Paşa, İngilizler’in desteğindeki Şerif Hüseyin’e bağlı çetelerin kuşattıkları Medine’yi iki buçuk sene boyunca açlıktan çekirge yiyecek derecede bin türlü yokluk içerisinde muhafazaya çalışmış, meş’um Mondros Mütarekesi’ne rağmen teslim olmayı reddetmiş ama tâkatinin tükenmesi üzerine eski asırlarda İstanbul’dan Hazeti Muhammed’in kabrine gönderilmiş olan hediyelerle kutsal emanetleri Vehhabi talanından ve İngiliz tehlikesinden korumak için İstanbul’a göndermişti.
Bugün Topkapı Sarayı’nın Hazine ve Kutsal Emanetler Dairesi’nde sergilenen emanetlerin bir kısmı, Fahreddin Paşa’nın Medine’den getirdiği bu eşyadır…
Herhalde hatırlarsınız: Ortadoğu’da son senelerde yaşanan bütün tatsızlıkların ardındaki isim olan Abu Dabi Veliahdı Muhammed bin Zayed’in kardeşi ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dışişleri Bakanı olan Abdullah bin Zayed, bundan bir buçuk sene kadar önce edepsizlik edip garip bir Iraklı’nın attığı tweeti paylaşmış ve Medine’deki kutsal emanetleri kurtarıp İstanbul’a getiren Fahreddin Paşa’yı “hırsızlıkla” suçlamıştı! Derken, Zayed’e özenen tarih profesörü bir Türk ortaya çıkmış, Fahreddin Paşa’nın aleyhinde hiç utanmadan bazı sözler sarfetmiş, kutsal emanetleri Medine’de bırakmayıp İstanbul’a yollamakla kabahat işlediğini söyleme cür’etinde bulumuş ve dört bir yandan gelen tepkiler üzerine tükürdüklerini hemen şapır şupur yalamıştı!
Londra’da önümüzdeki 1 Mayıs’ta mezata çıkacak olan obje, işte Fahreddin Paşa’nın hac sırasında kullanması için ağaç üzerine fildişi, bağa ve mercan işlenerek imal edilmiş 30,5 santimetre yüksekliğinde bir su matarası! Bir yüzüne “Fahreddin Paşa” diğer yüzüne de “Medine-i Münevvere” yazılmış ve her iki tarafına Kâbe ile Hazreti Muhammed’in Medine’deki kabrinin çizimleri yapılmış.
Sothebys mataraya en az 10 ile 15 bin sterlin yani 75 bin ile 112 bin 500 lira arasında değer biçmiş ve arttırmanın Türk parası karşılığı 60 bin lira olan 8 bin sterlinden başlamasına karar vermiş.
DAHA ÇOK ŞEY SATILIYOR AMA…
1 Mayıs’ta yapılacak olan müzayedede Venedik’te 1520’lerde yapılan ve arttırmaya 2 milyon 625 bin lira başlangıç fiyatı ile çıkacak olan Kanunî Sultan Süleyman’ın portresi, 1530’larda imal edilen ve başlangıç fiyatı 3 milyon 750 bin lira olarak belirlenen bir İznik tabak, yine yüzbinlerce liradan başlanarak yükseltilecek elyazması nefis Kur’anlar, minyatürler ve tılsımlı gömlekler gibi bizi yakından alâkadar eden hayli obje yeralıyor.
Ama, bütün bunların arasında Fahreddin Paşa’ya ait olan bu su matarasının apayrı bir yeri var!
Benzer bir müzayedeyi hatırlatayım: Sotheby’de yakın geçmişte yapılan böyle bir mezattan bizim için çok önemli olan bir objeyi alıp Topkapı Sarayı’na koymuştuk. Sotheby, 20 Nisan 2016’da tarihlerimize “Genç Osman” diye geçen İkinci Osman’ın 26 Şubat 1618’de tahta çıkışını gösteren ve bugüne kadar bilinmeyen yağlıboya bir tabloyu arttırmaya koymuş, müzayedede en yüksek fiyatı veren Kültür Bakanlığı vergi dahil 540 bin sterlin, yani 4 milyon 50 bin lira ödeyerek tabloyu satın almış, Türkiye’ye getirilen eser Topkapı Sarayı’nın “Padişah Portreleri Seksiyonu”na asılmış ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katıldığı bir törenle ziyarete açılmıştı.
Bu mataranın yeri de, Fahreddin Paşa’nın dünya harbinin bin türlü zorluğu içerisinde Türkiye’ye getirmeye muvaffak olduğu kutsal emanetlerin muhafaza edildiği Topkapı Sarayı’dır. Türkiye, arttırmada 60 bin lira başlangıç fiyatı konan matarayı sahibi olan Fahreddin Paşa hakkında demediğini bırakmayan bazı Körfez Ülkeleri’nin satın alıp bize karşı havalara girmelerinin önüne geçebilmek maksadıyla fiyatı ne kadar yükselirse yükselsin almak zorundadır, zira ödenecek olan meblâğ, Türkiye’nin prestijinin yanında hiçbir şey değildir!
Medine Müdafîi Fahreddin Paşa’ya ait matara ve matarayı mezata çıkartan Sotheby’nin satış kataloğundaki izahat.
Medine Müdafîi Fahreddin Paşa.