Damarın duvarındaki zayıflamış bölgeye doğru olan akımın da etkisiyle atardamardaki balonlaşma (genişleme) “anevrizma” olarak adlandırılıyor. Hayatında en az 100 sigara içmiş, 65 yaşın üzerindeki herkesin abdominal aort anevrizması varlığı açısından araştırılması gerektiğini belirtiyor uzmanlar.
Her yıl 3 bin insan ölebiliyor
Doç. Dr. Arif Tarhan, “Atardamarlar oksijenden zengin kanı kalpten dokulara taşıyan kan damarlarıdır. Yeterince büyüyen, genişleyen bir anevrizma patlayarak çok tehlikeli ve sıklıkla ölüme yol açabilen vücut içi kanamaya neden olabilir” uyarısında bulundu. Ülkemizde her yıl 3 bin insanın patlayan aort anevrizma nedeniyle öldüğüne dikkat çeken Doç. Dr. Tarhan, “Patlamaya bağlı aort anevrizmaları, ülkemizde 50 yaşın üzerindeki erkeklerde 7. sıradaki ölüm nedenidir. Yırtılmaya bağlı birçok anevrizma vakası aslında erken tanı ve tedaviyle önlenebilmektedir. Birçok anevrizma henüz belirti ve bulgu vermeksizin gizlice gelişebilmektedir. Bu nedenle de risk altındaki hastaların taramalarla kalp damar cerrahları tarafından takip edilmeleri önemlidir” diye konuştu.
Check-up yapılmalı
En sık rastlanan anevrizma tipi olan AAA’nın (Abdominal Aort Anevrizması) erkeklerde kadınlara nazaran 5-10 kat daha fazla gözlendiğini de ifade eden Doç, Dr. Tarhan şunları söyledi: “AAA riski yaşla birlikte artmakta olup, 60-80 yaş grubunda en fazla görülür. Periferik anevrizmalar da yine bu yaş grubunda daha fazla gözlenmektedir, beyindeki anevrizmalara ise 35-60 yaşlarında daha genç bir popülasyonda sıklıkla rastlanır. Özellikle hayatında en az 100 sigara içmiş 65 yaşın üzerindeki herkesin abdominal aort anevrizması varlığının araştır0ılması açısından yıllık ‘abdominal ultrason check-up’ yaptırması gerekmektedir.
8 kat daha fazlalaştırıyor
Bazı durumlarda anevrizmaya daha sık rastlandığını, bunlar içinde de en önemlisinin sigara olduğunu belirten Tarhan, “Örneğin sigara içenlerde anevrizma riski gelişimi 8 kat daha fazladır” dedi.
Diğer risk faktörleri:
Damar sertliği atardamarların içyüzünde yağ birikimi oluşması
Aşırı kilo ve obezite
Aile fertlerinde aort anevrizması, kalp hastalığı veya diğer atardamar hastalıkları varlığı
Aort duvarını zayıflatan hastalıkların varlığı
Marfan sendromu (dokuların normal olarak gelişmediği genetik geçişli bir durum)
Tüberküloz (günümüzde çok nadir)
Göğüs bölgesine darbe veya yüksekten düşmen 35 ile 60 yaşları arasında ısrarcı yüksek tansiyon hastalığı (bu durum beyin anevrizmalarını da artırır).
Anevrizma tipine göre tedavi seçeneği
İlaçlar ve cerrahinin; anevrizmalarda 2 tedavi yöntemi olduğunu açıklayan Doç. Dr. Tarhan bu konuda şunları söyledi: “İlaçlar, cerrahi tedavi öncesi verilebildiği gibi cerrahiye gerek duyulmayan hastalarda da verilebilmektedir. Normal damar çapının 2 katının üzerinde genişlemiş ve patlama riski bulunan hastalarda cerrahi önerilen tedavi şeklidir. Tedavi önerileri aort anevrizmalarının çapıyla bağlantılıdır. Küçük anevrizmalar izlenerek beklenirken, büyük anevrizmalarda cerrahi önerilir.”
Bugün