Hakkında çok az şey bilinen ve çok az görüntüsü bulunan Molla Ömer’in liderliğinin 19. yıldönümü dolayısıyla Taliban’a ait ana internet sitesinde yayımlanan 5 bin kelimelik biyografi, Ömer’in doğumu ve gençliğiyle ilgili tartışmalara açıklık getiriyor.
Biyografide, Molla Ömer’in en sevdiği silahın RPG 7 olduğu, sade bir hayat sürdüğü, cana yakın ve şakacı biri olduğu kaydediliyor.
Nerede olduğu yıllardır sır olan Molla Ömer, biyografisine göre, Afganistan ve dünyanın gündemini yakından izliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, 2001’de Afganistan’ın ABD öncülüğündeki yabancı kuvvetler tarafından işgalinden bu yana görülmeyen Molla Ömer’in yerini bildirene 10 milyon dolar tutarında ödül vaadi var.
Afganistan’ın işgali, Molla Ömer’in El Kaide lideri Osama Bin Ladin’i ABD’ye iade etmeye yanaşmaması üzerine başlamıştı.
Birliği sağlayan lider
Taliban’ın Molla Ömer’in biyografisini yayınlamak için neden liderliğinin 19. yıldönümü gibi alışılmamış bir vesile bulduğu bilinmiyor ama bazı yorumcular Taliban’ın kendisini İslam Devleti (İD) diye adlandıran IŞİD’in Afganistan’daki etkisinin büyümesi karşısında böyle bir hamle yapmış olabileceğini söylüyorlar.
Konunun uzmanları şimdiye kadar Molla Ömer’in yaşamının bazı ayrıntıları üzerinde görüş birliği sağlayamıyordu.
“Resmi” sayılabilecek bu biyografisine göre Molla Ömer 1960 yılında Afganistan’ın Kandahar eyaletinin Hakriz bölgesinde, Şah-ı Himmet adlı bir köyde doğmuş.
Liderlerinden Molla Muhammed Ömer “Mücahit” diye söz eden Taliban yazarları, kendisinin Hotak aşiretinin Tomzi kolundan olduğunu söylüyorlar.
Taliban biyografisine göre “saygıdeğer bir alim ve toplum lideri” olarak söz edilen babası Mulavi Gûlam Nebi, Molla Ömer beş yaşındayken öldü ve aile Uruzgan eyaletine göçtü.
Biyografide Molla Ömer’in Sovyet güçleri Afganistan’ı işgal edince medrese eğitimini bırakarak “dini vecibelerini yerine getirmek üzere” mücahit olduğu kaydediliyor.
Molla Ömer’in mücahit olarak 1983 ile 1991 yılları arasında Sovyet güçlerine karşı savaşta dört kez yaralandığı ve sağ gözünü kaybettiği belirtiliyor.
1994 yılında İslamcı mücahitlerin liderliğine gelen Molla Ömer’in, 1992’de Afganistan’daki Sovyet yanlısı komünist rejim yıkıldıktan sonra çok sayıda milis lideri arasında çıkan çatışmalara son vermek için çabaladığı ve 1996’da artık “amir ül mümin” (inananların başı) olarak anılmaya başladığı kaydediliyor.
Kâbil’in alınması ve Afganistan’da İslam Emirliği’nin kurulması ardından biyografiye göre, “dünyanın küstah kafir güçleri Şeriat düzenine tahammül edemeyerek” ortak bir askeri işgale giriştiler.
Birliği sağlayan lider
BBC’ye göre Biyografi, Molla Ömer’in ‘karizmatik’ kişiliğine dair ayrıntılar da içeriyor.
Molla Ömer’in kolay kolay öfkelenmeyen ve korkmayan, sessiz ve sakin bir kişiliği olduğu, kendine ait bir evi ya da yabancı ülkelerde hesapları olmadığı, dost canlısı, şakacı biri olduğu ve kendisini hiç bir zaman birlikte çalıştığı insanlardan üstün görmediği kaydediliyor.
“Gündelik hayatı ve şu andaki durumu” başlıklı bölümde, “Halen yaşadığı kritik koşullara ve düşmanın sürekli peşinde olmasına rağmen Molla Ömer’in gündelik yaşamı ve çalışmalarında önemli bir değişiklik ya da aksama yoktur” deniliyor.
Biyografiye göre “Molla Ömer, zalim yabancı işgalcilere karşı mücahitlerin faaliyetlerini titizlikle izliyor ve denetliyor. Gerek ülkesinin gerek dünyanın gündemini yakından izliyor.”
Bir kısım yorumcu Molla Ömer’in, Pakistan’ın Afganistan’la sınır bölgesinde yaşadığı ve faaliyetlerini buradan yürüttüğü görüşünde.