1961-1970 Dönemi

Türk Sineması
1961 Film sayısı giderek tırmanıyor. Bu yıl tam 113’e ulaştı. Türker İnanoğlu’nun Hancı’sı ile Ümit Utku’nun Yaban Gülü büyük gişe hasılatları elde ettiler. Nejat Saydam’...
EMOJİLE

1961
Film sayısı giderek tırmanıyor. Bu yıl tam 113’e ulaştı. Türker İnanoğlu’nun Hancı’sı ile Ümit Utku’nun Yaban Gülü büyük gişe hasılatları elde ettiler. Nejat Saydam’ın Küçük Hanımefendi adlı filmi oyuncu Belgin Doruk’a yeni bir ün sağlarken, bu arada "hanımefendi-beyefendi" türünde dizilerin modasına da yol açtı. Münir Hayri Egeli Kolsuz Bebek’le ilk kez sinemamızda birbirinden bağımsız, üç öykülü film denemesini gerçekleştirdi.

Oyunculardan Muzaffer Tema ile Kenan Pars yönetmenliğe başladılar. Ülkü Erakalın, Süreyya Duru, Natuk Baytan ve Halit Refiğ ilk filmlerini çektiler. Oyuncu Orhan Günşiray, polisiye filmlerin "yerli Mayk Hammer"i olarak tipine otururken, bu tür sinemaya da yeni bir aksiyon getirdi.

Senaryocu Vedat Türkali ile işbirliğine girişen Ertem Göreç olumlu bir başarı kazandı. Konut sahibi olmak için çırpınan bir avuç insanın öyküsünü dürüst bir çaba içinde görüntülediği Otobüs Yolcuları, yılın en iyi filmlerinden biri oldu. Sinema eleştirmeni Halit Refiğ, geçirdiği asistanlık döneminden sonra Yasak Aşk’la bir ilk film ortaya koydu.

İstanbul Belediyesi, Sanat Festivali’ne ek olarak, bir "Yerli Filmler Yarışması" düzenledi:

· En başarılı film: Kırık Çanaklar (Memduh Ün)
· En başarılı yönetmen: Memduh Ün
· En başarılı senaryo: Metin Erksan (Gecelerin Ötesi)
· En başarılı görüntü yönetmeni: Turgut Ören (Ölüm Peşimizde)
· En başarılı kadın oyuncu: Lale Oraloğlu (Kırık Çanaklar)
· En başarılı erkek oyuncu: Eşref Kolçak (Namus Uğruna)
· En başarılı yardımcı kadın oyuncu: Mualla Kaynak (Kırık Çanaklar)
· En başarılı yardımcı erkek oyuncu: Kadir Savun (Gecelerin Ötesi)
· Jüri özel armağanı: Atilla Tokatlı, Selçuk Bakkalbaşı (Denize İnen Sokak)
· İstanbul Belediyesi özel armağanı: Zeynep Değirmencioğlu (Ayşecik)

İzmir’de düzenlenen I. Sanat Festivali’ne bu yıl sinema dalı da eklendi. Ve Fuar Filmleri Yarışması adı verilen bu bölümde sonuçlar şöyle saptandı:

· En başarılı film: Denize İnen Sokak (Atilla Tokatlı)
· En başarılı senarist: Selçuk Bakkalbaşı (Denize İnen Sokak)
· En başarılı kameraman: Enver Burçkin.
· En başarılı kadın oyuncu: Nurhan Nur.
· En başarılı erkek oyuncu: Ulvi Uraz (Denize İnen Sokak )
– En başarılı rejisör ise seçilemedi.

1962
131 film çekildi. Bu yılın yeni yapımevleri: Artist Film (Recep Ekicigil), Kazankaya Film (Hasan Kazankaya), Sibel Film (Müfit İlkiz).

