Bugün 27 Mart Dünya Tiyatro Günü. Devlet tiyatroları bugüne özel ücretsiz oyunlar sahnelerken, özel tiyatrolar da avantajlı biletler ve özel gösterimlerle katkıda bulunuyor. Peki Dünya Tiyatrolar Günü ne zaman ortaya çıktı ve neden kutlanmaya başladı? Gelin birlikte göz atalım…
Dünya Tiyatro Günü 1961’de Uluslararası Tiyatrolar Birliği (International Theatre Institute) tarafından yaratıldı.
Dönemin ITI başkanı olan Arvi Kivimaa tarafından önce Helsinki, sonra da Viyana’da yapılan 9. ITI Konferansında ortaya atılan ‘tiyatrolar günü’ fikri, İskandinav ülkelerinden gelen desteğin de etkisiyle hayata geçirildi. Kabul edilişinden sonra her yıl, Paris’te 1962 tarihli Uluslar Tiyatrosu’nun (Theatre of Nations) da açılış günü olan 27 Mart günü, ITI’nin şu an sayısı 100’ü bulan dünya çapındaki merkezlerinde çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlandı.
En önemli etkinliklerden biri, dünya çapında başarı kazanmış bir tiyatro oyuncusu, yönetmen veya yazarın yazdığı evrensel bildirgedir. İlk bildirge 1962’de Jean Cocteau (Fransa) tarafından yazılmıştır.
UNESCO tarafından kurulan Dünya Tiyatro Günü’nün “sahne sanatları bağlamında, dünya çapında bilgi ve uygulama alışverişini arttırmak, gelişim sürecinde sanatsal yaratıcılığın ve üretimin gerekliliği konusunda toplumsal bilinci uyandırmak, insanlar arasındaki barış ve dostluğun sağlanması ve artmasını gerçekleştirmek adına karşılıklı anlayışı geliştirmek, UNESCO’nun hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunmak” gibi hedefleri, her yıl bir kez daha hatırlatılır.
Her yıl tiyatro ve tiyatroyla ortak çalışan diğer sanat disiplinlerinden gelen üstün başarılı bir sanatçı bu gün için bir konuşma yapmaya davet edilir ve Uluslararası Bildirge olarak görülen bu konuşma metni 20’den fazla dile çevrilerek medyada yayınlanır ve dünya üzerindeki pek çok tiyatro grubunun oyunundan önce okunur.
Dünya Tiyatro Günü tiyatro dünyasındaki insanlar için sahne sanatlarının insanları bir araya getirici gücünü kutlamak, seyirciyle daha iyi bir iletişim kurmak ve insanlar arasındaki anlayış ve barışı arttırmak için bir fırsat olarak görülmektedir. Dünya Tiyatro Günü’nde yapılan etkinlikler, uluslararası işlevlerinin yanı sıra ulusal ve bölgesel tiyatro gruplarının bir araya gelmesinde de rol oynar.
Bu anlamlı gün için birçok tiyatro grubu aylar öncesinden hazırlıklara başladı. En özel oyunlarını yıllar sonra yeniden sahnelemek için bu güne saklayanlar olduğu gibi en çok beğenilen oyunlarını da bu gün için ücretsiz oynayanlar da var.
27 Mart’ı kutlamak için tiyatroların programları oldukça zengin. İBB Şehir ve Devlet Tiyatroları 27 Mart’ta oyunlarını ücretsiz olarak sergiliyor. Birçok alternatif tiyatro grubu da indirimli tek fiyat uyguluyor.
İşte, 27 Mart’ı tiyatro izleyerek kutlamanız için oyun önerileri :
Ücretsiz izlenebilecek oyunlar ve sahneleri:
Ankara Devlet Tiyatrosu “Hedda Gabler”i Büyük Tiyatro Sahnesi’nde; “Sarı Naciye”yi Cüneyt Gökçer Sahnesi’nde; “Neşe, Dert, Aşk”ı Küçük Tiyatro’da; “Ramiz İle Jülide”yi Şinasi Sahnesi’nde; “Aklımdaki Kadınlar”ı Altındağ Tiyatro Sahnesi’nde; “Meraklısı İçin Öyle Bir Hikaye”yi Stüdyo Sahne’de; “Nehir”i de Oda Tiyatrosu’nda tiyatroseverlerle buluşturacak.
