ABD’nin 2 Ağustos tarihine kadar borçlanma tavanını yükseltememesi halinde ülke tarihinde bir ilk yaşanacağı ve federal devletin borçlarını ödeyemez duruma düşeceği bildirildi.
Aylardır süren tartışmalar, Kongre’deki Cumhuriyetçiler ile Demokratların bir türlü uzlaşamaması sebebiyle son haftalarda iyiden iyiye krizin habercisi olarak yorumlanıyor.
Beyaz Saray’da ABD Başkanı Barack Obama önderliğinde dün yeniden bir araya gelen Kongre’deki Cumhuriyetçi ve Demokrat Parti liderlerinin görüşmesinden de bir sonuç çıkmadı. Toplantı sonrası birbirlerini suçlayan partili liderlerin tutumları 2008’deki krizin etkilerini hala üzerinden atamayan Amerikan ekonomisi için ciddi anlamda riskleri de beraberinde getiriyor. Başkan Barack Obama, son 5 gün içinde 3 defa bir araya geldiği Kongre’deki iki partinin liderleri ile uzlaşı yolu bulamayınca, koşulsuz olarak borçlanma tavanının artırılması çağrısı yaptı.
Obama, önümüzdeki 10 yıl içinde uygulanması planlanan 4 trilyon dolarlık tasarruf planına da istediği desteği bulamadı. Cumhuriyetçiler, planla ilgili anlaşmaya varmadan devletin borç limitini artırmamada kararlı. Cumhuriyetçiler, devletin tasarrufa giderken vergilerin (özellikle de işyeri sahipleri ve zenginlerin) artırılmaması taraftarı. Buna karşın Demokratlar ise sosyal sigorta ile emeklilere sağlık sigortası hizmeti veren ‘Medicare’ sisteminde kesintinin altına imza atmamaya direniyor.
Demokratlar vergi artırımını savunurken Cumhuriyetçiler de devletin sosyal alanda yaptığı harcamaların kısıtlanması taraftarı. Senato’da Demokratlar, Temsilciler Meclisi’nde ise Cumhuriyetçilerin üstünlüğü bulunurken Obama’nın 4 trilyon dolarlık kesinti planının da akıbetinin ne olacağı bugünlerde belirsizliğe gömülmüş durumda. Bu yılın ilk ayından itibaren Kongre’ye ülkenin federal borçlanma tavanının artırılması çağrısında bulunan Hazine Bakanlığı, Mayıs ayı itibariyle de borçlanmayı artırmadan tahvil ihalesine giderek soruna geçici çözüm yolu ile işlemlerini sürdürüyor.
GEİTHNER: BORÇ TAVANI ARTMAZ İSE ÜLKE İÇİN FELAKET OLUR
ABD’nin borçlanma sınırı 14 trilyon 200 milyar dolar. Ülkenin toplam borcu 14.3 trilyon dolar, yıllık bütçe açığı ise 1.5 trilyon dolar seviyesinde. Obama, bir taraftan bütçe açığını kısıtlamayı hedeflerken diğer taraftan da ülkenin borçlanma tavanının yükseltilmesine çalışıyor. Beyaz Saray, 2 Ağustos tarihine kadar borçlanma limitinin artırılmaması durumunda bunun ülke için bir felaket olacağı konusunda kamuoyunu ve Kongre liderlerini uyardı.
Gerek ekonomi çevresi gerekse Hazine Bakanı Timothy Geithner, borçlanma tavanının yükseltilmesinin şart olduğunun altını çiziyor. Geithner bir televizyon kanalına pazar günü verdiği demeçte, ABD’nin borçlanma limitini yükseltmekten başka çaresinin olmadığını savundu.
Son yapılan zirvenin ardından Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi Başkanı John Boehner, Obama’nın "Borçlanma ve bütçe açığının üstesinden gelebilmek için ciddi gayret içindeyiz" sözlerinin doğru olmadığını ifade etti. Boehner, "Kaynar kazanın iki nedenle ağzı aşağı geldi" derken bunların birinci nedeninin borçlanma tavanı, diğerinin ise bütçe açığı olduğunu kaydetti.
Cihan