Filiz Akın ve Tanju Gürsu, bir dergi (artist) yarışması sonucu sinemaya girdiler. Akın, modern genç kız tipinin Türk sinemasındaki yeni simgesiydi. Ve sinema, ünlü kalemlerin ilgi duyduğu bir sanat dalı oldu. Yazar ve öykücü Tarık Dursun K. Yönetmenlik, romancı Kemal Tahir de senaryoculuk denemelerine başladılar. Bir yeni yönetmende Mehmet Dinler’di.

Sami Şekeroğlu’nun girişimleriyle ilk özel sinema kulübü kuruldu. Kulüp Sinema 7.

Metin Erksan; Fakir Baykurt’un aynı ismi taşıyan romanından uyarladığı Yılanların Öcü’yle edebiyat-sinema ilişkilerinin başarılı bir örneğini verdi. Gerçekçi bir köy romanından gerçekçi bir sinemaya dönüşen Erksan’ın bu olaylı filmi, yılın en başarılı yapıtıydı. İkinci kez sansürle karşı karşıya gelen Erksan’ın filmini Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Çankaya Köşkü’nde izledikten sonra tüm sanatçıları kutladı.

Nevzat Pesen de ilk kez şaşırtıcı bir aşama yaptı. John Steinbeck’in Fareler ve İnsanlar adlı romanından Orhan Elmas’ın başarıyla Türk toplumuna uyarladığı senaryo, Nevzat Pesen’in elinde değerini buldu. Ve Pesen’in yönetiminde İkimize Bir Dünya, sinema tarihimizin en sıcak ve duyarlı filmlerinden biri oldu. Ne var ki Pesen, bu ilginç başarısından sonra kendini yenileyemeyecek; İkimize Bir Dünya, bir yönetmenin ilk ve son aşaması olacaktı. Gerçekte bu, bir ekip çalışmasının ortak başarısıydı. Ve Kadir Savun’un incelikli oyunu uzun süre akıldan çıkmadı.

1963
Film sayısı 128. Yeni oyuncular Ajda Pekkan ve Tamer Yiğit. İki oyuncu da bir dergi (Ses) yarışması aracılığıyla sinemada işbaşı yaptılar.

Güldürü oyuncusu Öztürk Serengil Adanalı Tayfur’la (Zafer Davutoğlu) sıradan bir lahmacuncu tipi yaratarak en parlak dönemine girdi. Uzun süre usta yönetmenlerin yanında asistanlık yapan Zeki Ökten’le gazeteci İlhan Engin ilk kez yönetmenlik yaptılar. Engin’in sinemayla ilişkisi ise senaryo yazarlığıyla başlamıştı.

Yılın en başarılı filmleri gene Metin Erksan imzasını taşıyor; Acı Hayat ve Susuz Yaz. Aynı zamanda yılın iş yapan filmlerinden biri olup sinemaya sokaktaki adamın dışında aydın bir seyirci kesimini getirebilmeyi başaran Acı Hayat, ilginç bir kent filmiydi. Türkan Şoray ve Ekrem Bora bu filmdeki rolleriyle sınıf atladılar.

Köy gerçeklerinin yanı sıra cinsel bir tutkunun da altını çizen Erksan’ın Susuz Yazı’nda Hülya Koçyiğit ve Erol Taş başarılı bir oyun sergilediler. Böylece de Metin Erksan, bir biri ardına elde ettiği başarılarla giderek kendini yenileyen bir sinemacı olduğunu her fırsatta gösteriyordu. Genç sinemacılar kuşağından Atıf Yılmaz’ın ise kararsız ve tekrarlar içinde yoluna devam ettiği görülüyordu. Örneğin Yarın Bizimdir yılın düzeyli filmlerinden biri olmasına karşılık, bir Gelinin Muradı’nı aşmış sayılmazdı.

Bu yıl sinemayla ilgili iki kurum faaliyet gösterdi. Türk Film Prodüktörleri Cemiyeti ile Sine-İş (Sinema İşçileri Sendikası).

Oyuncu Nilüfer Aydan, Şehirdeki Yabancı ile (Halit Refiğ) Moskova Film Şenliği’nde şeref diploması aldı.