ELEKTRİKTE FİYATI KİM BELİRLİYOR?
Bilindiği üzere AKP hükümetlerinin ilk icraatlarından biri elektrik dağıtım ve tedarik şirketlerinin özelleştirilmesi oldu. Öte yandan elektrik şirketleri sermayesinin tamamı devletin olan Elektrik Üretim Anonim Şirket’inden (EUAŞ) aldığı elektriği yurttaşa satıyor. Dolayısıyla EUAŞ elektrik fiyatlarının belirlenmesinde taban fiyatı belirlerken, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ise elektrikte uygulanacak en yüksek fiyatları tespit ediyor.
EUAŞ’TA ELEKTRİK BEDELİ NE KADAR?
01.01.2019 tarihinden geçerli olmak üzere EPDK tarafından onaylanan EÜAŞ toptan satış tarifesi, bir önceki dönem toptan satış tarifesi olan 17,36 Kr/kWh’ten 4,7265 Kr indirim yapılarak 12,6335 Kr/kWh olarak açıklandı. Böylece elektrik dağıtım şirketleri EUAŞ’tan aldığı elektriği yüzde 27 daha ucuza almaya başladı. Böylece kamu kaynakları ile enerji şirketleri beslenmiş olurken, enerji şirketleri ve EPDK bu indirimi yurttaşa yansıtmıyor.
KAMUYA MALİYETİ NE KADAR?
EUAŞ elektrik şirketlerine yılda ortalama 110 milyar kw elektrik satıyor. Böylece 4,72 kuruşluk elektrik indirimi ile kamudan elektrik şirketlerine yaklaşık 5 milyar TL kaynak aktarılmış oldu. Elektrik şirketleri Cumhurbaşkanlığı ödeneğinin 2 katından fazla teşviği cebe koyarken yurttaşın faturasına indirim yansımadı. Mevcut teşvik ise yurttaşın vergileriyle ödenecek.
YURTTAŞA MALİYETİ NE KADAR?
Yurttaş elektrik kullanırken hem enerji bedeline hem dağıtım bedeline hem de bu bedeller üzerinden toplanan vergilere katlanıyor.
Meskenlere gelen faturanın yaklaşık olarak
♦ Yüzde 55-60’ını enerji bedeli
♦ Yüzde 20-25’ini dağıtım bedeli
♦ Yüzde 15-20’sini vergi ve fon payı oluşturuyor. Yurttaşın ödediği vergiler ise yüzde 1 belediye tüketim vergisi, yüzde 1 enerji fonu kesintisi, yüzde 2 TRT payı ve yüzde 18 Katma Değer Vergisi’nden oluşuyor. Dolayısıyla enerji bedeline indirim yapılsa da dağıtım bedeline yapılan zam yüzünden yurttaşın faturası düşmüyor.
Kaynak: Birgün