Sinemada hangi kamera hareketleri kullanılır? Pan, tilt, zoom nedir? Pan hareketi nasıl yapılır? Pan hareketi nedir? Tilt hareketi nedir? Tilt hareketi nasıl yapılır? Temel kamera hareketleri nelerdir? Zoom nasıl yapılır? Kamera zıplama hareketi nasıl yapılır? Film çekiminde kullanılan kamera hareketleri nelerdir?
PAN
“Panoramik” sözcüğünün kısaltması olan pan, kameranın yer değiştirmeden yatay alanda sağa/sola dönmesidir. Bir kamera sehpası üzerine bağlanarak sağ/sol, aşağı/yukarı ve bazen de yana yatma hareketleri yapabilen uygun bir başlıkla pan hareketi gerçekleştirilir. Eğer pan hareketini çok hızlı yapılırsa, görüntüde rahatsız edici bir strobo etkisi oluşur. Pratik bir kural olarak, 180 derece obtüratör açıklığı ile 24 ya da 25 kare/saniye çekim hızında pan yaparken bir cismin çerçevenin bir kenarından diğer kenarına geçmesi en az 5 saniye sürmelidir. Daha hızlı olursa, strobo tehlikesi vardır.
TILT
Tilt hareketi, kameranın yerini değiştirmeden aşağı ya da yukarı çevrilmesidir. “Yukarı pan yapmak” teknik olarak yanlış bir terimdir. Dikey bir hareket olan tilt, pandan çok daha az kullanılır. Öyle ya da böyle, ömrümüz genel olarak yatay bir alanda geçer ve kurmaca, belgesel ve eğitici filmlerde de olaylar çoğunlukla bu yönde gelişir. Vinç, stedikam ve havadan çekiim araçları, sınırlayıcı yatay düzlemi kırmak ve daha gerçekçi bir üç boyut duygusu yaratmak için kullanılır. Standart film çekimi büyük ölçüde kamerayı koyabileceğimiz yerlerle sınırlıdır.
TILT HAREKETİ
ÖNE ARKAYA KAYDIRMA
Araba, kamerayı çekilecek olaya doğru ya da olaydan geriye hareket ettirir. Genel terminoloji öne itmek / geriye çekmektir. Kamerayı öne arkaya kaydırmak sahneye ilerlemek ya da sahneden açılmak, bir sahnenin geniş çerçevesiyle belirgin bir kısmı gören daha dar çerçeveyi birleştirmenin yollarından biridir. Geniş plandan daha dar bir plana kesmeyle geçmekten daha dramatik bir etki yaratan bu hareket, seyircinin göreceklerini seçme aracı olarak çok etkilidir. Seyircinin dikkatini, geniş plandan yakın plana geçen kesmeden daha etkili şekilde konuya yoğunlaştırır. Sahneye doğru hareket eden kamera, “bu yolda gördüğünüz her şey, bakmanız gereken önemli şeylerdir” der.
Kamerayı öne arkaya kaydırmak için “şaryo” kullanılır
ZOOM
Kamerayı yerinden oynatmadan görüş noktasını ileri yada geri taşınmasına “zoom” denir. Zoom odak uzunluğunun optik yoldan değişmesidir. Zoom hareketi dikkati kendine çeker ve seyirciye bir film izlemekte olduğunu hatırlatır, bu yüzden zoom hareketinin gizlenmesi gerekir. Zoom hareketi; kaydırmayla, panla ya da oyuncuların hareketleriyle birleştirilip, fark edilmez hale getirilebilir. Zoom hareketi kullanılıyorsa mutlaka bir nedeni olmalıdır.
ZOOM
ZIPLAMAK
Kameranın öne kaydırılması gereken ilerlemeden farklı olarak kamera yerinde kalır; ama daha uzun odaklı bir objektife geçilir ya da zoom objektifle daha dolu bir çerçeve yapılır. Bunun en çok kullanıldığı yer, diyalog sahnelerinde omuz üstü plandan temiz tekli plana geçişlerdir. Bunu yapmak için kamera ileri alınırsa, kameranın görmediği oyuncuyu ya da başka şeyleri yeniden yerleştirmek gerekeceğinden, daha kolay olan objektif değiştirme yoluna gidilir. Perspektifte hafif bir değişiklik olur; ama başın büyüklüğü değişmedikçe bu, genellikle fark edilmez.