İyot, tiroit hormonunun sentezi için çok gereklidir, en kolay yoldan da tuzla alınır. İyotlu tuz kullanımı tiroit kanserinden ve guatrdan korunmada önemlidir. Tuz kısıtlamasına yönelik kampanyalar ise doğru değildir!
WHO (World Health Organization/Dünya Sağlık Örgütü), nüfusunun yüzde 10’unundan fazlasında tiroit rahatsızlığı olan bölgeleri ‘endemik guatr bölgeleri’ olarak kabul ediyor. Türkiye de ‘endemik guatr bölgesi’ olarak görülüyor. Bu durumun ana nedenlerinden biri de; iyot yetersizliği…
SOFRADA İYOTLU TUZ
İyot,tiroit hormonunun sentezi için çok önemlidir. Yiyeceklerden ve içeceklerden yeterli olarak alınmazsa, iyot yetersizliği oluşur. Bu da tiroidin, hormon yapmak için çok çalışmasına ve büyümesine yol açar. İyot; en kolay yoldan tuzla alınmaktadır. Bu nedenle şu sıralar restoranlarda tuz kullanımını kaldırmaya yönelik gerçekleştirilen kampanyalar, Türkiye için çok önemli sorunlar yaratabilir. ‘Tiroid Kanserlerinin Şifreleri ve Guatr’ kitabının yazarı Prof. Dr. Serdar Tezelman; tuzun hayatımızdaki önemini ve guatrdan korunma yollarını anlattı.
İyotlu tuzu kimler kullanmalı, kimler kullanmamalı?
Hepimiz soframızda mutlaka iyotlu tuz kullanmalıyız. Ancak iyotlu tuz; hipertirodi olarak tanımladığımız zehirli guatrın varlığında kullanılmamalıdır. Çünkü fazla iyot alımı, aşırı hormon sentezini tetikler. Zehirli guatr hastalarının; aldıkları vitaminlerde iyodür maddesinin olmamasına dikkat etmesi gerekir. Ayrıca nodüler (yumru) yapıdaki guatr vakalarında ve tiroit hormonu kullananlar da iyotlu tuz yerine kaya tuzu tercih edilmelidir. Hashimato hastalarına da iyotlu tuz kullanmaları tavsiye edilmez. Batılı ülkelerde iyotlu tuz kullanımı ile endemik guatr kaybolmuş, agresif tiroit kanserleri azalmıştır. Buna karşılık Hashimato tiroidinde artış görülmüştür. Ancak her şeye rağmen; iyotlu tuz kullanımı koruyucu hekimlik açısından önemli ve gereklidir.
ENFEKSİYON VE GUATR
Kış aylarında neden ağrılı guatr vakalarına daha sık rastlanıyor?
Gribal enfeksiyonları veya üst solunum yolları enfeksiyonlarını takiben; tiroit bezinde iri, ağrılı yumrular görülebilir. Tiroid bezini ağrıdan dolayı dokunarak muayene etmek pek mümkün değildir. Viral enfeksiyon sonucu tiroit bezinde sentez bozukluğu gelişir. Kandaki tiroit hormonları yükselirken, TSH değeri sıfıra kadar iner. Bu hastalarda; çarpıntı, terleme, yutkunma güçlüğü de görülür. Nabız dakikada 120-130’lara kadar yükselir. Sedimantasyon da artar. Bu arada hastanın tiroit sintigrafisinde de; tiroit bezi görüntü vermez, iyot alımının son derece düşük olduğu gözlemlenir. Tedavisi ise medikaldir; cerrahi tedavi uygulanmaz.
TANSİYON VE BÖBREK HASTASI TUZU KESSİN!
Böbrek Vakfı’nın yürüttüğü ‘Tuzsuz Bir Hayat Kampanyası’ gibi tuzun kaldırılmasına yönelik kampanyalar, yalnızca böbrek ve tansiyon hastalarına yönelik olmalıdır. Bu hastalıkları olmayanların; tuzu hayatlarından tamamen çıkarması tiroit sorunlarına neden olabilir.