Uzmanlara göre, kandaki 10 yağ türünün ölçümü ile Alzheimer hastalığının, üç yıl içinde ortaya çıkıp çıkmayacağı yüzde 90 kesinlikte anlaşılabiliyor. BBC Türkçe’de yer alan haber…
Nature Medicine dergisinde yayımlanan bulguların şimdi daha geniş kapsamlı deneylerle doğrulanması gerekiyor, ama uzmanlar böyle bir tahlilin Alzheimer tedavisinde gerçek bir ilerleme sağlayacağını söylüyorlar.
Dünya çapında şu anda 44 milyon insanda bunama vakası olduğu ve bu sayının 2050 yılında üçe katlanacağı tahmin ediliyor.
Hastalık, belirtilerini göstermeden önce beyinde on yılı aşkın bir süre tahribat yapıyor. Doktorlar tedavide kullanılan ilaçların da, işte bu büyük gecikme yüzünden etkili olamadığını düşünüyorlar.
Hastalığın daha belirtilerini göstermeden belirlenmesinin önemi de burada yatıyor.
Washington DC’deki Georgetown Üniversitesi’nda yapılan 5 yıl süreli bir araştırmada 70 yaşın üzerindeki 525 kişiden alınan kan örnekleri tahlil edildi.
Kanları tahlil edilenlerden Alzheimer’a yakalanmış veya hafif bunama durumundaki 53 kişinin kan örnekleri ile, zihinsel yetilerini tam olarak koruyor görünen 53 kişinin sonuçları karşılaştırıldı.
İki grubun kan örnekleri arasında 10 çeşit lipid ya da yağ tipinin düzeyindeki farklılıklar dikkat çekti.
Bunama ve boyutları
Bunama beyin hücrelerinde büyük miktarda ölüme yol açan yaklaşık 100 farklı hastalık türünü birarada ifade eden bir şemsiye terim. Bunların tümü hafıza, dil, kıvraklık ve kavrama yetilerine zarar veriyor. Alzheimer ise yüzde 62 ile bunlar arasında en yaygın olan hastalık.
Dünyada 44 million insanda bunama görülüyor.
Bu sayının 2050 yılında 135 milyon olacağı tahmin ediliyor.
Bunların yüzde 71’i yoksul ve orta gelir gruplarından olacak
Dünyada bunama ve Alzheimer araştırmalarına 600 milyar dolar harcanıyor.
İngiltere’de kanser araştırmalarına bunama hastalığına ayrılanın 8 misli para harcanıyor.
Araştırmayı yürüten ekip, diğer kan örneklerini incelediğinde, kandaki bu 10 çeşit yağ düzeyindeki farkın, gelecek üç yıl içinde kimlerin zihinsel gerileme göstereceği konusunda ipucu verebileceğini gördüler.
Georgetown Üniversitesi nöroloji kürsüsünden Profesör Howard Federoff, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Deney yapılması gerekiyor. Bunu klinik denemelerde kullanmadan önce, daha çok sayıda insan üzerinde denememiz gerekiyor” dedi.
Testin daha kapsamlı deneylere uygulanmasıyla bulgular çok daha ayrıntılandırılabilir.
Şu ana kadar bilinen nokta, bunamanın üç yıl önceden anlaşılabileceği. Ancak uzmanlar hastalığın daha da erken teşhisinin mümkün olup olmadığı üzerinde çalışıyor.
Kanda bu yağ türlerinin düzeyindeki değişiklikler ile bunama ya da Alzheimer arasındaki sebep sonuç ilişkisi tam olarak anlaşılabilmiş değil.
Alzhemir konusundaki deneylerin başarılı olması, bu konudaki tıbbi araştırmaları tamamen yeni bir düzeye taşıyabilir ve önerilen ilaçların hastalığın çok daha erken aşamalarında denenmeye başlanmasıyla, alınan sonuçlar tamamen değişebilir.
Profesör Federoff, hastalığın hızının kesilmesinin çok önemli sonuçları olacağını söylüyor. “Hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasını çok küçük sürelerle bile geciktirsek, tedavi ve bakım masrafları açısından büyük ekonomik fayda sağlayacaktır” diyor.
Dünyadaki bunama vakalarının yüzde 62’sini oluşturan Alzheimer’ın şu anda tedavisi bulunmuyor. Giderek ilerleyen hastalık, sonunda hastayı tamamen bakıma muhtaç hale getiriyor.