Mahkûmların yaptığı el emeği göz nuru hediyelik eşyalar adliye binalarında açılan satış mağazalarında gardiyanlar tarafından satılıyor. Elde edilen gelir Adalet Bakanlığı tarafından mahkûmlar arasında paylaştırılıyor. Ayda 300 lira kazanan mahkûmlar ailesine bile katkı sağlayabiliyor.
Türkiye’nin 35 değişik cezaevinde tutuklu bulunan yüzlerce mahkûm cezaevlerinde kurulan atölyelerde çalışarak geçimlerini sağlıyor. Mahkûmların yaptığı el emeği göz nuru hediyelik eşyalar ise adliye binalarında gardiyanlar tarafından satılıyor. Cezaevlerinin kendi markasıyla sattığı ürünlerin cirosu da artıyor. İlk olarak Bakırköy Adliyesi’nde açılan Adalet Bakanlığı İş Yurtları satış noktasının aylık ortalama cirosu 10 bin lirayı geçti. Büyük adliye binalarında kurulan satış mağazalarında elde edilen gelir hiçbir kesintiye uğramadan mahkûmlar arasında bölüşülüyor. Aylık ortalama 300 lira gelir elde eden ve sigortalı çalışan mahkûmlar ailelerine bile yardım edebiliyor. Bakırköy Adliyesi’nde bulunan satış mağazasında görev yapan gardiyan Muharrem Şentürk, vatandaşın ürünlere rağbet ettiğini söyleyerek, "İnsanlar ilk gördüklerinde normal bir mağaza zannediyor. Ancak cezaevlerinde üretildiklerini öğrenince memnun oluyorlar. Mahkûmlara yardımcı olmak için daha fazla alışveriş yapıyorlar." diyor. Geçtiğimiz günlerde hizmete giren Avrupa’nın en büyük adliyesi olan Çağlayan Adliyesi’nde de satış noktası için yer tahsis edildi. Bunun yanı sıra Ankara, İzmir ve Antalya gibi büyük şehirlerde Adalet Bakanlığı bünyesinde bulunan iş yurtları kurumuna bağlı satış noktaları yaygınlaştırılacak.
Cezaevlerinde yapılan imalatta zamanla uzmanlaşan mahkûmlar kendi markalarını dahi oluşturmuş durumda. Porselen ve çini Kütahya, gümüş hediyelikler Mardin, tekstil ürünleri Denizli, Oltu taşı tesbihler ise anavatanı Erzurum’un Oltu ilçesinde bulunan cezaevinde üretiliyor. Mahkûmlar cezaevlerinde kurulan iş atölyelerinde kilim, battaniye, ayakkabı, havlu, gömlek, bornoz takımı, iç çamaşırı, çorap, fincan takımı, yağlıboya tablolar, el işleme şallar, çiniler, kişisel bakım ürünleri, işlemeli masa, rahle ve sehpalar, vazolar, Oltu taşı tesbih, gümüş takılar, anahtarlık, araba süsleri, bayan el cüzdanları, kalemlikler üretiyor. Ayakkabı, gömlek, sabun, havlu gibi birçok üründe ise markalar ortaya çıkmış. Markalar genellikle isimlerini, üretildikleri cezaevlerinden alıyor. Ayaş cezaevinde üretilen hakiki deri ayakkabı AY-CE markasıyla satılıyor. Satış noktalarında alıcılarını bekleyen ürünler arasında en çok çini ve gümüş takılarının satıldığı belirtiliyor. Mahkûmların yaptıkları eşyaların fiyatları İş Yurtları Kurumu tarafından belirleniyor. Satılan eşyadan elde edilen kazanç, Adalet Bakanlığı tarafından mahkûmlar arasında hiçbir kesinti yapılmadan üretim miktarlarına göre dağıtılıyor. 100’den fazla farklı ürünün satışa sunulduğu mağazalarda en ucuz ürün 1,5 lira ile Hatay Kırıkhan Cezaevi’nden gelen defne doğal sabun, en pahalı ürün ise 280 lira ile Kütahya Cezaevi’nde yapılmış süslemeli çini sehpa.
Satış noktalarında satılan bazı ürünlerin fiyatları şöyle: Ayaş Cezaevi’nde üretilmiş olan yüzde yüz hakiki deri el yapımı kundura 65 lira, Denizli Bozkurt Cezaevi’nden gelen bornoz takımları 10-25, Mardin Midyat’tan gelen gümüş takılar 30-117 lira.
Zaman