2010 yılında nüfusun yüzde 31,3’ü sigara kullanırken bu oran 2011 yılında yüzde 27,1’e geriledi. Yine sigara bırakma polikliniklerine başvuran kişi sayısı 128 bin iken, bu sayı 2011’de 600 bine ulaştı. Uzmanlar, sigaranın zararlarına dikkat çekerken, bırakmak isteyenlere de pratik önerilerde bulunuyor.
Sigara önceleri prestij sağlardı, karizmatik bir hava verirdi. Ama şimdi öyle değil. Sigara artık saygınlık, prestij sağlamıyor. Sigara içmek negatif bir imaj veriyor. Yaşanan bu durum son üç yılda sigara ile ilgili kampanyaların etkili olduğunu gösteriyor. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nden edinilen bilgilere göre, sigara kullanımında son yıllarda gözle görülür bir düşüş yaşandı. Öyle ki, son bir yılda sigara kullanan vatandaşların sayısı toplam nüfusun yüzde 31,3’ünü oluştururken, bu oran 2011 yılında yüzde 27,1’e geriledi.
Sigaraya karşı başlatılan kampanyalar kapsamında, basında yer alan haberlerdeki artışın ve ilgi çekici kamu spotlarının da sigara kullanan kişilerin sayısındaki düşüşte etkili olduğu söylenebilir. Bu kampanyalar kapsamında açılan sigara bırakma polikliniklerine olan rağbet de sigara kullanımı ile ilgili gelinen noktayı gözler önüne seriyor. 2010 yılında bu polikliniklere başvuran kişi sayısı 128 bin iken, bu sayının 2011 yılında yüzde 369 oranında artışla 600 bini bulması, dikkat çeken başka bir detay.
Medya Takip Merkezi (MTM), 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde, insanlar üzerinde yönlendirici bir etkisi olduğu bilinen medyanın sigara kullanımını azaltmada ne gibi rolü olduğunu araştırdı. MTM’nin 2009, 2010 ve 2011 yıllarını kapsayan medya araştırmasında, sigaranın medyada gitgide daha fazla haberle yer aldığı tespit edildi. Geçtiğimiz yıl, sigara ile ilgili toplam haberlerin yüzde 60’ını barındıran internet siteleri içinde haber portalları ve online gazetelerin, sigara konulu haberlere en fazla yer ayırdığı belirlendi.
Gazete ve dergiler, sigara ile ilgili toplam haber sayısının yüzde 38’ine sahip olurken, 2011 yılında, TV kanallarının çok düşük bir oranda sigaraya yer vermesi ise dikkat çeken unsurlardandı.
YENİ DAVRANIŞ BİÇİMLERİ GELİŞTİRİN
Acıbadem Maslak Hastanesi Başhekimi ve Sigara Bırakma Polikliniği Sorumlusu Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu, "sigaranın daha iyi odaklanmayı sağladığı" savının yanlış olduğunu hatırlatıyor ve yapılan bir araştırmayı örnek gösteriyor: "Sigara bağımlısı fare, sigaradan yoksun olunca problemi çözemiyor. Nikotin verildikten sonraki 3-5 dakika her şey yolunda gibi görünse de, aslında sigara içen bir farenin zihinsel düzeyi, içmeyen biriyle hiçbir zaman aynı düzeyde olmuyor. Bu süreç net olarak ortaya çıkıyor."
Sigarayı bırakmada en önemli kurallardan biri de yeni davranış biçimleri geliştirmek. Çuhadaroğlu, sigara içme ihtiyacı hissedildiğinde yapılacak birkaç hareketin bu zararlı alışkanlıktan kurtulmayı kolaylaştıracağını ifade ediyor. Bunun için; bol bol su için, bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırın, kül tablalarını ortadan kaldırın, sigarayı bırakmaya karar verdiğiniz an, içtiğiniz markayı değiştirin, kullandığınız parfümü değiştirin; çünkü sigara kokusu ile birleşen parfüm, kişisel bir özelliğiniz haline geliyor, arkadaşlarınızdan size destek olmalarını isteyin.
HER 10 HASTADAN 9’U SİGARA İÇİYOR
Kadıköy Şifa Ataşehir Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Cengiz Şen, Türkiye’de sigara içme oranlarının erkeklerde yüzde 60, kadınlarda yüzde 15 olduğunu söylüyor. Her yıl 100 bin kişi sigaraya bağlı hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor. Şen, akciğer kanserine yakalanan her 10 hastadan 9’unun sigaradan dolayı bu hastalığa yakalandığını belirtiyor. Günümüzde en ölümcül dördüncü hastalık olan kronik bronşit rahatsızlığının yüzde 90 tek sebebinin sigara olduğunu aktaran Şen, "Koroner kalp hastalığı ölümlerinin yüzde 10-30’undan sigara sorumludur." diyor.
PRATİK ÖNLEMLER ALABİLİRSİNİZ
Anadolu Sağlık Merkezi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Esra Sönmez Duman ise sigarayı bırakmak isteyenlere çeşitli öneriler sunuyor. Dr. Duman, sigarayı bırakmak için izlenecek adımlarda şunlara dikkat edilmesini öneriyor:
Sigarayı bırakmak için en önemli kişisel nedenlerinizi yazın.
Sigarayı bırakmak için takviminizden bir tarih işaretleyin ve bu günü değiştirmeyin.
sizi bırakma sürecinde nelerin beklediğini bilin. Nikotin yoksunluğuna karşı hissedilen fiziksel belirtiler (gerginlik, konsantrasyon bozukluğu, vb.) yaklaşık 2 hafta sürer. Şiddetli yoksunluk durumlarında şikâyetler 3 aya kadar devam edebilir.
Tetikleyicilerden uzak durun.
Planlı, programlı olun.
Sigara içenlerin üçte biri bıraktıklarında kilo alır. Bununla birlikte, bu kişilerin yüzde 90’ı bu kiloyu 1-2 yıl içinde verir.
Sigarayı bırakmaya yardımcı ilaçlar konusunda bilgi alın.
Zaman