Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Topkapı Sarayı’nın silah teşhir bölümü, Matbah-ı Amire ve 4. avlu yapılarının yenilenmesine ilişkin, ”Tarihin emaneti olan ata yadigarı bütün bu eserler restorasyon çalışmalarıyla birlikte zamanın getirdiği olumsuz etkilerden tamamen arındırılmış oldu. Bu emanete sahip çıkmak bizim için en asli, en şerefli görevlerden bir tanesiydi. Bunu başarmanın mutluluğu içindeyiz” dedi.
Erdoğan, Topkapı Sarayı’nda yenilenen Silah Teşhir Bölümü ve 4. avlu yapıları ile restore edilen Matbah-ı Amire’nin açılışında yaptığı konuşmada, sadece İstanbul’un değil, Türkiye’nin de göz bebeği olan Topkapı Sarayı’nda şu ana kadar sürdürülen restorasyon çalışmalarının yeni bir aşamasında yenileme çalışmaları tamamlanan çeşitli bölümlerin açılacağını belirtti.
Bu bölümlerden birinin Silah Teşhir Bölümü olduğunu belirten Erdoğan, 350 metrekarelik sergi alanına sahip bu bölümde Fatih Sultan Mehmet döneminden itibaren kullanılan silah ve benzeri eserlerin sergilendiğini ifade etti.
Yenilenen ve restorasyonu yapılan yerlerin sadece ülkemize, milletimize değil tüm insanlığa hayırlı olmasını dilediğini belirten Erdoğan, 4. avlu yapılarının da yenilendiğini belirterek, bu yapılar içinde Revan ve Kara Mustafa Paşa Köşkleri, Sofa Camisi, Lala Bahçesi ve Sünnet Odasının da var olduğunu kaydetti.
Matbah-ı Amire’nin de onarımının bittiğini, teşhir-tanziminin tamamlanmasınından sonra bu bölümün de hizmete açılacağını ifade eden Erdoğan, şunları dile getirdi:
”Tarihin bize bir emaneti olan ata yadigarı bütün bu eserler restorasyon çalışmalarıyla birlikte zamanın getirdiği olumsuz etkilerden tamamen arındırılmış oldu. Bu emanete sahip çıkmak bizim için en asli, en şerefli görevlerden bir tanesiydi. Bunu başarmanın mutluluğu içindeyiz. Bu yapılar, bu yapıların içinde sergilenen bütün bu eserler, bizim toplumsal hafızamızın canlı birer numunesidir. Burada dolaşırken insanın kendisini tarihin sayfaları arasında dolaşıyormuş gibi hissetmemesi mümkün değil.
Peygamberimiz bir hadis-i şeriflerinde hem İstanbul’un fethini müjdelemiş, hem de o fethi gerçekleştirecek olan kumandanı ve orduyu hayırla anmıştır. İşte İstanbul’u fetheden o şanlı ordunun çeşitli dönemlerde kullandığı silah ve diğer savaş malzemeleri de bugün burada layık olduğu şekilde sergileniyor. Her yaştan insanlarımızın, ama özellikle de genç kuşaklarımızın gelip bu paha biçilemez tarih dersini buradan almaları lazım. Tarihi öğrenmede, bir tarih şuuruna sahip olmada elbette kitapların yeri çok önemli. Ama tarihi sadece kitaplardan öğrenmek de yeterli değil.
Asırlar öncesinden bugünlere kalan bu eşsiz mirası yerinde görmek, bizzat kendi atmosferi içinde bu eserleri tanımak ve incelemek de gerekiyor. Kitaplara aktarılması belki de imkansız olan bu tecrübeyi yaşamak, bu havayı gelip burada solumak lazım. O bize farklı bir güç ve geleceğe ayrı bir özgüven katacaktır. Yavrularımıza ayrı bir özgüven katacaktır. Topkapı Sarayı’nın her bir köşesi bu manada bir hazine değeri taşıyor. İstanbul adeta yaşayan bir tarih şehri, bir müze şehir. Toplumlar için bundan daha değerli bir servet olamaz, bunun kıymetini iyi bilmemiz lazım.”
Bütün bu yenileme çalışmalarını bu çerçevede değerlendirdiklerini ve bu yüzden çok önemsediklerini de anlatan Erdoğan, artık sarayın içinde ücrete dayalı lansman yapılmayacağını da belirtti.
-YABANCILAR TARAFINDAN TALAN-
”Tarih ucuz değil, tarih bedelsiz” diyen Erdoğan, geçmişte çok suistimaller yapıldığını, bu suistimallerin belinin kırılması gerektiğini söyledi.
Erdoğan, ”Bu ülke büyük bir ülke, bu devlet, bu millet büyük bir millet. Dolayısıyla biz bu değerlerimizi asla ucuza değişemeyiz” dedi.
