Yaz Kur’an kurslarına yapılan baskıyla gündeme gelen Kuzey Kıbrıs‘ta gençlik uyuşturucu tehdidi altında. Kıbrıs Uyuşturucuyla Mücadele Derneği’nin raporu Ada’da uyuşturucu kullanım yaşının 11’e kadar düştüğünü ortaya çıkardı. Lefkoşa Barolar Birliği Başkanı Hasan Sözümer, mevcut yasalarla mücadelenin yeterli olmayacağını belirterek hükümeti uyarıyor.
KKTC‘de yetersiz din eğitimi ve Kur’an kurslarına yapılan baskılarla ilgili tartışmalara yeni bir boyut eklendi. Ülkede özellikle gençleri tehdit eden uyuşturucu kullanımı gün geçtikçe artıyor. Kıbrıs Uyuşturucuyla Mücadele Derneği‘nin anketi, bu çarpıcı gerçeği gözler önüne seriyor: Ada’da uyuşturucu kullanımı son on yılda yüzde 20 arttı. Kullanım yaşı ise 11’e kadar düştü. Ağır ceza mahkemelerinin son 3 yıldaki faaliyet raporlarına yansıyan uyuşturucu davaları da vahameti gösteriyor.
Rapora göre 2006’da 12 ayrı kalemde işlenen suçlar için açılan 274 davadan 177’si uyuşturucu ile ilgili. Uyuşturucu davası 2007’de 230’a çıkarken, 2008’de 183. 2009 raporu hazırlanma aşamasında. Ancak genel kanı ve gazetelere yansıyan haberlere göre bu yılki uyuşturucu vakaları, 2008’e göre daha da artacak. Uyuşturucu kullanımındaki artış, başta aileler olmak üzere toplumun hemen her kesiminde tedirginliğe sebep oluyor.
Sivil toplum örgütlerine göre, polis uyuşturucu ticaretini önlemede yetersiz kalıyor. Yürürlükteki yasaların yaptırım gücü de sınırlı. Gençleri tedavi edecek rehabilitasyon merkezlerinin bulunmaması da çok büyük bir eksiklik.
Ada’daki tek özel rehabilitasyon yeri olan Özel Pembe Köşk Madde Bağımlılığı Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi, yakın bir zaman önce maddi imkânsızlıklar nedeniyle kapatıldı. Bağımlılar için adres olarak gösterilen Lefkoşa’daki Barış Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi ise yeterli değil. KKTC Sağlık Bakanlığı Müdürü Ümit Özkıran, mevcut bir rehabilitasyon merkezi olmadığını ancak Barış Hastanesi’nde uyuşturucu bağımlılarının tedavilerinin yapıldığını söylüyor.
Ancak uyuşturucu tedavisi için bağımlıların önemli bir kısmı başta Türkiye olmak üzere yurtdışına gitmek zorunda kalıyor. Kapatılan rehabilitasyon merkezinin sahibi Doç. Dr. Mehmet Çakıcı, uyuşturucu tedavisinin daha çok yatılı yapılması gerektiğini anlatıyor. Bunun da masraflı olduğuna dikkat çeken Çakıcı, "Maddi imkânsızlıklarla mücadele eden rehabilitasyon merkezimizi, tedavi için gelenler az olunca kapatmak zorunda kaldık." diyor.
Polis mücadelede sınıfta kaldı
Uyuşturucuyla Mücadele Derneği Başkanı Talat Yöntem, son yaptıkları saha çalışmalarında ürpertici sonuçlar elde ettiklerini ifade ederken gençlerin uyuşturucuyu çok kolay temin ettiklerini belirtiyor. Ailelerin ise çocukları uyuşturucuyu bırakma konusunda ikna edemediklerini dile getirerek, "Yapılan bire bir görüşmelerde bağımlıların önemli bir kısmı uyuşturucu kullanımının önlenemeyeceği konusunda hemfikir." diye konuşuyor.
Bundan on yıl önce yapılan araştırmada Kıbrıs’ta uyuşturucu kullanımının yüzde 5’lerde olduğunu aktaran Yöntem, şunları kaydediyor: "2008’de bu oran yüzde 20’lere ulaştı. Gençleri tehdit eden bu sorunla ilgili Başbakan Ferit Soyer hükümetini uyardık. Ancak tüm uğraşlarımıza rağmen geleceğimiz, her şeyimiz olan çocuklarımız bu bataklıkta tükenmesinler diye zamanında yaptığımız uyarılar dikkate alınmadı. Bize kulak verilseydi bugün uyuşturucu kullanımı yüzde 25’lere dayanmazdı."
Yöntem, KKTC‘ye uyuşturucunun Rum kesimi başta olmak üzere Türkiye üzerinden Afganistan’dan geldiğini anlatıyor. Türkiye’den Kıbrıs’a üniversite öğrenimi için gelen öğrenciler arasında da uyuşturucu kullanımının yaygın olduğuna işaret ediyor. Kıbrıs polisinin uyuşturucuyla mücadelede sınıfta kaldığını savunan Yöntem, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Polis yerine çoğu zaman biz uyuşturucu tacirleriyle mücadele ediyoruz. Alınan başarılar ise polise mal ediliyor."
Yasalar yetersiz
Lefkoşa Barolar Birliği Başkanı Hasan Sözümer, yürürlükteki yasalarla uyuşturucuyla mücadelenin yeterli olmayacağını söylüyor. Mevcut uygulamaya göre uyuşturucu kullanan ile ticaretini yapan aynı suçtan yargılanıyor. Yasaların değişmesini daha önce gündeme getirdiklerini ifade eden Sözümer, ancak sonuç alamadıklarını bildiriyor.
Türkiye’deki gibi denetimli serbestlik uygulamasının getirilmesini isteyen Birlik Başkanı, böylece bağımlıların uyuşturucudan kurtulabileceğini vurguluyor. Sözümer’in önerdiği düzenlemeye göre uyuşturucuyla yakalanan madde bağımlısı, cezaevi yerine rehabilitasyon merkezine yönlendiriliyor. Sözümer, Kıbrıs’taki uygulamanın yanlış olduğunu şöyle anlatıyor: "Bağımlılar, içeride de uyuşturucu buluyor. 2-3 gr esrar ile yakalanıp cezaevine düşen genç, dışarıya suç makinesi olarak çıkıyor."