Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay‘ın ‘Kürtçe oyun’ açılımına Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin yorum getirdi. Bilgin, "Bunu söyleyenler, konuyu bilmiyor" diyor.
Van Devlet Tiyatrosu‘nda, DestARTheatre‘ın sahnelediği Kürtçe Reso Sevo-Karabasan oyunuyla başlayan ve Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay‘ın da desteklediği ‘Kürtçe oyun’ açılımına, Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürü Lemi Bilgin karşı çıkıyor. Bilgin, Günay’ın ‘Kürtçe şarkı söyleniyorsa, oyun da oynanır’ sözlerine atıfta bulunarak, "Tiyatro oynamak türkü söylemek kadar kolay değil. Biz konservatuarda Türkçeyi iyi bilenlere dahi beş yıl Türkçeyi fonetiğine ve diksiyonuna uygun olarak, sanatsal yapısına uygun olarak konuşmayı öğretiyoruz. Kürtçe oynamak teknik olarak mümkün değil" diyor. Bilgin, bu oyunlar için ancak sahne tahsisi yapılabileceğini söylüyor. ‘
40 YIL BEKLEMEK GEREK’
Lemi Bilgin, ilgili haberde ayrıca DT’nin repertuarına Kürtçe oyun almasının teknik olarak mümkün olmadığını, şöyle anlatıyor: "Kürtçe oynayacak konservatuar mezunu, tiyatro mezunu oyuncuların Devlet Tiyatrosu’na girmesi teknik olarak mümkün değil" diyen Bilgin, "Bundan sonra Fransızca oynayalım oyunlarımızı, Kürtçe, Lazca oynayalım, teknik olarak imkânı yok. Konservatuar olacak, oraya girecekler, hangi dilse o dilin fonetiği öğrenilecek, diksiyonu öğrenilecek, oradan mezun olacaklar, o sanatçılar oraya hoca olacak, teknik olarak bunun imkanı yok. Kürtçe şarkı bugün ben söylerim, herkes de söyler. Türkü söylemek kadar kolay değil, tiyatro oynamak. Biz konservatuarda da Türkçeyi iyi bilenleri beş yıl Türkçenin nasıl fonetiğine ve diksiyonuna uygun olarak, sanatsal yapısına uygun olarak konuşmasını öğretiyoruz. Bunu söyleyenler konuyu bilmiyor. DT kuruluş yasasında, sanatın yaygınlaştırılmasının yanı sıra, yasanın amaçlar bölümünde Türk dilinin doğru ve güzel kullanılması, tanıtılması, lehçe birliğinin sağlanması da var. Her ülke kendi tiyatrosunu kendi dilinin üzerinde yapar." Amaçlarının, İngiltere ve Fransa Devlet Tiyatrosu’nda, yani bütün dünyada olduğu gibi kendi dillerinde oynamak olduğunu ifade eden Lemi Bilgin, "Bugün Kürtçe de dahil başka dillerde oynamaya niyetlensek ancak 30-40 sonra bu olabilir" diye konuşuyor. Devlet Tiyatroları’nın başka dilde oyunlar için sahne tahsisinin ötesine geçemeyeceğini söyleyen Bilgin, "Ama bizim sahnelerimizde her dilde oyun oynanabiliyor, biz onun tahsisini yapıyoruz zaten. Ermenice oynamak isteyenler, Yahudiler bu fark etmez, herkese sahnelerimiz kullandırıyoruz" diyor.
‘KÜRT TİYATROSU 20 YILDIR MEVCUT’
DestAR-Theatre‘ın Van DT sahnesinde yaklaşık bir ay önce sunduğu Kürtçe Karabasan/Reso Sevo oyununun yazar ve oyuncularından Berfin Zenderlioğlu, DT’den Lemi Bilgin’in açıklamalarıyla ilgili SABAH’a konuştu. Zenderlioğlu, şu yorumda bulundu: "Yıllardır Kürtçe olarak özel tiyatrolar oyun çıkarıyor ve oynuyor. Bu özel tiyatrolarda çalışan arkadaşlar da resmi olarak konservatuar eğitimi almasalar konservatuar eğitimine denk gelecek düzeyde kendi kendilerini eğittiler. Devletin böylesi bir durumu desteklemesi gerekiyor. Kürt tiyatrosunun Türkiye’de 20 yıllık bir geçmişi mevcut. Irak’ta, 1910’dan beri yapılan bir tiyatro geleneği var. 30 – 40 yıl bekleyecek halimiz yok. Biz sanatın gücüne inanıyoruz. İnsanlar, önyargılarından kurtulmalı…"