Yoksullukla aşiret gelenekleri arasında sıkışıp kalan gençleri gözeten kurallara göre düğünler bir güne indiriliyor. Geline en fazla 7 cumhuriyet altını, 3 bilezik ve 2 küpe takılabilecek. Çeyiz serme ve gelinin bütün ailesini kuaföre götürme geleneği de kalkıyor.
Hakkari’de yoksullukla gelenekler arasında kalan ve çocuklarını evlendirirken yüklü borçların altına giren ailelerin imdadına belediye yetişti. Hakkari Belediyesi öncülüğünde bir araya gelen kanaat önderleri, yoksul kesimi rencide eden görkemli düğünlere ‘ayar’ getirdi.
HALKTAN DESTEK VAR
Hakkari Belediyesi’nin öncülüğünde bir araya gelen kanaat önderleri, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, imamlar, muhtarlar, esnaf temsilcileri ve dershane sahipleri, ağırlıklı bölümü düğün törenlerini ilgilendiren 27 maddelik ‘Örf ve Adet’ taslağı hazırladı. Broşürlerle halka duyurulan ve belediyenin geçtiğimiz hafta yayınlan faaliyet raporunda da yer alan ‘Örf ve Adet’ taslağını AKŞAM’a anlatan Hakkari’nin BDP’li Belediye Başkanı Fadıl Bedirhanoğlu, geleneklerdeki yeni düzenlemeleri içeren kararları, kanaat önderleri ve halkın katılımıyla hep birlikte aldıklarını söyledi.
YAPTIRIM DEĞİL ÖNERİLER
Kilolarca altının takıldığı, dolarların havada uçuştuğu aşiret düğünlerine göndermede bulunulan taslakta, düğünlerin yanı sıra taziye ziyaretlerinden, aileler arasında yaşanan kavgaların, kan davalarının uzlaştırılmasına varana kadar bir dizi yeni düzenleme bulunuyor.
Kentin Belediye Başkanı Fadıl Bedirhanoğlu, "Geleneklerimiz bizim için çok bağlayıcı. Hazırladığımız metnin bir yaptırım gücü ya da hukuki bir bağlayıcılığı da yok. Ancak yaşanan sıkıntıyı önemli oranda ortadan kaldırdı" dedi.
UZLAŞMA KOMİSYONU GELİYOR
Belediye ve STK’lar meydana gelebilecek ‘toplumsal olaylar’ ve aileler arasında yaşanacak anlaşmazlık ve kavgaların uzlaştırılması için bir komisyon kurulmasını da kararlaştırdı. Buna göre kentin akil adamları, imam ve muhtarların yer alacağı komisyon, toplumsal olaylara anında müdahil olabilecek şekilde işlev görecek.
TAZİYEDE YEMEĞE KALMA
Taziye ziyaretlerinde ev sahibine ağır yükler getiren gelenekler de değerlendirilerek hafifletildi.
– Her mahallede bir taziye evi yaptırılması
– Taziyelere yemek saatinde gidilmemesi…
– Taziyeye giden kadınların ziyaretlerini kısa tutması.
– İlimizde huzursuzluğa neden olan (tefecilik, fuhuş gibi) kişilerin toplumca tecrit edilmesi, düğünlerine, taziyelerine gidilmemesi ve ilişki kurulmaması.
AŞİRETLER DE UYUYOR
Hakkari Belediye Başkanı BDP’li Fadıl Bedirhanoğlu yeni düzenlemeyi anlattı: "Düğünler yoksul yöre halkı için büyük sorun. Kentin bütün ileri gelenlerini topladık. Bu şekilde kararlar aldık. Halkın kendi kararı olduğu için de uyguluyorlar. Aşiretler de kararlara mümkün olduğunca uyuyor."
SAĞDIÇLAR YAŞADI
Hakkari Belediyesi’nin, halkın ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla hazırladığı 27 maddelik ‘Örf ve Adet’ taslağında yer alan düzenlemelerden bazıları şöyle:
– Düğün sahibinin mağduriyetini giderme için düğünlerin 3 gün yerine 1 güne indirilmesi.
– Sağdıcın verdiği kahvaltının kaldırılması.
– Geline alınan altın miktarının en fazla 7 cumhuriyet altını, 3 bilezik, 1 küpe ve 2 yüzük olması.
– Çeyiz görme geleneğinin kaldırılarak geline hediye verilecekse düğün günü takdim edilmesi.
– Gelinin kuaföre götürülmesinde gelin ailesinden en fazla 2 kadının götürülmesi.
– Çeyiz serme olayının kaldırılması.
PROTOKOL DAVET EDİLMESİN
– Düğünlere gövde gösterisi yapar gibi gidilmesi, aşiretsel duygu vurgusu yaptığı gibi bir kısım yoksul insanımızı da zor durumda bırakmaktadır.
– Düğüne davet edilen misafir sayısına sınırlama getirilmesi. Kurumlardan liste alınarak davetiye yazılmasından vazgeçilmesi ve düğünlere sadece yakın dost, akraba ve komşuların çağrılması.
– Düğünlerde yemek artıklarının ve çöplerin düğün sahibi tarafından en yakın çöp toplama merkezine götürülmesi.
– Kına gecesinin cumartesi akşamı yapılması ve damat tarafının gelin tarafına en fazla 3 araba ile kınaya gitmesi.
Akşam