da Magnesia Savaşlarından sonra da Bergama Krallarının eline geçer.
M.Ö. 129’da Roma İmparatorluğu’nun Asya Eyaletine bağlanan Tralleis M.Ö. 26’da şiddetli bir depremden hasar gördü. İmparator Augustus’un yardımıyla onarıldı. İsmi Caesarea olarak değiştirildi. Bölgede başta Tralleis olmak üzere, Aphrodisias, Miletos, Alinda, Alabanda, Nysa, Magnesia, Amyzon, Panionion, Neopolis, Mastaura, Antiokya, Gerga, Akharaka, Harpasa, Piginda, Orthosia, Phygela gibi önemli antik kentler kurulmuştur. Bizans egemenliğindeyken piskoposluk merkezi olan kent 12. yüzyılda Türk’lerin eline geçti.
Aydın Kenti 1282’de Menteşe Bey tarafından alınarak Menteşeoğulları topraklarına katılmıştır. Türkler, Ch. Texier’in belirttiği gibi mevkiinin korunaklı ve güzel olması nedeniyle şehrin adını Güzelhisar olarak değiştirmişler ancak Tralleis’de oturmayıp kentin güney eteğindeki Nekropol üzerinde yeni bir şehir kurmuşlardır. Güzelhisar daha sonra Aydınoğulları idaresine geçmiş ve 1426’da II.Murat tarafından Osmanlı topraklarına katılan kent Anadolu eyaletine bağlı bir sancak olur. II. Mahmut döneminde müşirlik, Tanzimat’tan sonra eyalet, 1867’de ise vilayet olur. Anadolu’nun ilk demiryolu Aydın-İzmir arasında yapılıp işletmeye açılır. 27 Mayıs 1919’da Yunanlılar tarafından işgal edilir. 30 Haziran 1919’da geriye alınan kent tekrar işgal edilir ve 7 Eylül 1922 yılında işgalcilerden kurtarılır.
Güzelhisar adı XVII. yüzyıla kadar kullanılmış, ancak Anadolu Eyaletinde diğeri Menemen’in kuzeyinde olmak üzere aynı isimli iki şehrin bulunması ve herhangi bir karışıklığa meydan verilmemesi için Aydın Sancağındaki anlamında “Aydın – Güzelhisarı” veya “Güzelhisarı – Aydın” denilmiştir. Bu isim XIX. yüzyılın sonlarına kadar kullanılmış, giderek Güzelhisar düşmüş Aydın revaç bulmuştur. Aydınlılar altı yüzyıllık “Güzelhisar” ismini bir vefa örneği olarak Aydın’ın bir mahallesinin adında yaşatmaktadırlar. Güzelhisarı Aydın 1811’de sancak, 1826’da da yeni yapılanan Aydın Eyaletinin merkezi olmuştur.
Aydın bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. ili, modern bir kent, kültür ve tabiat varlıklarıyla bir açık hava müzesi görünümüyle yine tarihsel işlevini sürdürmektedir.