Başbakan Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:
”Üzülerek ifade edeyim ki ülkemizin sahip olduğu değerleri korumakta yakın zamanlara kadar çok başarılı bir mücadele ne yazık ki verilememiş. Bizim coğrafyamız birçok medeniyetlerin kendine yurt edindiği, eserler, izler bıraktığı bir coğrafya. Ama maalesef dönem dönem bu miras yabancılar tarafından talan edilmiş, buralardan kaçırılmış, kimisi İngiltere’de, kimisi Almanya’da, dünyanın değişik yerlerinde bu eserlerimiz var. Şimdi bunları yavaş yavaş bulup tekrar ülkemize getirmenin mücadelesini veriyoruz.
Bugün Avrupa’nın pek çok büyük müzesinde bu topraklara ait eserler sergileniyor. Bu eserler bulundukları müzelerin en önemli, en prestijli eserleri arasında gösteriliyor. Nice mücadelelerle bu eserlerin ancak bir kısmı ait oldukları topraklara geri döndürülebildi. Diyeceğim o ki eğer siz elinizdeki hazinelerin değerini yeterince bilmezseniz, birileri o değerin farkına varıyor ve elinizden alıyor. şu veya bu yolla bunları kaçırıyorlar.
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI GÜNAY: ”BURAYI DÜNYANIN ÖTEKİ BÜYÜK SARAYLARININ CİDDİYETİNE, KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN DÖNEMİNDEKİ GÖRKEMİNE MUTLAKA KAVUŞTURACAĞIZ”
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Topkapı sarayının birçok eksiği bulunduğunu belirterek, ”Burayı dünyanın öteki büyük saraylarının ciddiyetine, Kanuni Sultan Süleyman dönemindeki görkemine mutlaka kavuşturacağız” dedi.
Günay, Topkapı Sarayı’nda yenilenen Silah Teşhir Bölümü ve 4. avlu yapıları ile restore edilen Matbah-ı Amire’nin açılış töreninde yaptığı konuşmada, yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Silah Teşhir Bölümü ile ilgili yapılan proje çalışmasıyla yapının tarihi mimari özelliklerinin ortaya çıkarıldığını ifade eden Günay, bu bölümde Fatih Sultan Mehmet döneminden itibaren silahların sergilendiğini anlattı.
Sarayın restore edilen yeni binalarıyla teşhirlerin daha geniş kapsamlı yapılacağını anlatan Günay, Silah Teşhir Bölümü için aralarında Cahit Berkay, Demir Demirkan ve Hayko Cepkin’in de bulunduğu sanatçılar tarafından yapılan bestelerden oluşan özel bir müzik çalışması yapıldığını söyledi.
Mutfaklar bölümünün restorasyonunun da bitirildiğini anlatan Günay, ”Topkapı Sarayı’nın çok eksiği var. Hala Topkapı Sarayı’nda yapılması gereken çok şey var. Burayı dünyanın öteki büyük saraylarının ciddiyetine, Kanuni Sultan Süleyman dönemindeki görkemine mutlaka kavuşturacağız” dedi.
Günay, Suri Sultani’yi iyileştirmeye çalıştıklarını da belirterek, sarayın depo, teşhir, sergi imkanlarını geliştirmeye çalıştıklarını kaydetti.
Göreve başladığı zaman sarayın avlusu içinde çeşitli lansmanlar yapıldığını anlatan Günay, artık saray içinde lansman ve etkinlik yapılmadığını, etkinliklerin birinci avluyla sınırlandırıldığını ifade etti.
Günay, ”Topkapı Sarayı’nda geçmiş yıllarda bu sarayın rantını kullanan bazı girişimler ne kadar olmuştur bilmiyorum ama bu konuyu bütünüyle sorguluyorum. Şu anda hiçbir şekilde bu sarayın imkanları hiç kimse tarafından kullanılmıyor. Sarayda, yönetimin dışında herhangi bir derneğin ve vakfın kullandığı tek bir metrekare yok” dedi.
-3 LAHİT VE VAFTİZ HAVUZU-
Bu arada, İstanbul İl Özel İdaresi tarafından bakımı, onarımı, güçlendirmesi ve restorasyonu yapılan Topkapı Sarayı Silah Teşhir Bölümü’nün restorasyon çalışmaları sırasında yerdeki 20 santimetrelik beton zemin kaldırılınca yıllardır üstü kapalı olan 4 kapak ortaya çıktı. Kapaklar açıldığında binanın olduğu yerde daha önceden bulunan Bizans bazilikasının üç lahit ve bir vaftiz havuzunun burada olduğu anlaşıldı. Ayrıca üzerinde semboller bulunan 20 metre derinliğinde su kuyusu ortaya çıkarıldı. Bu bölümler çelik konstrüksiyon üstüne cam kaplanarak ve aydınlatılarak ziyaretçilere açıldı.
Bu arada, Silah Teşhir Bölümü ziyarete açıldığında Viyana Devlet Balesi’nden temin edilen ve Osmanlı ordusuna mensup çeşitli görevlilerin bir arada görüldüğü iki ayrı minyatür 15 metrekarelik iki perdeden yansıtacak. Ayrıca Piri Reis’in Kitab-ı Bahriyesi’nden alınan Avrupa ve Akdeniz’i içeren harita da 10 metrekarelik harita haline getirilerek sergilenecek.
AA