Gizem Gül’ün haberi
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez’in geçen yıl yaptığı “İftar sofraları israf sofrasına dönüşmesin!” uyarısı hala akıllarda. İftar sofralarımız nasıl oluyor israf sofrasına dönüşüyor? Bu konuyu İlahiyatçı Yazar Prof. Dr. Bayraktar Bayraklı ile konuştuk.
Ramazan ayında iftar sofralarımız nasıl israf sofrasına dönüşüyor?
İftar sofraları israf sofrasına dönüşmemeli. Tabi her iftar sofrası israf sofrasına dönüşüyor anlamına gelmez bu. Ama bazı iftar sofralarında bunlar olabilir. Bir Müslüman sofrasında nimet israfına gitmemeli.
PEYGAMBERİMİZ DÖNEMİNDE İFTARIN NASIL OLDUĞUNUN BİR KAYDI YOK
Peygamber Efendimiz (sav)’in iftar ve sahur sofrası nasıl olurdu?
Peygamber Efendimiz (sav)’in nasıl bir iftar sofrası olduğunun kaydı yoktur. Bunlar kaydedilmemiştir, bunlara ilişkin kafadan sıkma fetvalar verilir. Peygamberimizin döneminde yemek diye bir hurma vardı. Yakın arkadaşları geldiği zaman onlarla bir hurmayı paylaşırdı. Peygamberimizin ne yediğini, ne içtiğini bilmek mümkün değil. Çünkü o zaman bunlar kaydedilmemiş şeyler. Bugünden 14 asır öncesine spekülasyon yapmanın bir anlamı yok. Ama tabi ki Peygamberimiz iftar sofrasını misafirleriyle paylaşırdı.
İSRAF, ALLAH’IN NİMETİNİ VE RAHMETİNİ BİZDEN UZAKLAŞTIRIYOR
Lokanta ve restoranlar Ramazan ayına özel fiks iftar menüleri hazırlıyorlar. Ancak bu fiks menüler pek çok yiyeceğin israf olduğu konusunda eleştiriliyor. Bu konuda neler söylersiniz?
Yemekte israf olmamalı, bu çok önemli bir nokta. Yemekte israf günahtır. Bu konu Kur’an-ı Kerim’de başka türlü de anlatılıyor. İster lokantada, ister bir otelde ister de evinde verdiği bir iftarda olsun israf yapılmamalı ama sadece Ramazan’da ve iftarda değil, diğer zamanlarda israf yapılmamalı. Şöyle bir Türkiye’yi düşünün. Otellerde 1 yıllık sürede israf edilen yemekler Rize, Iğdır gibi bir şehri bakar. İsraf, Allah’ın nimetini ve rahmetini bizden uzaklaştırıyor.
İFTAR SOFRALARIMIZDA FAKİRLERE YER VERMİYORUZ
Ramazan sofralarımızı israftan, gösterişten uzak bir şekilde nasıl hazırlamalıyız?
Biz iftar sofralarımızı fakirlere vermiyoruz. Herkes zengin arkadaşını çağırıyor, kendi arkadaşına yemek veriyor. Daha fazla yemek gösterişine giriliyor. “Benim sofram böyle oldu, onun sofrasın şöyle oldu” desinler diye yemekleri dolduruyorlar, kimse bu yemekleri de yiyemiyor. İftar sofraları hem sade olmalı, hem de fakirler çağırılmalı. İnsanların yiyebileceği miktarda yemek hazırlamak yeterlidir.
İSRAFLA CİMRİLİK ARASINDAKİ ERDEM CÖMERTLİKTİR
İsrafla cimrilik arasındaki dengeyi nasıl ayarlamalıyız?
İsrafla cimrilik arasındaki erdem cömertliktir. İsrafla cimriliği birbirine vurdurursanız, cömertlik doğar. Dolayısıyla ne israfa gidilmeli ne de cimri olunmalı. Bunu Allahü Teala Furkan Suresi’nde belirtiyor ve diyor ki; “Müslümanlar infak ettikleri zaman (infak burada harcama yaptıkları zaman manasına geliyor) israfa gitmezler, cimrilik de yapmazlar. Bunların ortasında bir kıvamdadırlar.” Yani ne cimrilik ne israf. Çünkü harcama bakımından israfı şeytanın kardeşi olarak görüyor. İsra Suresi’nde “Saçıp savuranlar şeytanın kardeşleridir.” deniyor.
ZAMAN İSRAFI YEMEK İSRAFINA BENZEMEZ
Ramazan ayı yalnızca yiyeceklerin israf edilmesi konusunda değil, Ramazan ayının iyi değerlendirilmesi noktasında da israf edilmemesi önem kazanıyor. Ramazan’ı israf etmemek için neler yapmalı?
Bütün bunlar yalnız Ramazan ayında kalmamalı, diğer aylara da taşmalıdır. Ramazan ayındaki oruçla eğitimin, diğer bütün ayları da içine alması gereklidir. Zaman israfı da çok önemlidir. İngilizce’de ‘killer time’, ‘zaman katili’ tabiri vardır. Zamanı değerlendirebilen milletler daha ileriye gidebilecektir. Bu anlamda zaman israfı affedilmeyecek bir israftır. Toplumları, milletleri geri bırakan; medeniyetten uzaklaştıran bir olgudur ve bu hiç affedilmez. Zaman israfı yemek israfına benzemez. Bu çok daha büyük ve tehlikeli bir günah. Bir milletin hayatına mal olabiliyor, bu bakımdan Kadir Gecesi’nin Ramazan ayının içerisinde bulunmasının da hikmeti budur. Çünkü Allah’ü Teala Kadir Gecesi’nde Peygamberimize eğitim yapıyordu. Bir Müslüman gece vakti, okur, eğitim yapar, kendini bilgilendirir. Kur’an-ı Kerim Kadir Gecesi gelmeye başladı. Allah Peygamberimizin eğitimini gece yapmıştır. Bu da bize neyi gece vaktini değerlendirmemiz gerektiğini ifade ediyor. Gündüz herkes çalışıyor ama geceyi değerlendirenler öne geçiyor.
On5yirmi5