52. Uluslararası Antalya Film Festivali’nin “Yaşam Boyu Onur” ödülleri ve “Yıldırım Önal Anı Ödülü”nün sahipleri belli oldu.
Festival Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamaya göre, 29 Kasım-6 Aralık tarihlerinde düzenlenecek film festivalinin “Yaşam Boyu Onur Ödülü” bu yıl üç sanatçıya verilecek.
Son filmi “Gece” ile genç ve yenilikçi sinemanın izini süren usta yönetmen Erden Kıral, unutulmaz performansları ve klasikleşmiş yerli komedilerde Yeşilçam’ın efsane isimlerinden birine dönüşen Ayşen Gruda ve kariyeri boyunca 200’e yakın filmde rol alan, sinema ve televizyon dünyasının en deneyimli karakter oyuncularından Kayhan Yıldızoğlu, “Yaşam Boyu Onur Ödülü”nü festivalin açılış töreninde alacak.
Festival tarihinde son derece anlamlı bir yere sahip olan “Yıldırım Önal Anı Ödülü” ise bir yıl boyunca Tijen Par’a emanet edilecek.
Usta yönetmen Erden Kıral
Türk sinemasının 1970’li yıllardaki gençleşme ve siyasallaşma sürecine “Kanal” ve “Bereketi Topraklar Üzerinde” filmleriyle katkıda bulunan usta yönetmen Erden Kıral, Yılmaz Güney ile başladığı sinema kariyerini bağımsız olarak sürdürdü.
Ferit Edgü’nün “O” adlı romanından yola çıkarak beyaz perdeye aktardığı “Hakkari’de Bir Mevsim” adlı filmi, 1983 yılında Berlin Film Festivali’nde “Gümüş Ayı” da dahil olmak üzere çok önemli ulusal ve uluslararası bir çok ödülün sahibi oldu.
Kıral, Türkiye’de “arthouse” (sanatevi) sinemasının dışlandığı dönemlerde ürettiği “Ayna” ve “Av Zamanı” gibi filmlerle bu zorlu günlerden başarıyla geçti. Erden Kıral, Altın Portakal’da “en iyi film ve yönetmen” ödüllerini kazandığı “Sürgün” ile girdiği olgunluk döneminde, “Yolda”, “Vicdan” ve “Yük” gibi bol ödüllü, yenilikçi yapıtlara da imza attı.
52. Selanik Film Festivali’nde, Türkiye dışında ilk kez bir Avrupa ülkesinde Kıral’a özel bölüm açıldı ve filmleri toplu olarak Avrupa izleyicisiyle buluştu. Erden Kıral, son olarak başrollerini Nurgül Yeşilçay, Mert Fırat, Vildan Atasever ve İlyas Salman’ın paylaştığı “Gece” filmiyle seyircinin karşısına çıktı.
Sinemanın gülen yüzü: Ayşen Gruda
Rol aldığı ilk filmden itibaren yarattığı karakterlerle büyük başarılara imza atan ve tekrarı güç rekorlar kıran Ayşen Gruda, “komedi” dendiği zaman Türkiye’de ilk akla gelen isimler arasında yer alıyor.
Kemal Sunal, Şener Şen, İlyas Salman ile rol aldığı filmlerde yarattığı karakterlerle ismini sinema tarihine altın harflerle yazdırmayı başaran Gruda, “Davaro”, “Çiçek Abbas”, “Hababam Sınıfı serisi”, “Şekerpare”, “Çöpçüler Kralı”, “Tosun Paşa”, “Bizim Aile” ve “Süt Kardeşler” gibi çok sayıda filmde yer aldı.
Ayşen Gruda, 2010 yılında Sinan Çetin’in “Kağıt” filmindeki rolüyle “en iyi yardımcı kadın oyuncu” altın portakalının da sahibi oldu.
Tiyatrodan Beyaz Perdeye: Kayhan Yıldızoğlu
Muhsin Ertuğrul’la tanışmasının ardından uzun yıllar İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda sahneye çıkan Kayhan Yıldızoğlu, sinemaya 1966 yılında “Fatih’in Fedaisi” ve “Malkoçoğlu” filmleriyle geçiş yaptıktan sonra Memduh Ün, Ertem Eğilmez, Atıf Yılmaz, Süreyya Duru, Orhan Aksoy, Ertem Göreç ve Tunç Başaran filmlerinde sıklıkla kamera karşısına geçti.
“Kült” mertebesine ulaşmış fantastik ve avantür filmlerin de dahil olduğu 200’e yakın yapımda rol alan Yıldızoğlu, yer aldığı “Üç Arkadaş”, “Şoför Nebahat”, “Kara Gözlüm” ve “Keloğlan” gibi klasiklerin yanı sıra Yavuz Turgul’un “Eşkıya”sındaki “Artist Kemal” karakteriyle de adeta hafızalara kazındı.
Par, ödülü Güler Ökten’den devralacak
Ünlü aktör Yıldırım Önal, “Dinmeyen Sızı” filmindeki rolüyle 1973 yılında “En iyi yardımcı erkek oyuncu” seçilerek Altın Portakal ödülünü kazandı. Önal, hayatının son yıllarında girdiği ekonomik sıkıntı nedeniyle rehinciye bırakmak zorunda kaldığı ödülünü geri alamadan hayatını kaybetti.
Yıllar sonra rehincinin oğlu tarafından Antalya Kültür Sanat Vakfı’na teslim edilen Altın Portakal heykelciği, 1999 yılından itibaren “Yıldırım Önal Anı Ödülü” olarak her yıl bir oyuncuya emanet ediliyor. Geçen yıl Güler Ökten’in aldığı ödül, bu yıl ünlü oyuncu Tijen Par’a emanet edilecek.
Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nden 1958 yılında mezun olan Par, Haldun Taner’in “Dışardakiler” oyunuyla tiyatro sahnesine adım attı. 1964 yılında 7 filmde birden rol alarak sinemaya hızlı bir giriş yapan Tijen Par, daha sonra Lütfi Akad, Metin Erksan, Atıf Yılmaz, Yılmaz Duru ve Duygu Sağıroğlu gibi ustaların filmlerinde de yer aldı.
Yönetmenlik denemesinde de bulunan Par, Türk sinemasının klasiklerinden “Selvi Boylum Al Yazmalım” da dahil olmak üzere çok sayıda filmde seslendirme sanatçılığı da yaptı.