İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi IRCICA, Mali’deki 370 bin tarihi el yazması için kolları sıvadı. IRCICA Genel Direktörü Doç. Dr. Halit Eren, Mali devletiyle yapılan anlaşma kapsamında ülkede yaşanan iç savaşta başkent Bomoko’ya nakledilen farklı türlerdeki el yazmalarını onararak dijital ortama aktaracaklarını söyledi. 11. yüzyılda İslamiyetle tanışan ve Batı Afrika’da en çok el yazmasına sahip olan Mali’de nüfusun yüzde 90’ı Müslümanlardan oluşuyor.
ZOR ŞARTLARDA MUHAFAZA EDİLDİ
Eren, İslam kültürü mirasının korunması amacıyla temasta bulundukları Mali Kültür Bakanı Ramatulaya Dialo ile yapılan görüşmeyle birlikte ilk adımı attıklarını belirtti. Bakanlık yetkililerinin bu kıymetli eserlerin korunması için IRCICA’dan yardım istediklerini belirten Eren, çalışmanın serüvenini şöyle anlattı: “Timbuktu’daki el yazması koleksiyonları, şehirdeki Ahmet Baba Merkezi’nde, 20 kadar ailede bulunduğunu öğrendik. Savaş başladığında Abdülkadir Haydara isimli bir Malili’nin öncülüğünde 370 bin el yazması pirinç torbalarında saklanarak başkent Bamako’ya nakledilerek orada muhafaza edilmiş. Araştıracağımız el yazmaları, Mali Nijer nehri havzasında kurulmuş İslam Devletlerinin tarihi ve kültürleri konusunda bizlere önemli veri sağlayacak.”-Yenişafak
KİTAP HASTANESİNDE TİTİZLİKLE ONARILACAK
Arapça el yazmaları IRCICA ve Mali Devleti işbirliğiyle kurulacak Kitap Hastanesi’nde onarılarak araştırmacıların kullanımına açılacak. 370 bin yazma arasında insan hakları ve İslam’da hoşgörü konularını ele alan belgeler yer alıyor. Kimi yazılarda ise Takruri Krallığı’nın kurucusu El Hac Şeyh Oumar Tall’in Nijerya’da ara bulucu olarak görev yaptığı, Borno ve Sokoto eyaletleri arasındaki çatışmaya son verdiğine ilişkin bilgilerin yanı sıra, astroloji, adalet, tarih ve insan hakları bilimlerinin de ele alındığı ifade ediliyor.