Alınan bilgiye göre, uzmanlar, kesim öncesi ve kesim sonrası gereken kontrol ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi ve kesilen hayvanlara ait etlerin tüketiminde (saklama, hazırlama, pişirme vb.) gerekli hassasiyetin gösterilmesinin tüberküloz, brucella, şarbon gibi hastalıkların yayılmasının önlenmesi ile çok sayıda insanın bu hastalıklara yakalanmasına engel olduğunu kaydetti.
İnsan ve hayvan sağlığını ilgilendiren çok sayıda bakteriyel, viral, paraziter ve mantari hastalıklar olduğu ve bunların 50 kadarının insan sağlığı yönünden büyük problemlere yol açtığını belirten uzmanlar, hayvanlardan insanlara geçebilen hastalıkların halk sağlığını etkilemelerinin yanı sıra hayvanlarda verim düşüklüklerine ve ölümlere yol açarak, ülke ekonomisi açısından da önemli kayıplara neden olduğuna dikkati çekti.
Kurbanlık seçmenin püf noktaları
Kurbanlık hayvan alırken dikkat edilecek hususlar hakkında da bilgi veren uzmanlar, seçilecek hayvanların kondisyonunun iyi, tüylerinin parlak olması, çok zayıf, gebe veya yeni doğum yapmış olmaması gerektiğini kaydetti.
Dış görünümü canlı olmayan, salya, burun akıntısı, pis kokulu ishali olan, vücudunda yara, şişlik, ödem olan hayvanların satın alınmaması konusunda uyarılarda bulunan uzmanlar, ”Hayvanların nereden geldiği bilinmelidir. Bunun için ilk iş, satıcıdan hayvanın nereden geldiğini gösteren menşe şahadetnamesi istenmeli, başka il veya ilçelerden gelen hayvanlardan ise yurtiçi veteriner sağlık raporu görülmelidir. Hayvanların kulağında küpesi olmalıdır. Sığırlar için ayrıca sahibinin adı, adresi ve hayvanın kulağındaki küpe numarası ile uyumlu sığır cinsi hayvan pasaportu görülmelidir” dedi.
Kurbanlıkların kesime kadar evde nasıl besleneceğine ilişkin bilgi de veren uzmanlar, hayvanların evde uygun yerlerde barındırılmasını, aşırı sıcak, kapalı ve havasız yerlerde ya da tamamen açık, rüzgar ve yağış alan yerlerde barındırılmaması gerektiğini söyledi.
Hayvanların bayrama az bir süre kala fazla beslenmemesi konusunda vatandaşları uyaran uzmanlar, ”Evlerdeki yemek ve mutfak artıkları verilmemeli, aşırı yemlemeden kaçınılmalıdır. Hayvanlara bolca kaliteli kuru ot veya kuru yonca verilmeli, verilecek kesif yem konusunda yetkililerden veya tecrübeli yetiştiricilerden bilgi alınmalıdır. Hayvanların önünde her zaman temiz su bulunmalıdır” diye konuştu.
”Hayvanlarda stres yaratmayın”
Kurbanlıkların kesim yerine götürülmesi ve kesilmesi sırasında dikkat edilmesi gereken hususları da sıralayan uzmanlar, kesimlerin Kurban Hizmetleri Komisyonunun izin verdiği kesim yerlerinde veya köylerde önceden belirlenmiş ve hazırlanmış yerlerde yapılması gerektiğini söyledi.
Kesim yerinde yeterli ve tazyikli su bulunmasını ve kesilen hayvanları asmak için asma düzeneği kurulmasını isteyen uzmanlar, ”Kurbanlık hayvanlara stres yaratacak kötü muamelelerden kaçınılması, kesim sonrası et hijyeni açısından oldukça önemlidir” dedi.
Kesim öncesi kurbanlık hayvanlara 12 saat süresince yem verilmemesini, içebildikleri kadar su verilmesini öneren uzmanlar, kurbanlıkların, özellikle de sığırların mutlaka ehil kişilerce yatırılarak sıkıca bağlanması, yatırma ve bağlama sırasında hayvanlara eziyet edilmemesi, çarpma ve vurmalara engel olunması konusunda uyarılarda bulundu.
Kurbanlık hayvanların kesim işlemi sırasında kötü muamele gördüklerinde kanın iyi akıtılamadığına bunun da etin kısa sürede bozulmasına neden olduğuna dikkati çeken uzmanlar, ”Bu nedenle kesimi yapılacak hayvanlar strese sokulmadan ve acı çektirilmeden kesim yapılmalıdır. Kesimde hayvanın her ıkı şah damarı birlikte kesilerek iyi bir kanatma sağlanmalıdır” diye konuştu.
Kurbanlık hayvanın derisi yüzüldükten ve başı gövdesinden ayrıldıktan sonra karın ve göğüs boşlukları açılarak sindirim, solunum, üreme ve boşaltım sistemine ait organlar çıkartılması gerektiğini belirten uzmanlar, kurbanlık hayvanların iç organlarının kan akıtılmasından sonra ”en geç 30 dakika” içerisinde çıkartılması önerisinde bulundu.
Hastalıklı olduğu düşünülen karkas ve iç organlar ile yenilemeyen iç organların çevre temizliği ve hijyen kurallarına uyularak uygun şekilde imha edilmesini ve kesinlikle çöplere atılmamalısını isteyen uzmanlar, çevredeki yabani hayvanların, kedi ve köpeklerin atıklara ulaşmasının engellenmesi ile sinekler ve kötü kokuların oluşmaması için önlem alınmasının önemine değindi.
”Kesimi tamamlanmış kurban etleri temiz kap ve poşetlere konularak taşınmalı ve güneş görmeyen serin yerde dinlendirilmeli” diyen uzmanlar, dinlendirilmiş etlerin daha sonra buzdolabına konarak 5-6 gün muhafaza edilebileceğini belirtti. Uzmanlar, etler ile iç organların aynı kap içerisinde saklanmamasının da önemli olduğunu ifade etti.
ZAMAN