Erdoğan, 16 Nisan referandumu ile kabul edilen yeni anayasanın 101. Maddesi nedeniyle 2023 Haziran ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olamayacak.
Neden mi?
Kendi hazırlattığı 16 Nisan Anayasası gereği 3. Kez aday olamayacağının hukuki boyutunu anlatayım.
Erdoğan, 10 Ağustos 2014’te halk tarafından ilk kez,
24 Haziran 2018’de ise ikinci kez cumhurbaşkanı seçildi.
Önce 16 Nisan ile yürürlüğe giren yeni Anayasa’nın ilgili 101. Maddesini aynen hatırlatayım:
ANAYASA MADDE 7- 2709 sayılı Kanunun 101’inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“A. Adaylık ve seçimi
MADDE 101- Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir.
Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.”
Şimdi bu maddeyi dikkatle okuyun ki siz de mevcut Cumhurbaşkanı yani Erdoğan’ın durumu hakkında bir hüküm olmadığını göreceksiniz.
Kaldı ki geçici maddelerde de Erdoğan’ın lehine olacak hiç bir hüküm bulunmamaktadır.
Evet, püf noktası budur, 10 Ağustos 2014’te halk tarafından seçilen Erdoğan birinci dönemini 24 Haziran 2018’de tamamladı.
24 Haziran 2018 tarihinde yapılan seçim sonucunda 2’nci kez seçildi.
Anayasa hükmü gereği 2 kez seçilme hakkını doldurdu.
Bu durumda 2023 Haziran ayında yapılması gereken cumhurbaşkanlığı seçiminde veya daha erken yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçiminde yeniden aday olamayacaktır.
Yargıtay Cumhuriyet E. Savcısı Avukat Ömer Faruk Eminağaoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni Anayasa ile 2. kez seçilemeyeceğinin gerekçesini verdiği iki önemli hukuki karar ile şöyle anlattı:
“Anayasa’nın 101. Maddesine ya da geçici bir madde olarak şu hükmün konması gerekirdi ki Erdoğan 24 Haziran’da 2. kez seçildikten sonra 3. Kez yeniden aday olabilsin:
Mevcut cumhurbaşkanı için 2 dönem hükmü bu Anayasa değişikliği sonrası başlar.
İşte olması gereken bu hüküm 16 Nisan’da halk oylamasına sunulan Anayasa metnine konmamıştır.
2010 Anayasa değişikliğinden sonra yaşanan 2 örnek ile bu hukuki durumu daha net anlaşacak şekilde açıklayayım:
1 -TBMM’nin 5 yıl olan görev süresi 4 yıla indirilince, 5 yıl için seçilen milletvekilleri, anayasaya aksi yolda bir geçici madde konulmayınca, 4 yıllık süreye tabi oldular.
2 – Anayasa Mahkemesi üyelerinin, 65 yaşlarını bitirinceye kadar görev yapacakları yolundaki hüküm, 65 yaş bitince emekliye ayrılmak koşulu ile 12 yıl görev yaparlar şeklinde değiştirildi.
Bu değişikliğin o anda görevde olanlara uygulanmaması için, anayasaya geçici madde konmuştur.”
16 Nisan Anayasa değişikliği ile Erdoğan 3. kez seçilme hakkını kaybetmiştir.”
İşte görüyorsunuz ki bu hukuki durum karşısında Erdoğan, Cumhurbaşkanlığında son döneminde bulunuyor.
Çünkü görevde olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a 2 dönem şartı uygulanmaması için bir hüküm anayasaya konulmadı.
Erdoğan son cumhurbaşkanlığı dönemi ki anayasa hükmü gereği 3. Kez cumhurbaşkanı adayı olamayacak.
Bu gerçeği Abdullah Gül de, Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu da, Ali Babacan da elbette biliyor.
Değerli okurlarım,
13 Şubat 2019 tarihinde yayınlanan yazıma şöyle başlamıştım:
“Yeni parti çalışmalarını sürdüren eski Başbakan Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun Ankara’da verdiği konferanstaki konuşmalarının birinci bölümü müthiş ilgi gördü.
Yeni parti gerekli mi? AKP’de lider değişimi mi olur?”
Evet, işte AKP’de yaşanacak “değişimin püf noktası“ burasıdır.
Erdoğan’ın yeniden aday olamayacağını bilen Gül, Davutoğlu, Babacan ve yakın çalışma arkadaşları, Erdoğan sonrası AKP yönetimi için hazırlanıyorlar.
TV 5 Canlı yayınında gazeteci dostum Mustafa Yılmaz, “Davutoğlu parti kuracak mı?” diye sorunca şu yanıtı vermiştim.
Ya parti kuracak ya da bir partinin başına geçecek.
Erdoğan Cumhurbaşkanı seçilemeyecek ama AKP Genel Başkanlığını sürdürmesi için hiçbir engel yok.
Tabii kurultayda karşısına başka aday çıkmaz ise.
Çıkar ise genel başkanlık yarışını Erdoğan kazanabilir mi, kazanamaz mı bugünden bilemem.
İşte o gün eğer AKP genel başkanı olarak kalırsa (!) Erdoğan cumhurbaşkanlığına kimi önerecek?
Akla gelen ilk isim kim?
Şu anda sizin de aklınıza gelen isim, benim de aklımda.
Damat Berat Albayrak…