Dolmabahçe Sarayı’nın eskiden mutfak olarak kullanılan bölümünün yeniden düzenlenmesiyle oluşturulan ve bu ay içerisinde ziyarete açılması planlanan ”Saray Koleksiyonları Müzesi”nde, aralarında çocuk kıyafetleri, yazı takımları, el yazmaları, seccadeler, kristal ve altın kaplama yemek takımları, sinema makinesi, sobaların da bulunduğu yaklaşık 5 bin obje ziyaretçiyle buluşacak.
Konuyla ilgili AA muhabirine bilgi veren TBMM Milli Saraylar Daire Başkanı Yasin Yıldız, müze oluşturma fikrinin Milli Saraylar envanterinde bulunan 70 bin objeyi saraylarda sergileme imkanının olmamasından ortaya çıktığını söyledi.
Yıldız, eserlerin depolanmasına 2006 yılında başlanan müzede 19. yüzyılın özgün eserlerinin, dönemin yaşam biçimini ve saray ortamındaki gündelik hayatı topluma anlatmak amacıyla bir araya getirildiğini belirtti.
Müzenin depo bölümünde, yaklaşık 43 bin objenin bulunduğunu, bu sayının yakında restorasyonu tamamlanan eserlerle 50 bine çıkacağını ifade eden Yıldız, bunlar arasından seçilen 5 bin civarındaki objenin, TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin’in de katılımıyla düzenlenecek törenle açılacak müzede sergileneceğini kaydetti.
Yasin Yıldız, saraylarda tefrişte bulunan obje gruplarının daha çok mobilya, halı, tablo, aydınlatma aracı gibi ziyaretçilerin gezi güzergahında görebileceği objelerden oluştuğunu dile getirerek, ”Burada, bütün eser gruplarından obje örnekleri bulundurmayı çok önemsedik. Yani burada ağırlığı daha çok sandıklarda ve depolarda bulunan objelere vermek istedik” dedi.
MÜZEDE, HALİFE ABDÜLMECİT’İN YARIM KALMIŞ TABLOLARI DA GÖRÜLEBİLECEK
Sultan II. Mahmud dönemine tarihlenen bir grup eser dahil olmak üzere müzede sergilenecek koleksiyonun Sultan Abdülmecid, Sultan Abdülaziz, Sultan V. Murad, Sultan II. Abdülhamid, Sultan V. Mehmed Reşad, Sultan VI. Mehmed Vahideddin ve Halife Abdülmecid Efendi dönemine ait olduğunu aktaran Yıldız, konuşmasını şöyle sürdürdü:
”Müzede, ‘Sarayda Çocuk Olmak” adı altında oluşturulan bölümde çocuk kıyafetlerinden ve gündelik eşyalardan oyuncaklara kadar bir seçki var. Saray bürokrasinin kullandığı yazı takımlarını ve diğer ekipmanları da görülebilecek. Sarayda dini yaşamla ilgili bir bölümümüz var, burada sandıklarımızda bulunan el yazması ”Kur-an”lardan diğer dini objelere kadar birçok eser sergilenecek. İşlemelerle ilgili bölümde de daha önce ziyaretçilerimizin görme şansı olmayan seccadeler, işlemeli örtüler, kristal ve altın kaplama yemek takımları görülebilecek. Ayrıca sanayi araçlarından örnekler de var; mesela 1900’lü yılların başında sarayda kullanılmış olan sinema makinelerinden sobalara, tarım aletlerine, ilk buzdolabı örneklerine kadar kapsamlı bir seçki olacak.”
Müzenin, eskiden Dolmabahçe Sarayı’nın orijinal mutfak bölümü olduğunu belirten Yıldız, şöyle devam etti:
”Bu nedenle müzenin bir kısmını da elimizdeki mutfak araçlarını sergilemek amacıyla mutfak bölümü olarak dizayn ettik. Burada da birbirinden ilginç Osmanlı saray mutfağında kullanılmış objeler izlenebilecek. Ayrıca Halife Abdülmecit Efendi’nin resim takımları, boyaları, yarım kalmış tabloları da görülebilecek. Bunun yanında tulumbacılara ait bir itfaiye takımı da var. Sarayda kullanılmış ilaçlar ve sağlık araçlarından oluşan bir vitrin de düzenledik. Bunun yanında birtakım objelerimiz daha önce başka devlet kurumlarında bulunuyordu. Örneğin 2004 yılında bir yazışmayla Cumhurbaşkanlığı tarafından bir yemek takımı Milli Saraylara iade edilmiş.”
Yasin Yıldız, müzede Mustafa Kemal Atatürk ve 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün Dolmabahçe Sarayı’nda kaldığı yıllarda saraya alınmış olan az sayıda eşyanın da sergileneceğini kaydetti.
Eserlerin çok iyi korunduğunu, ancak uzun süre kapalı kalmaları nedeniyle elden geçirilmesi gerektiğini belirten Yıldız, bu anlamda objeler üzerinde sergilemeye yönelik rötuş çalışmaları yapıldığını anlattı.
Yıldız, ”Tarihi mirasın yaşatılabilmesi, sürekli restorasyon, periyodik bakım ve gün ışığında canlı olarak insanlarla bir arada tutabilmekten geçiyor” dedi.
DEPO BÖLÜMÜ DE ZİYARETE AÇIK
Müze bünyesindeki depo kısmının da ziyaretçiler tarafından görülebileceğini aktaran Yıldız, ”Bu müzenin bizim için en özgün yanlarından bir tanesi de bu olacak. Burada bütün koleksiyonlardan seçme örnekler var. Örneğin yazı takımları bölümünde bir yazı takımını sergiliyoruz, ama bu yazı takımından elimizde daha onlarca örnek var. Onlar da depoda bulunuyor. Onların ne şekilde depolandığı ne şekilde bakımının yapıldığını ziyaretçiler görebilecek. Arzu edenlere envanter kayıtlama sistemimizde eserlerin nasıl korunduğunu gösterebilecek durumundayız” şeklinde konuştu.
TBMM Milli Saraylar Daire Başkanı Yıldız, müzenin Türkiye’de bir ilk olacağını ifade ederek, sözlerini şöyle tamamladı:
”Saraylarda da bu kadar canlı kullanılmış, bu kadar tarihe dokunmuş obje ilk defa bir arada sergilenecek. Müzeyi çok önemsiyoruz, çünkü insanlarımızın zihinlerinde ‘Sarayda günlük yaşam nasıldı?’ diye oluşan soruların cevabı burada var. Ben de kurum içerisinden biri olarak, birçok sorunun cevabını burada bulabiliyorum. Burada, o günlerde bir çocuğun nasıl yetiştirildiğine, sarayda insanların ne şekilde bir yeme alışkanlığı olduğuna dair ip uçları bulunuyor. Saraylarımız açısından da bu nokta çok önemli. Saraylar sadece içinde oturulan, gezilen, bir dönem yaşanılmış mekanlar değil, oralar bir ev, bir devlet yönetim mekanı. Bunların da yardımcı unsurları var. Bu yardımcı unsurlar hep depolarımızda duruyordu. Şimdi bunlar görülebilecek.”
Müze, pazartesi ve perşembe günleri hariç her gün 09.00-17.00 saatleri arasında gezilebilecek.
AA