Kur’an’ı Kerim’de on iki ayette ismi zikredilen Hz. İsmail’in kişiliği hakkında Kur’an ayetlerinde şu ifadeleri bulmaktayız.
“İşte o zaman biz onu (Halim) uslu bir oğul ile müjdeledik.”[1]
“İsmail’i, Elyesa’yı, Zülkifl’i de an. Hepsi de (El ahyar) iyilerdendir.”
“İsmail’i, İdris’i ve Zülkifi de (yâdet). Hepsi de (Es sabirin) sabreden kimselerdendi.”
“O : "Rabbim! Bana Salihlerden olacak bir evlat ver", dedi.”
“Onları rahmetimize kabul ettik. Onlar hakikaten (Salih) iyi kimselerdendi.”
“(Resulüm!) Kitap’ta İsmail’i de an. Gerçekten o, sözüne sadıktı, resul ve nebi idi.”“Halkına namazı ve zekâtı emrederdi; Rabbi nezdinde de hoşnutluk kazanmış bir kimse idi.”
Kur’an’a göre Hz. İsmail;
“Halim oğul”dur.
“iyilerdendir.”
“sabreden kimselerdendi.”
“iyi kimselerdendi.”
“sözüne sadıktı.”
“Rabbi nezdinde de hoşnutluk kazanmış bir kimse idi.”
Kur’an, İsmail’in kişiliğine dair verdiği bu bilgilerde, Tevrat’taki İsmail kişiliğinin tahrife uğramasından dolayı, sanki onun, Tevrat’ta tahrif edilen kişilik bilgilerini düzeltmektedir. Çünkü Tevrat’ın, İsmail portresi Kur’an’ın çizdiği portrenin tamamen zıddı ve İshak peygamberle İsmail’in kişiliklerini yarıştıran ve İshak’@ı öne geçiren bir tutumu vardır. Oysa Kur’an İshak@ ile İsmail@ arasında ayrım yapmaz eşit davranır.
Tevrat metinlerindeki İsmail tiplemesi, itici tanımlamalar içermektedir. Buna göre İsmail@ kavgacı, geçimsiz, insanlarla sosyal münasebet kuramayacak bir kişiliktir. Yani, tam bir bedevi tarifi…!
“Oğlun (İsmail) yaban eşeğine benzer bir adam olacak,”
”O herkese, herkes de ona karşı çıkacak”
“Kardeşlerinin hepsiyle çekişme içinde yaşayacak."