Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), okul kütüphanelerini ”kitap koleksiyonu” olmaktan çıkarmak amacıyla zevkli, eğlendirici, estetik ve çocukların hayal dünyalarını harekete geçirici malzemelerle desteklenmiş yenilikçi Z-kütüphane modelleri tasarladı.
Diğer ülkelerdeki okul kütüphaneleri örnek alınarak ilkokul ve ortaokullar için 3, liseler için 2 farklı tasarım geliştirildi.
Projenin hayata geçirildiği 2012 yılından itibaren, İstanbul, Ankara, Denizli, Kastamonu, Şanlıurfa, Konya, Rize, Niğde, Kütahya, Muğla ve Afyonkarahisar’da bu tasarımların kullanıldığı 43 Z-kütüphane kuruldu.
Kütüphane tasarımlarında, ”Da Vinci’nin Şifresi” kitabında yer alan ”Da Vinci Dönergeci”nden, Piri Reis’in 500 yıllık haritasına, İslam bilim adamlarının mekanik çalışmalarından, İstanbul Boğazı silüetine, İbni Sina’nın göze ilişkin tıbbi çizimlerinden, su kaldırma pompa düzeneğine kadar farklı görseller tercih edildi.
Canlı renkler, farklı raf modelli kitaplıklar, öğrencilerin yaş gruplarına göre ayarlandı. Klasik kütüphanelerdeki duvara dayalı rafların yerine ortada toplanmış, oval raflar kullanıldı.
Bilgisayarların, basılı, sesli ve elektronik kitapların bulunduğu Z-kütüphanelerde duvarlara, öğrencilerin çalışmalarını sergileyebileceği özel dizayn edilmiş malzemelerden yapılmış ahşap ve kumaş paneller yerleştirildi. Güncel çocuk edebiyatı kitapları, satranç, oyuncaklar, öğrenme ve zeka oyunları, CD, DVD ve bilgisayar oyunlarıyla filmlere ulaşılabilen kütüphanelerde, ziyaretçilerin konforu için yer minderleri, koltuk, kanepe gibi rahat oturma yerleri oluşturuldu.
"Yeni nesil kütüphane" olarak nitelenen Z-kütüphanelerde duvarlara, içerideki estetiği göstermesi amacıyla cam bölmeler yerleştirildi.
Pedagogların görüşleri doğrultusunda tasarlanan Z-kütüphaneler, öğrencilerin rahat ulaşabilmesi için okulların giriş katlarına yapıldı. Aynı zamanda çok amaçlı salonlar haline getirilerek gerektiğinde bir dersi işleme amaçlı kullanılabilinen kütüphanelerde, Türkçe dersinin yanı sıra "okuma becerileri", "yazarlık ve yazma becerileri" dersiyle "zeka oyunları" dersleri de işlenebiliyor.
Hafta içi saat 20.00’ye kadar açık olan kütüphaneler, hafta sonları da hizmet veriyor. Çocuklar dersin dışında isterlerse buralarda oyun oynayabiliyor. Kütüphanelerde, okuma saatleri, film izleme seansları, sesli masal okuma gibi çeşitli etkinlikler düzenleniyor.
Yeni nesil kütüphanelerde, vatandaşların ihtiyaçlarına cevap verecek kurs, seminer ve eğitim çalışmalarıyla yazar ve şairlerle buluşma günleri tertip edilebiliyor.
AA