İstanbul Devlet Tiyatrosu “Çöl Fırtınaları”nı Cevahir Salon 1’de; “Profesyonel”i Cevahir Salon 2’de; Adana Devlet Tiyatrosu yapımı “Bir İnsan, Bir Ağaç, Bir Köpek”i Üsküdar Stüdyo Sahne’de; “Kontrabas”ı Küçük Sahne’de; “Ellerimin Arasındaki Hayat”ı Küçükçekmece Devlet Tiyatrosu Sahnesi’nde; “Cimri”yi Ahmet Mithat Efendi Kültür Merkezi’nde; “Sevgili Hayat”ı Bahçelievler Belediyesi Nurettin Topçu Sahnesi’nde ve “Nice Yıllara”yı Çorum’da sahneleyecek.
İzmir Devlet Tiyatrosu “Kadın Sığınağı”nı Konak Sahnesi’nde; “Akıl Defteri”ni de Zonguldak’ta tiyatroseverlerle buluşturacak.
Bursa Devlet Tiyatrosu Makedonya-Üsküp Türk Tiyatrosu yapımı “Bir Yaz Gecesi Rüyası” adlı oyunu Ahmet Vefik Paşa Sahnesi’nde seyirciyle buluşturacak.
Adana Devlet Tiyatrosu, İstanbul Devlet Tiyatrosu yapımı “Yaşamak Denen Bu Zahmetli İş”i Hacı Ömer Sabancı Kültür Merkezi Sahnesi’nde sunacak.
Trabzon Devlet Tiyatrosu “Salaklar Sofrası”yla Atapark Haluk Ongan Sahnesi’nde temsil verecek.
Diyarbakır Devlet Tiyatrosu “Murtaza” adlı oyunla Cahit Sıtkı Tarancı Kültür Merkezi Orhan Asena Sahnesi’nde seyirciyi selamlayacak.
Antalya Devlet Tiyatrosu “Vahşi Batı”yı Haşim İşcan Kültür Merkezi Küçük Sahne’de; “Fare”yi de Ordu da görücüye çıkaracak.
Erzurum Devlet Tiyatrosu “Çıkmaz Sokak Çocukları”nı Erzurum Devlet Tiyatrosu Sahnesi’nde; “Anlatılan Senin Hikayendir”i de Denizli’de sahneleyecek.
Konya Devlet Tiyatrosu “Tarla Kuşuydu Jüliet”i Konya Devlet Tiyatrosu Sahnesi’nde; “Misafir”i de Malatya’da seyirciyle buluşturacak.
Sivas Devlet Tiyatrosu “Gülünç Kibarlar”ı Gaziantep’te tiyatroseverlerin karşısına çıkaracak.
Van Devlet Tiyatrosu “İki Kalas Bir Heves”i Van Devlet Tiyatrosu Sahnesi’nde sanatseverlerle buluşturacak.
Özel tiyatrolar:
Kumbaracı 50: O.B.E.B.
dot Tiyatro: İki Kişilik Yaz
İkinci Kat Tiyatro: Fü
Tiyatro Kara Kutu: Yaka-Paça
Tiyatro Hal: Sabır Taşı
Küçük Salon: Romeo ve Juliet
Tiyatro Kedi: Kibarlık Budalası
Tiyatro Pera: İki Oyun Bir Ülke
Yolcu Tiyatro – Şermola Performans: Karanlığın Ötesinden Gelen
Tiyatro Öteki Hayatlar: 10
Beşiktaş Kültür Merkezi: Kurusıkı
Bo Sahne: Bakarsın Bulutlar Gider
Tatavla Sahne: Cadı Kazanı
Tatbikat Sahnesi: Bir Delinin Hatıra Defteri
Oyun Atölyesi: Kim Korkar Hain Kurttan
Moda Sahnesi: Bira Fabrikası
Emek Sahnesi: Nazım Hikmet Memleket
Duru Tiyatro: Şimdi Olmaz Sevgilim
Etkinlikler:
Şehir Tiyatroları, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nü ”Türkiye Tiyatrosu ve Darülbedayi” başlıklı, iki günlük bir seminer programı ile kutluyor.
Şehir Tiyatroları’nın 100. Yıl Etkinlikleri kapsamında organize edilen Seminer, 28 ve 29 Mart’ta, SALT Galata ev sahipliğinde gerçekleşiyor.
Üç ana başlık altında, tiyatro ve sinemanın Darülbedayi öncesi ve sonrasında, Türkiye’deki varoluş ve kurumsallaşma serüvenine odaklanan Seminer, Darülbedayi’nin kurulduğu döneme ve Avrupa Tiyatrosu/Sineması ile kurulan ilişkiler üzerinden gelişen sanatsal estetiğe yoğunlaşıyor.Seminer 28 ve 29 Mart, 14.00 – 19.00 arası, Bankalar Caddesi 11 numaradaki SALT Galata Odiyoryum’da gerçekleşecek./HT