Türk Dil Kurumu’nun hazırladığı Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü’nde Türk edebiyatının tanınmış yazarlarından örnek cümlelere de yer veriliyor.
Türk Dil Kurumu’nun "www.tdk.gov.tr" internet adresinde kullanıma sunulan yazılımda iki tür arama gerçekleştirilebiliyor. Sözlükte, anlamı öğrenilmek istenen atasözünün tamamı, bir bölümü veya içinde geçen herhangi bir sözcük kutucuğa yazılarak arama yapılabilirken yazılım ayrıca yalın sözcükle yapılan aramalarda sözcüğün ek almış biçimlerini de kullanıcıya sunma özelliğine sahip bulunuyor.
Arama sonucunda bulunan atasözü ve deyimin anlamından sonra Türk Edebiyatı’nın tanınmış yazarlarından alınma örnek cümleler de veriliyor. Örneklerin ardından da hangi sözün atasözü, hangi sözün deyim olduğu belirtiliyor.
Belirli bir anlam veya konuda hangi atasözü veya deyimlerin bulunduğu öğrenilmek isteniyorsa bu kez arama kutucuğuna bu anlam veya konu ile ilgili bir ya da birkaç sözcük yazılarak arama gerçekleştiriliyor.
TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, sözlükle ilgili bilgi verirken, kendisinin başkanlığında, Prof. Dr. Recep Toparlı ve uzman Belgin Tezcan Aksu’nun hazırladığı sözlüğün önemli bir ihtiyaca yanıt vereceğini söyledi.
Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü ile 2 bin 396 atasözü ile 11 bin 209 deyimin sanal ortamda kullanıma açıldığını aktaran Akalın, atasözlerinin Türkçe’nin söz varlığının önemli kaynakları olduğunu ifade etti.
Türkçe’de 11 bini aşkın deyimin bulunduğunu anlatan Akalın, "Ama atasözleri uzun denemeye, gözleme dayalı, öğüt verici, halka mal olmuş sözlerdir ve bunlar öyle kolay oluşmaz. Atasözlerine sahip diller, köklü, güçlü, zengin dillerdir. Bir atasözünün oluşması için yüzyılların geçmesi gerekir" dedi.
Büyük Türkçe Sözlük konusundaki çalışmalara ilişkin de bilgi veren Akalın, sözlüğün sanal ortamda 2008 yılında kullanıma açıldığını anımsattı.
Türk dilinin 570 bin 723 söz varlığının bu sözlükte yer aldığını belirten Akalın, sözlüğün sanal ortamda kullanıma sunulurken aynı zamanda okur eleştirisine de açılmış olduğunu kaydetti.
"Böylece sözlüğümüzü bir bakıma görücüye çıkardık" diyen Akalın, gelen eleştirilerin de değerlendirildiğini söyledi. Akalın, "Bu sözlüğü basılı olarak 2010 yılı başında yayımlamış olacağız" dedi.
Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü’ne ilişkin de veri tabanı ve yazılımıyla ilgili görüş, öneri ve eleştiriler, "katki@tdk.gov.tr" adresine bildirilebilecek.