Burcu Çalıkbarış, Sözalolkan Özyurt’un haberi
Devlet Tiyatroları için Ankara’da, devlet desteğinin verildiği, işletmenin profesyonelce yapıldığı ve sanatçıların oluşturduğu bir üst kurulun karar mercisi olarak oyun seçimini yaptığı Avrupa modeli inceleniyor.
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Şehir Tiyatroları’nın yapısından hareketle "özelleştireceğiz" diyerek son noktayı koyduğu tiyatro polemiğinde, İngiltere ve Fransa gibi ülkelerde uygulanan sistemde oyunculuk bir meslek olarak kabul ediliyor. Tiyatrolara devlet desteği veriliyor. İşletme profesyonelce yapılıyor, ayrıca sanatçıların oluşturduğu bir üst kurul karar mercisi olarak oyun seçimini gerçekleştiriyor.
BAKANLAR KURULU SONRASI…
Başbakan Erdoğan önceki gün yaptığı konuşmada, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda yönetmelik değişikliği ile başlayan tartışmaların farklı bir düzleme çekiliyor olmasından dolayı tepkisini dile getirerek, "Gelişmiş ülkelerin hemen hemen tamamında devlet eliyle tiyatroculuk olmaz" demişti. Erdoğan’ın tiyatroların özelleştirilmesine yönelik düşüncesini Bakanlar Kurulu’na getirmesi ve fikir birliğinin sağlanmasının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bu konuda çalışmalara başlayacağı bilgisi edinildi.
2012 BÜTÇESİ ARTIRILMIŞ
Türkiye genelinde 58 tiyatro sahnesi olan ve bu yıl sahne sayısı 60’a çıkacak olan DT’nin "sanatçı" kadrosunda 720 kişi bulunuyor. Kültür Bakanlığı’nın DT için 2011’de bütçeden ayırdığı pay 131 milyon 561 bin lira iken bu rakam 2012’de yaklaşık 8 milyon lira artarak, 139 milyon 964 bin liraya çıktı. Özel tiyatrolara ayrılan destek ise 2011’de 3 buçuk milyondu. 20 bin 808 koltuk sayısına sahip DT’de 2001-2002 sezonunda 4 bin 63 olan temsil sayısı, 2010-2011 arasında 5 bin 785’e ulaştı. 1 milyon 722 bin 294 kişi bu temsilleri izledi.
‘MEMUR TİYATROCU’ YOK
Uzun süredir sık sık gündeme gelen "memur tiyatrocu" tartışmaları gelişmeler üzerine tekrar alevlenirken, Türkiye Opera ve Balesi Çalışanları Vakfı (TOBAV) Avrupa’daki sistemin benimsendiği ve daha önce Erkan Mumcu ve Atilla Koç’un Kültür Bakanlığı yaptığı dönemde sundukları yasa tasarısını revize ederek tekrar gündeme getirmeye hazırlanıyor. Özellikle İngiltere ve Fransa’daki yapının temel alındığı öneride, "oyunculuk" bir meslek olarak kabul ediliyor ve tamamı sanatçılardan oluşan özerk bir Konsey, karar mercisi olarak görev yapıyor. "Memur sanatçı" yerine "sözleşmeli" çalışma ve performans sistemi uygulanıyor.
LEVENT: 40 YILDIR AYNI YASA
Uzun yıllar DT Genel Müdürlüğü yapan ve DT’nin yeniden yapılanmasına ilişkin yasa çalışmalarıyla tanınan Türkiye Opera ve Balesi Çalışanları Vakfı (TOBAV) ve Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği Başkanı Tamer Levent, "tiyatro ve özelleştirme" tartışmaları hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. TOBAV olarak yasa önerilerini tekrar tartışmaya açacaklarını belirten Levent, "DT, bir memur kuruluşu değildir. Orada çalışanlar 1970’ten önce sözleşmeli idi. Fakat 1970’ten sonra yasal konumları olmadığı için 657’ye eklendiler. DT, 40 küsur yıldır 657 Sayılı Yasa’da misafir. Sanatta memurluk olmaz" dedi. Levent, "memurlara zam yapıldığında DT oyuncuları bundan faydalanamıyor. Sözleşmelilere yapıldığında ise bu sefer ‘siz memursunuz’ deniyor" sözleriyle var olan durumdan DT çalışanlarının da mağdur olduğuna dikkat çekti.
TİYATROCULARIN GECE NÖBETİ
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclis Komisyonu’nda İstanbul Şehir Tiyatroları yönetiminin sanatçılardan alınarak belediye bürokratlarına devredilmesi kararı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın tiyatrocularla ilgili sözleri üzerine dün Muhsin Ertuğrul Sahnesi önünde bir araya gelen tiyatro sanatçıları protesto eylemi düzenledi. Önceki gün 18.30’da başlayan eylem, dün sabaha kadar sürdü. Protestoya Çolpan İlhan, Mehmet Ali Alabora, Çağan Irmak, Levent Kazak, Levent Üzümcü, Rıza Kocaoğlu, Orhan Alkaya gibi oyuncular, sanat yönetmeni Ayşenur Şanlıoğlu ile CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, CHP eski milletvekili Çetin Soysal ve BDP milletvekili Sırrı Sakık destek verdi. Gece boyunca şarkılar eşliğinde halay çeken tiyatrocular, ilginç görüntüler oluşturdu. Yanan mumların etrafında toplanan tiyatrocuların bir kısmı yatmayı tercih ederken, bir kısmı da tavla oynayarak vakit geçirdi.
AFİFE ÖDÜLLERİ BAĞIMSIZ TİYATRONUN
Afife Tiyatro Ödülleri’nde bu yılın kazananı alternatif ve bağımsız tiyatrolar oldu. Yılın "En Başarılı Prodüksiyonu Ödülü" alternatif ve bağımsız tiyatronun öncüsü Dot’un "Süpernova" oyununa gitti. Böylece son yıllarda tartışma konusu olan Afife ödülleri, üzerinden büyük bir yükü atmış oldu. Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen Afife Tiyatro Ödülleri gecesinde, "Yılın En Başarılı Yönetmeni" İstanbul Devlet Tiyatrosu’ndan "Yanık" oyunuyla Cem Emüler seçildi. "Yılın En Başarılı Erkek Oyuncusu" Ödülü’nü Şehir Tiyatroları’nın "Ateşli Sabır" oyunuyla Mert Turak kazandı. Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu Ödülü’nü ise "Önce Bir Boşluk Oldu Kalp Gidince Ama Şimdi İyi" oyunuyla Esra Tezen Bilgin aldı. Yaklaşık 2.5 saat süren törene, Şehir Tiyatroları’nda son dönemde yaşanan tartışmalar ve Başbakan Tayyip Erdoğan’ın açıklamaları damgasını vurdu. Ödül vermek için sahneye çıkan Müjdat Gezen’in "Muhafazakar Sanatçı" tiplemesi salondan bol bol alkış aldı. Yine ödül vermek için sahneye çıkan Ayşen Gruda da Afife Jale’ye "Senden sonra tiyatro çok gelişti ama siyasetçiler pek gelişmedi" diye selam gönderdi.
Sabah